17. Hukuk Dairesi 2016/14946 E. , 2019/6793 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı, davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen dava davacısı vekili, asıl dava davalısı ... vekili ve birleşen dava davalısı İZSU Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, 03.02.2011 tarihinde, müvekkilinin kendisine ait dükkanın önünde otururken davalıların sürücüsü, işleteni ve zorunlu mali mesuliyet sigortacısı oldukları aracın müvekkiline çarparak yaralanmasına neden olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL maddi (kazanç kaybı ve sürekli iş gücü kaybı) tazminatın tüm davalılardan ve 40.000,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan, kaza tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Birleşen ...Asliye Hukuk Mahkemesi"nin ... E.sayılı dosyasında; davacı vekili, 03.02.2011 tarihinde, müvekkilinin kendisine ait dükkanın önünde otururken davalıların işleteni ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı oldukları aracın müvekkiline çarparak yaralanmasına neden olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL maddi (50,00 TL kazanç kaybı ve 950,00 TL sürekli iş gücü kaybı) ve 40.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılardan ..., davaya cevap vermemiş; diğer davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece; asıl ve birleşen davada, 1.000,00 TL maddi tazminatın davalılar ..., İzsu Genel Müdürlüğü, Axa Sigorta A.Ş. ve ...den kaza (sigorta şirketlerinden dava)tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline; asıl dava davalısı Köker Tur.Ltd.Şti.ye açılan maddi ve manevi tazminat davalarının husumet yokluğundan reddine; asıl ve birleşen davada, 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ... ve İzsu Genel Müdürlüğünden kaza, davalı ...den dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, karar verilmiş; hüküm, asıl ve birleşen dava davacısı vekili, asıl dava davalısı ... vekili ve birleşen dava davalısı İZSU Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde ve özellikle, ceza yargılaması sırasında alınan bilirkişi raporundaki kusur dağılımının oluşa uygun olması sebebiyle benimsenmesinde ve uzman bilirkişice düzenlenen maddi tazminata ilişkin raporun (aşağıdaki 2 nolu bendin kapsamı dışında) hükme esas alınmasında, manevi tazminatın takdirinde B.K.nın 47.maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde karar verilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre asıl ve birleşen dava davacısı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair; asıl dava davalısı ... vekilinin ve birleşen dava davalısı İZSU Genel Müdürlüğü vekilinin tüm; temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Yargılamaya hakim olan ilkelerden olan “taleple bağlılık ilkesi” 1086 sayılı HUMK"nın 74. maddesinde (6100 sayılı HMK m. 26) düzenlenmiş olup, hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır ve ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez.
Aynı zamanda, davacının gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, kaza tarihi itibariyle müvekkilinin kendisine ait dükkanda lastik tamir işi yaptığını ve aylık gelirinin 2.000,00 TL civarinda olduğunu belirtmiştir. Mahkemece davacının zararının hesaplanması için aldırılan ilk raporda davacının geliri asgari ücret kabul edilerek hesaplama yapılmış, mahkemece de gerekçede bu hesaplamaya itibar edilmiştir. Davacı vekilinin kök rapora itirazı üzerine İzmir Oto Tamircileri Esnaf ve Sanatkarlar Odası"na davacının aylık ortalama geliri sorulmuş, verilen cevabi yazılarda, davacının basit usulde vergi mükellefi olması nedeniyle 2015 yılı aylık yasal gelir sınırının asgari 2.225,00 TL azami 6.416,00 TL, 2011 yılı için ise azami 5.333,00 TL olduğu bildirilmiştir. Mahkemece yaptırılan 2012 tarihli sosyal ekonomik durum araştırmasında ise davacının 3.000,00 TL gelir elde ettiği tespit edilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru değildir. Davacının kendisine ait dükkanda lastik tamiri işi yaptığı ve basit usulde vergi mükellefi olduğu dosya kapsamı ile sabittir. O halde mahkemece, davacının bağlı olduğu vergi dairesinden kaza tarihi ve öncesine ait gelir beyannameleri getirtilerek, işyeri kapasitesi ve davacı vekilinin dava dilekçesinde 2.000,00 TL"lik gelir ile kendisini bağlaması da dikkate alınarak davacının gerçek gelirinin tespiti ile aynı bilirkişiden ek rapor alınarak karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3-Kabule göre de, kaza tarihinde araç maliki olan asıl dava davalısı Köker Tur.Ltd.Şti’nin işletenlik sıfatının bulunmadığı yargılama sırasında anlaşılarak hakkındaki dava husumet yokluğundan reddedilmiştir. Bu halde, davacının araç maliki davalıya araç tescil kaydına göre dava açmasına göre davalı Köker Tur.Ltd.Şti. yararına vekalet ücretine hükmolunmaması gerekirken hükmün 7.bendinde yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen dava davacısı vekilinin sair; asıl dava davalısı ... vekilinin ve birleşen dava davalısı
İZSU Genel Müdürlüğü vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 15,20 TL kalan onama harcının temyiz eden asıl davada davalı ..."den ve aşağıda dökümü yazılı 179,62 TL kalan onama harcının temyiz eden birleşen davada davalı İZSU Genel Müdürlüğü"nden alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden asıl ve birleşen davada davacıya geri verilmesine 27/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.