MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki asıl ve birleşen genel kurul kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı birleşen 2009/481 E., 2009/476 E., 2009/484 E., sayılı davaların açılmamış sayılmalarına, asıl davada ... ve birleşen 2009/486 E. sayılı davada ..."un davasının aktif husumet yokluğunden reddine, asıl davada ... dışındaki diğer davacıların, birleşen 2009/486 E. sayılı davada ... dışındaki diğer davacıların davasının sübut bulmaması nedeniyle reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada davacılar vekili, birleşen 2009/486 E. sayılı davada davacılar vekili, birleşen 2009/481 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekili ile birleşen 2009/476 E. sayılı davada davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacılar vekili, müvekkillerinin üyesi olduğu davalı kooperatifin 28.06.2009 tarihinde yapılan olağan genel kuruluna 245 üyenin katıldığını, ancak genel kurul toplantı salonunda 500-600 kişinin olduğunu, üyeler tarafından başkanlık divanına ve bakanlık temsilcisine yapılan başvuruların ve uyarıların dikkate alınmadığını, alınan kararlara muhalif olan üyelerin muhalefet şerhlerinin genel kurul tutanaklarına yazılmadığını, kargaşa içerisinde taleplerin göz ardı edildiğini, gündem dışına çıkılarak bir önceki olağan genel kurulda seçilmeyen ve mahkemece iptali istenilen genel kurul toplantısından 2-3 gün evvel atanan denetim kurulunun raporunun okunarak onaylanmasının yasaya aykırı olduğunu, ihraç edilen tüm üyelere ayrı ayrı söz verilmediği gibi kargaşa içinde oylama yapılarak ihraç kararlarının kabul edildiğinin tutanağa geçirildiğini, kesin hesapların çıkarıldığına dair herhangi bir açıklama ve izaha yer verilmediği halde yönetim kurulunca belirlenen geçici maliyetler için 12.000,00 TL - 15.000,00 TL arasında belirlenen paranın 6 eşit taksit halinde
ödenmesine yönelik maddenin kargaşa sırasında oylama yapılıp kabul edildiğinin tutanağa geçirildiğini, yapılan genel kurulun üyelere ek mali külfetler getirdiğini, bu durumun kooperatifin amacına ters, Kooperatifler Kanunu ve anasözleşmeye aykırı olduğunu, oylama yapılmaksızın ödemelerini geciktiren ortaklara aylık %10 gecikme faizi uygulanmasına karar verildiğini, gündemde yer almamasına rağmen üyelerden 50,00 TL kira alınmasının benimsendiğinin tutanağa geçirildiğini ileri sürerek, genel kurulda alınan tüm kararların geçersiz olduğunun tespitine ve tüm kararların iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen 2009/484 E. sayılı davada davacılar vekili, müvekkillerinin kooperatif üyesi olmalarına rağmen 28.06.2009 tarihinde yapılan genel kurula çağrılmayarak katılmalarının engellendiğini ileri sürerek, genel kurul kararlarının iptalini talep ve dava etmiştir.
Birleşen 2009/476 ve 2009/481 Esas sayılı davalarda davacılar vekilleri, müvekkillerinin üyesi olduğu davalı kooperatifin 28.06.2009 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında üye olmayan kişilerin oylamaya katıldıklarını, gündemde olmasına rağmen aidatların tespiti hususunun görüşülmediğini, kooperatifin kesin hesaplarının çıkarılmadığını, aylık gecikme faizinin fahiş belirlendiğini, mali külfetler getiren konularda karar alınırken nitelikli çoğunluğun aranmadığını ileri sürerek, genel kurul kararlarının geçersizliğinin tespiti ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen 2009/486 Esas sayılı davada davacılar vekili, müvekkillerinin üyesi olduğu davalı kooperatifin 28.06.2009 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında üye olmayan kişilerin oylamaya katıldıklarını, gündemde yer alan bazı konuların genel kurulda görüşülmediğini, alınan kararlara itiraz eden üyelere söz hakkı verilmediğini, ihraç kararları alınırkan 9 üye red oyu verdiği halde tutanağa sadece 2 üyenin red oyu verdiğinin yazıldığını, gündeme bağlılık ilkesine aykırı olarak gündemde yer almayan konularda 16 ve 17. numaralı kararların alındığını, alınan kararların anasözleşmenin 61. maddesine aykırı olduğunu ileri sürerek, genel kurulda alınan kararların iptalini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen davalarda davalı kooperatif vekili, iptali istenilen genel kurulun anasözleşme ve yasaya uygun yapıldığını, alınan kararların, yasa ve anasözleşmeye uygun olduğunu, yazılı ve sözlü önergelerin divan başkanına ulaşması sonucu tek tek tutanağa geçirilerek karara bağlandığını, tüm davacıların iddialarının hayal ürünü olup kötüniyetli olarak dava açıldığını savunarak, asıl ve birleşen tüm davaların ayrı ayrı reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, dosya kapsamı ve kısmen benimsenen 09.04.2012 tarihli bilirkişi raporuna göre; birleşen 2009/484, 2009/481 ve 2009/476 Esas sayılı davaların taraflarca takip edilmemesi nedeniyle 04.07.2012 tarihinde işlemden kaldırıldıkları ve yasal süresi içerisinde yenilenmedikleri, asıl davada davacı ... ve birleşen 2009/486 Esas sayılı davada davacı ..."un üyelikten ihraç kararlarının iptali için açtıkları davaların takipsiz bırakılıp açılmamış sayılmalarına karar verildiğinden ihraç kararlarının kesinleştiği, dolayısıyla üyelikleri sona ermiş olduğundan dava açma haklarının bulunmadığı, asıl ve birleşen 2009/486 Esas sayılı davada diğer davacılar yönünden ise, iptali istenilen 28.06.2009 tarihli genel kurul toplantısına üye olmayan 100"e yakın kişinin de katıldıkları, ancak oy kullandıklarının ve üyelerin oy kullanmalarını engelledikleri iddialarının ispatlanamadığı, kaldı ki üye olmayan bu kişilerin oy kullanmaları halinde dahi, genel kurula 245 üyenin katıldığı ve alınan kararlara 2 ila 5 arasında red oyu kullanıldığı nazara alındığında bu 100 kişinin karar nisabına etki etmeyecekleri, iptali istenilen genel kurul toplantısından 2 gün önce görevlendirilen denetim kurulunun ibrasına ilişkin alınan karara ve geçici maliyetlere ilişkin gündemin 16. maddesi ile aidata ilişkin 17. maddesinde
alınan kararlara karşı asıl ve birleşen davada davacıların muhalefet şerhinin bulunmadığı, ihraç edilen üyelerle ilgili alınan 9. numaralı kararın oylamasına ihraç edilen üyelerden 7 kişinin katıldığı ve bu kişilerin red oyu vermeleri beklenirse de bunun alınan kararı etkilemesinin mümkün olmadığı, oylamanın ihraç edilen her bir ortak için ayrı ayrı yapılmasının gerekmediği, asıl ve birleşen davada davacıların bu yönde bir muhalefet şerhlerinin olmadığı gerekçesiyle, birleşen 2009/484, 2009/481 ve 2009/476 E. sayılı davaların açılmamış sayılmasına, asıl davada davacı ... ile birleşen 2009/486 E. sayılı davada ..."un davasının aktif husumet yokluğundan reddine, asıl ve birleşen 2009/486 E. sayılı davada diğer davacıların davasının reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl davada davacılar vekili, birleşen 2009/486 E. sayılı davada davacılar vekili, birleşen 2009/481 E. sayılı dosyada davacılar ... ve ... vekili ile birleşen 2009/476 E. sayılı davada davacılar vekili temyiz etmiştir.
1-Birleşen 2009/476 E. sayılı davada davacı ... vekilinin temyiz istemi yönünden;
Her ne kadar hüküm davacı vekili Av.... tarafından temyiz edilmiş ise de, 30.04.2014 dilekçesiyle temyizden feragat edilmiş olup, vekilin vekaletnamesinde temyizden feragat yetkisi bulunduğundan, adı geçen davacı vekilinin temyiz isteminin feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
2-a)Asıl ve birleşen 2009/486 E. sayılı davada ... ve ... dışındaki davacılar, birleşen 2009/476 E. sayılı davada davacı ... ile birleşen 2009/481 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekillerinin temyiz itirazları yönünden;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve ileri sürülen temyiz nedenlerine göre, asıl ve birleşen 2009/486 E. sayılı davada Ramazan Çelikve ... dışındaki davacılar, birleşen 2009/476 E.sayılı davada davacı ... ile birleşen 2009/481 E.sayılı davada davacılar ... ve ... vekillerinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-b) Asıl davada davacı ... vekili ile birleşen 2009/486 E. sayılı davada davacı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden ;
Genel kurul kararının iptali davasını 1163 sayılı Kooperatif Kanunu"nun 53. maddesi uyarınca ancak kooperatifin ortağı açabilir. Dava koşulu olan üyelik sıfatının kararın kesinleşmesine kadar devam etmesi gerekir. Ortaklık hak ve sıfatına bağlı olarak dava açan kişinin, şayet yargılama sırasında bu ortaklık sıfatı sona erecek olursa, artık davayı takip ve sonuçlandırmakta hukuki yararı kalmaz. Bu husus dava koşulu olup, mahkemece de re"sen gözönünde bulundurulmalıdır.
Davacılar hakkında alınan ihraç kararının dava sırasında kesinleşmesi nedeniyle üyelik sıfatı sona erdiğinden, asıl davada davacı ... vekili ile birleşen 2009/486 E. sayılı davada davacı ... vekili tarafından açılan davanın hukuki yarara ilişkin dava şartı noksanlığından, HMK"nın 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca usulden reddine karar verilmesi gerekirken, aktif husumet yokluğu sebebiyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış ise de, sonucu itibariyle doğru olan kararın, HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca gerekçesi değiştirilerek ve hüküm fıkrasında yapılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün HUMK"nın 438/7. maddesi uyarınca aşağıda yazılı olduğu şekilde düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, birleşen 2009/476 E. sayılı davada davacı ... Arslan vekilinin temyiz isteminin feragat nedeniyle reddine, (2a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen 2009/486 E. sayılı davada ... ve ... dışındaki davacılar, birleşen 2009/476 E. sayılı davada davacı ... ile birleşen 2009/481 E. sayılı davada davacılar ... ve ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2b) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl davada davacı ... vekili ile birleşen 2009/486 E. sayılı davada davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile kararın, gerekçesi değiştirilerek ve ""HÜKÜM"" fıkrasının beşinci bendinde "aktif husumet ehliyeti nedeniyle davalarının reddine " sözcüklerinin çıkartılarak yerine "davalarının hukuki yarar yokluğu sebebiyle dava şartı yokluğundan HMK"nın 114/1-h ve 115/2. maddelerince usulden reddine" ibaresinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı birleşen 2009/481 E. sayılı davada davacılar ... ve ..."un fazla yatırdığı, asıl davada davacı ... ve birleşen 2009/486 E. sayılı davada davacı ..."tan peşin alınan harçların istek halinde iadesine, aşağıda yazılı diğer kalan onama harçlarının temyiz edenlerden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.