MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki asıl ve birleşen alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davaların kabulüne yönelik olarak verilen hükmün asıl ve birleşen davada davalılar ... vekili ve asıl ve birleşen davalarda davalı ... tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde duruşmalı temyiz eden asıl ve birleşen davalarda davalı ... ve vekili Av. ... ile asıl ve birleşen davada davacılar vekili Av. ... gelmiş, tebligata rağmen başka gelen olmadığından, onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- KARAR -

Asıl ve birleşen davalarda davacı kooperatif vekili, müvekkili kooperatifin önceki dönemlerde yönetim kurulu üyesi olan davalıların, kooperatife ait parayı kooperatif amaçları dışında kullanmak, kooperatife ait ödemeleri yapmayarak faiz ödemesine neden olmak ve alınan mal ve hizmetlerin değerinden fazla ödemeler yapmak suretiyle kooperatifi zarara uğrattıklarını ileri sürerek, asıl davada 108.893,58 TL, birleşen 2008/478 Esas sayılı davada 43.772,50 TL, birleşen 2008/481 Esas sayılı davada 57.019,01 TL, birleşen 2008/482 Esas sayılı davada 8.879,55 TL, birleşen 2008/483 Esas sayılı davada, 74.968,52 TL, birleşen 2008/484 Esas sayılı davada 14.323,24 TL, birleşen 2008/485 Esas sayılı davada 40.151,86 TL, birleşen 2008/486 Esas sayılı davada 124.552,43 TL nin ayrı ayrı zararın oluştuğu tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ve vekilleri, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; asıl ve birleşen davaların kabulü ile istenen miktarların dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, asıl ve birleşen davadaki davalılardan ... vekili ile davalı ... ayrı ayrı temyiz etmiştir.
Asıl ve birleşen davalarda davacı kooperatif vekili, kooperatifin eski yönetim kurulu üyesi olan davalıların kooperatife verdikleri zararların tahsilini istemiştir. Davalılar aleyhine, farklı zarar kalemleri nedeniyle ayrı ayrı davalar açılmış, mahkemece davalar birleştirilmiştir. Davaların birleştirilmesi usul ekonomisi ve yargılamanın en az giderle yapılması ilkelerine uygun ise de, birleştirilen her bir dava bağımsızlığını koruduğundan ve her bir davada farklı neden ve şekilde oluşan kooperatif zararlarının tahsili istendiğinden, mahkemece birleştirilen bir dava yönünden ayrı ayrı dava konusu edilen zararların oluşup oluşmadığının araştırılması gerekmektedir. Diğer yandan, dava konusu edilen eylemler nedeniyle yönetim kurulu üyeleri hakkında ceza davası açıldığının belirtilmesine rağmen anılan dosya incelenerek bilirkişi raporu değerlendirilmemiştir. Mahkemece, talimat yoluyla alınan 20.12.2010 tarihli bilirkişi raporunda; dava konusu bir kısım istemlerin ancak mahallinde incelenerek tespit edilebileceği (2008/481, 483,484 Esas) bir kısım istem kalemleri yönünden ise bilirkişilerin uzman olmadıklarının belirtilmesine rağmen mahkemece bilirkişi raporu hükme esas alınmış, bir kısım davacıların rapora itirazı da kararda gerekçeli kararda karşılanmamıştır. Bu durumda, mahkemece, her bir dava dosyasındaki zarar kalemleri yönünden konusunda uzman bilirkişi kurulları oluşturularak, dava konusu edilen işlemler nedeniyle kooperatifin gerçekte uğradığı bir zararının bulunup bulunmadığı irdelenmelidir. Bu kapsamda, yapılan giderlerin belgesiz olmasının kooperatif zararı için yeterli sayılmaması gerektiği düşünülerek, belgesiz de olsa kooperatif için harcama yapılıp yapılmadığı üzerinde durulmalıdır. Mahallinde keşif yapılmak suretiyle, sarf edildiği iddia edilen inşaat malzemelerinin kooperatif işlerinde kullanılıp kullanılmadığı, kanal ve şarampol temizliği için yapılan ödemenin yerinde olup olmadığı, vergi, prim, elektrik borcu ve benzeri yükümlülüklerin ödenmesi gereken tarihte kooperatif kasasında yeterli miktarda para bulunup bulunmadığı, bu tür ödemeler yerine yapılan işlerin kooperatifin daha lehine olup olmadığı, belgesi bulunmasa dahi, sarf edildiği iddia edilen işçilik, akaryakıt giderleri, inşaat malzemelerinin kooperatif amaçları doğrultusunda harcanıp harcanmadığı, denetime elverişli ve gerekçeli bilirkişi kurulu raporu ile belirlenerek bir karar verilmesi gerekirken, denetime imkan vermeyen, itirazları karşılamayan, dosya üzerinden hazırlanan bilirkişi raporu ile karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
Diğer yandan, yapılacak inceleme sonucunda kooperatif zararının tespiti halinde ise, zararın hangi dönemde meydana geldiği de belirlenerek zarardan zararın meydana geldiği tarihte görev yapan yönetim kurulu üyelerinin sorumlu olduğu düşünülmeden hüküm altına alınan tüm zararın davalıların tamamından müteselsilen tahsiline karar verilmesi de yerinde görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen davalarda davalılar ... ve ..."ın temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz edenler yararına BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan asıl ve birleşen davalarda davalı ... yararına takdir olunan 1.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin asıl ve berleşen davalarda davacıdan alınarak asıl ve birleşen davalarda davalı ..."a verilmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.01.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.