13. Hukuk Dairesi 2015/38575 E. , 2017/11374 K.
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, davalı şirketin yurtdışı ... firmasının ... Projesi çerçevesinde yaptığı ihracatla ilgili olarak varılan anlaşma uyarınca davalı şirkete danışmanlık hizmeti verdiğini, danışmanlık hizmetinin karşılığı olarak ihracat bedeli üzerinden % 2 komisyon ödeneceği hususunda tarafların anlaştıklarını, ihtar ve sözlü uyarılara rağmen ücretin ödenmemesi üzerine alacağın tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığını, davalının takibe konu alacağın, dava dışı 3.bir şahsa ödendiğini bildirerek takibe itiraz ettiğini, 2010 Ağustos itibariyle söz konusu ihracata dair ihracat konusu malların son testlerinin şahsen katılımıyla yapıldığını, ilk parti malların sevkiyatının yapıldığını, ardından ihracatın tamamlanması ile davalı şirketten taahhüt edilen komisyon bedelini talep ettiğini, davalı tarafından taahhüt edilen bedelin, ilgisi bulunmayan dava dışı ...’ün talebi ile yine bu bedelle ilgisi bulunmayan dava dışı ... Elektrik Mühendislik Pano San. Tic. Ltd. Şti. tarafından kesilen 25.11.2010 tarihli fatura karşılığında 30.11.2010 tarihli banka havalesi ile dava dışı ... Elektrik’e ait banka hesabına ödendiğinin bildirildiğini, ...’ün söz konusu işle doğrudan bir bağı bulunmadığını, komisyon bedelinde de hak sahibi olmadığını, davalı şirket tarafından iddia edilen ödemenin bu borcu ortadan kaldırmayacağını ileri sürerek, itirazın iptaline ve takibin devamına, %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, komisyona ilişkin ödemenin, davacının o dönemdeki dava konusu ihracatta fiilen müştereken hareket ettiği ...’ün talebi üzerine fatura karşılığında banka kanalıyla ödendiğini, davacının, dava dışı ... ile öncesinde müşterek hareket etmesi, sonrasında ayrı ve aykırı düşmesi sebebiyle mükerrer komisyon talebinde bulunduğunu, davacının talebini, yalnızca e-maildeki mücerret bir teyide dayandırdığını, bu teyidin ise komisyon ücretinin % 2’den ibaret olduğuna yönelik olup, ödemenin davacıya yapılacağına ilişkin olmadığını, komisyon ücretinin ...’ün yönlendirdiği firmaya ödenmesinde hiçbir hukuka aykırılığın olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı şirkete danışmanlık hizmeti vermesi nedeniyle komisyon alacağının tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemiyle eldeki davayı açmıştır. Davalı, komisyon ücretinin davacının birlikte hareket ettiği dava dışı ..."ün beyanıyla fatura karşılığında ... Elektirik Mün. Pano San. Tic. Ltd. Şti."ne yapıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece, dosyada sunulan delillerden, bu şirketin davacının eskiden ortaklık ilişkisi içerisinde olduğu ya da birlikte hareket ettiği ve davacının bu konuda gerek ortaklık ya da fiilen birlikte hareket etme bakımından detaylı açıklama yapmadığı ... adlı kişi ile irtibatlı olduğu ve davalı şirketin de ... ile olan yazışmaları ve iletişiminden ve verdiği cevaplardan yine dava dışı ...’e olan komisyon ödemesini gerçekleştirdiğinin anlaşıldığı, davacının, gerek kendisine ödeme yapıldığı anlaşılan ...’i ve hesabına fiilen ödeme yapılan ... Elektrik Elektronik şirketini de davalılar arasında göstermediği, davalı şirketin, 12.4.2011 tarihli elektronik posta mesajında, sözleşmenin ... ilişkili ... şirketi ile yapıldığı ve projenin başından sonuna dava dışı Ömer ile yürütülmesi sebebi ile komisyonun ona ödendiğinin davacıya bildirildiğinin anlaşıldığı, dava dışı ...’ün de 25.11.2011 tarihinde komisyon faturasının kesildiğini davalıya bildirdiği, dava dışı ...’in davalıya bu dosyanın davacısı ...’in kendi işleri ve siparişleri ile bir ilgisinin kalmadığını 20.8.2010 tarihli elektronik posta mesajı ile bildirdiğive mesajda ...’in de bilgisi için mesajda haberdar edilenler arasında yer aldığı ve dosyaya sunulan mesajlara itiraz edilmediği, davacının, HMK ve M.K.m.6 da yer alan genel ispat kuralına göre, alacaklı olduğunu dosyaya sunduğu delillerle ispat etmesi gerektiği, ancak dosyaya sunulan e-posta mesajı ve ibraz edilmeyen ticari defterleri ve belgeleri de dikkate alındığında, davacının davalıya danışmanlık hizmeti verdiği ve komisyona hak kazandığını kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; taraflar arasında danışmanlık hizmeti verilmesine ilişkin anlaşma yapıldığı ve hizmetin verildiği ihtilaf konusu değildir. Davalının kabulüne göre, danışmanlık hizmetine ilişkin komisyon ücreti davacı tarafla birlikte hareket eden dava dışı ..."ün talebi ile şirketin hesabına yapılmış olup çözülmesi gereken mesele yapılan bu ödemenin davalıyı borçtan kurtarıp kurtarmayacağı noktasında toplanmaktadır. Davacının dava dışı ... ile birlikte danışmanlık hizmeti verdiğinin ve davacının bilgisi veya onayı ile ödemenin şirket hesabına yapıldığının yani davalı şirketce yapılan ödemenin geçerli olup olmadığının ispat yükü davalı üzerinde olup, davalı taraf iddiasını yasal delillerle ispat etmelidir. Mahkemece, ispat külfeti ters çevrilerek, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.