Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/18087 Esas 2015/7198 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ . Asliye Hukuk Mahkemesi


Dava dilekçesinde, eğitim ve öğretim giderleri nedeniyle idarece talep edilen toplam borcun 5.000 TL sinden borçlu olmadığının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının 2001 yılında Hava Harp Okulunda öğrenimine başladığını, 30.08.2005 tarihinde teğmen nasbedilerek Türk Silahlı Kuvvetlerinde göreve başladığını, mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğinin kesildiğini, öğrenim masraflarının hesaplanmasında eğitim ve öğretim görevlilerinin kurs süresiyle orantılı maaşları, ek ders ücretleri ve amortismanla ibaresinin Askeri Yüksek İdare Mahkemesi tarafından iptal edildiğini, harcamaların genel olarak hesaplandığını, faiz hesabının hatalı olduğunu ileri sürerek idarece talep edilen toplam borcun 5.000 TL sinden borçlu olmadığının tespitini istemiş, mahkemece davacının kısmi dava olarak açtığı davada hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 109. maddesinin 1. fıkrasında talep konusun niteliği itibarıyla bölünebilir olduğu durumlarda, sadece bir kısmının dava yoluyla ileri sürelebileceği, talep konusun miktarı taraflar arasında tartışmasız veya açıkça belirli ise kısmi dava açılamayacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Bir davanın kısmi dava olarak nitelendirilebilmesi için alacağın tümünün aynı hukuki ilişkiden doğmuş olması ve alacağın belirli bir kesiminin dava edilmesi gerekir. Yani bir alacakta daha fazla bir miktar için tam dava açma imkanı bulunmasına rağmen alacağın bir kesimi için açılan dava kısmi davadır. Alacak bir senede veya sözleşmeye bağlanmış veya taraflar arasında uyuşmazlığın değeri konusunda tartışma bulunmadığı durumlarda kısmi dava açmakta hukuki yarar bulunmamaktadır. Ancak, değeri belirlemek için hesaplama veya değerlendirme yapmak gerekiyorsa, bölünebilir nitelikte bu uyuşmazlık kısmi davaya konu edilebilir. Kanun koyucunun kısmi davayı ihdas etmekteki amacı hak aramayı sınırlandırmak değil, hakkın kötüye kullanılmasına engel olmaktır. Miktarı belirlemek için belli bir hesaplama veya değerlendirme yapılması gerekmekte ise hak arayan şahsı tam miktar üzerinden dava açmaya zorlamak hak arama özgürlüğünü sınırlandırmaya neden olacaktır.
Somut olayda, davacı vekili davalı idarece öğrenim gideri olarak 49.388,40 TL borcun tahsilinin talep edildiğini, borcun nasıl hesaplandığının ayrıntılı olarak belirtilmediğini, maliyet hesabı ile ilgili yasalarda değişiklik yapıldığı belirtilmiş, davacının hangi miktar borçlu olmadığının tespitinde belli bir hesaplama ve değerlendirme ile birlikte değişen yasal mevzuata göre hakimin takdirine ihtiyaç bulunduğundan bu tür davalarda talep konusunun miktarının taraflar arasında tartışmasız veya açıkça belirli olduğu kabul edilemeyeceğindan, davacının kısmi dava açmakta hukuki yararı bulunduğu gözetilerek tarafların delilleri toplanarak, bilirkişi incelemesi de yaptırılarak oluşacak uygun sonuç doğrultusunda karar verilmesi gerekirken, davacının kısmi dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 30.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.