19. Hukuk Dairesi 2015/10197 E. , 2016/2190 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
vek.Av. ...
BİRLEŞEN... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/220 Esas - 2008/304 Karar Sayılı Dosya
Birleşen... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/69 Esas - 2008/161 Karar Sayılı Dosya
BİRLEŞEN... 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/258 Esas - 2008/102 Karar Sayılı Dosya
BİRLEŞEN... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2007/809 Esas - 2008/355 Karar Sayılı Dosya
Taraflar arasındaki menfi tespi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl dosyada davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, birleşen... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2007/809 esas - 2008/355 karar sayılı dosyada davanın kabulüne, diğer birleşen davalar hakkında karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar ... T.A.Ş ve ... Faktoring AŞ vekillerince ayrı ayrı temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ... A.Ş"ye, satım sözleşmesi gereğince toplam 26 adet çek verdiğini, davalının sadece bedelin bir kısmı yönünden mal teslim edildiğini ileri sürerek teslim edilmeyen mallar yönünden verilen çekler nedeniyle müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, çeklerin iptalini talep ve dava etmiştir
Birleşen... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/69 E -2008/161 Karar sayılı dosyasında davacı vekili, dava konusu çeklerin lehtara avans çeki olarak verildiğini, karşılığında kısmi miktarda mal alındığını, teslim edilmeyen mallar yönünden verilen çeklerin bedelsiz kaldığınıileri sürerek davalı..."a ciro edilen çekler için müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, çeklerin ve çeklerin tahsili için başlatılan takibin iptalini talep ve dava etmiştir.
Birleşen... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/258 E - 2008/102 Karar sayılı dosyasında davacı vekili, dava konusu çeklerin lehtara avans çeki olarak verildiğini, karşılığında kısmi miktarda mal alındığını, teslim edilmeyen mallar yönünden verilen çeklerin bedelsiz kaldığınıileri sürerek davalı ...Ş "ye ciro edilen çekler için müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, çeklerin ve çeklerin tahsili için başlatılan takibin iptalini talep ve dava etmiştir.
Asıl dosyada davalı ... AŞ. Davaya cevap vermemiştir.
Birleşen... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2007/809 E - 2008/355 K sayılı dosyada davalı ... Faktoring A.Ş vekili davanın reddini istemiştir.
Birleşen... 2. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2008/69 E -2008/161 Karar sayılı dosyasında davalı ... A.Ş vekili ; bankanın iyi niyetli hamil olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Birleşen... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 208/258 E - 2008/102 Karar sayılı dosyasında davalı ...Ş"nin cevap dilekçesi sunmamıştır.
Birleşen... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/220 E - 2008/304 K sayılı dosyada davalı ... Faktoring A.Ş vekili davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, asıl dava yönünden, davalı ... AŞ"nin aldığı çeklere karşılık eksik mal teslim edilmediği, davacının alacaklı olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddine, bir kısım çeklerin davacı yönünden iptaline, birleşen 2...."nin 2008/69 Esas sayılı dosyasına konu ettiği çeklerin diğer borçlu tarafından ödendiğinden konusunun kalmadığı, birleşen 5...."nin 2008/258 Esas sayılı dosyasına konu çeklerle ilgili de davanın da ödenme sebebi ile konusunun kalmadığı gerekçesiyle bu dosyalar için karar vermeye yer olmadığına, birleşen 2...."nin 2007/809 Esas sayılı dosyasında davacının davaya konu çeklerden ötürü borçsuz olduğunu tespit ediliği gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının çekler nedeniyle borçlu bulunmadığının tespitine, çeklerin davacı yönünden iptaline karar verilmiş hüküm davalılar ... T.A.Ş ve ... Faktoring A.Ş tarafından temyiz edilmiştir
1) Birleşen ... 2...."nin 2008/69 esas sayılı davada,birleşen davalı bankanın temyizi, çek bedelinin lehtar tarafından daha sonra ödenmiş olması nedeniyle birleşen davalı ... aleyhine hükmolunan yargılama gideri ve vekalet ücretine yöneliktir. Her dava açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre çözümlenir. Somut olayda dava İİK madde 72"ye dayalı olarak, çekin bedelsiz olduğu iddiasıyla açılmış bir dava olup, çekte ciro yoluyla hamil olan birleşen davalı bankanın yargılama gideri ve vekalet ücreti ile sorumlu tutulabilmesi için çeki bedelsiz olduğunu bile bile borçlunun zararına aldığının kanıtlanması gerekir. Keşidecinin lehtara karşı borçsuz olması ve lehtara karşı ileri süreceği şahsi defileri hamile karşı ileri süremez. Bu yön gözetilmeden birleşen davalı bankanın yargılama giderleri ile sorumlu tutulması doğru görülmemiştir.
2) Birleşen... 5. ATM" nin 2008/258 esas sayılı davada davalı ...Ş"nin temyizine gelince, birleşen davalı ...."nin temyizi çek bedelinin lehtar tarafından daha sonra ödenmiş olması nedeniyle birleşen davalı ... şirketi aleyhine hükmolunan yargılama gideri ve vekalet ücretine yöneliktir. Her dava açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre çözümlenir. Somut olayda dava İİK 72. maddesine dayalı olarak açılan, çekin bedelsiz olduğu iddiasıyla açılmış bir dava olup, çekte ciro yoluyla hamil olan birleşen davalı ... şirketinin yargılama gideri ve vekalet ücreti ile sorumlu tutulabilmesi için, faktoring sözleşmesi kapsamında hamil olup olmadığı yolunda araştırma ve inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
SONUÇ: Yukarıda (1) sayılı bentte açıklanan nedenlerle hükmün birleşen davalı ... A.Ş, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün birleşen davalı ...Ş yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 11/02/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
