10. Hukuk Dairesi 2017/2023 E. , 2019/5182 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
KARAR
Dava, Kurum işleminin iptali,prim borcunun olmadığının tespiti ile ödenen 12.191,94 TL’nin yasal faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın idari yargı görev alanına girdiğinden bahisle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemelerin görevi ve yargı yolu "yasa" ile belirlenmiş olup, kamu düzenine ilişkin olduğundan yargılamanın her safhasında mahkemece resen nazara alınır.(HMK 1. madde)
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 1. maddesine göre, "Mahkemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar, kamu düzenindendir." 114/c maddesine göre, mahkemenin görevli olması dava şartıdır. 115. maddesine göre, "Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir." Bu yasal çerçevede, görev konusunun, mahkemelerce her aşamada resen gözetilmesi gerekir.
Öte yandan, İş Mahkemeleri, 5521 sayılı Kanun ile kurulmuş istisnai nitelikte, esas olarak iş ve sosyal güvenlik hukuku uygulamasından kaynaklanan bireysel ve toplu hak uyuşmazlıklarını çözen özel mahkemeler olup, bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu"nun prim ve diğer alacaklarının hesaplanması, sigortalı olma hakkının kazanılması ya da kaybedilmesi, gelir/aylık bağlanması, işçilik alacaklarının belirlenmesi gibi kendi içinde bütünlük ve uzmanlık gerektiren konular görev alanına girmektedir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 101. maddesinde ise, “bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar iş mahkemelerinde görülür” düzenlenmiştir.
Somut olayda, davacı tarafından, Kurum müfettişi tarafından düzenlenen inceleme raporu gereği kendisine tahakkuk ettirilmek suretiyle ödediğini de belirttiği ek prim ve gecikme zammından oluşan borcunun olmadığınıntespiti, bu yönde tesis edilen Kurum işleminin iptali ile Kuruma bu kapsamda, ek prim ve gecikme zammı olarak ödediğini belirttiği 12.191,94 TL’nin yasal faiziyle tahsili istemi üzerine, eldeki dava açılmıştır. Davanın yasal dayanağı gözetildiğinde, davaya bakma görevi iş mahkemelerine ait olduğundan mahkemenin görevsizlik kararı yerinde değildir. Mahkemece işin esasına girilerek esasa ilişkin bir karar vermek gerekirken görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykrı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 19.06.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
