MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... Köyü çalışma alanında bulunan 199 ada 3 parsel sayılı 36.280,34 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu belirtilerek ham toprak vasfıyla davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... ve müşterekleri, murisleri adına tespit ve tescil edilen 199 ada 4 parsel sayılı taşınmazın bir bölümünün davalı 199 ada 3 parsel sayılı taşınmazda, diğer bir bölümünün ise kadastro sırasında tescil harici bırakılan kısımda kaldığını öne sürerek tescil ve tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, kadastro teknik bilirkişisi ... tarafından düzenlenen 20.08.2014 tarihli bilirkişi raporuna ekli krokide (A) ve (B) harfleri ile gösterilen toplam 33.165,55 metrekare yüzölçümündeki kısmın 199 ada 4 parsel sayılı taşınmaza eklenerek 199 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 107.036,40 metrekare yüzölçümlü olarak tapuya kayıt ve tesciline karara verilmiş; hüküm, davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
1- Mahkemece, 199 ada 3 parsel sayılı taşınmaz içerinde kalan ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen taşınmaz üzerinde davacı taraf lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Davacı ... ve müşterekleri, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Zilyetlik araştırması yapılırken taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından yararlanılmadığı gibi, ziraat bilirkişi tarafından dosya ibraz edilen raporda da dava ve temyize konu taşınmaz bölümüne yönelik bir değerlendirme bulunmamaktadır. Diğer taraftan keşif sırasında dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarında çekişmeli taşınmazın davacılara ait olduğu belirtilmiş ise de, bilirkişi ve tanık beyanları davacıların taşınmazda bulunduğu belirtilen zilyetliklerinin ne zaman başladığı, ne şekilde devam ettiği ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü yönlerinden son derece yetersiz ve soyut niteliktedir. Eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için öncelikle, tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesi en az üç ayrı zaman dilimine ait stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosya arasına konulmalı, dava konusu taşınmaza komşu taşınmazların tutanak örnekleri oluşumundan itibaren dayanakları olan kayıtlar getirtilip, dosya tamamlandıktan sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, ziraat mühendisi bilirkişi, fen bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte; usulünce zilyetlik araştırması yapılmalı, bu kapsamda, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle jeodezi ve fotogrametri mühendisine incelemesi yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığının, imar ihyaya muhtaç olup olmadığı ve zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın kime ait olduğu, öncesinde kim tarafından kullanıldığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerindeki zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, ziraat mühendisi bilirkişiden taşınmazın toprak yapısı, bitki örtüsü, kullanım durumu ile ilgili komşu taşınmazlarla mukayeseli olarak ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, taşınmazın değişik yönlerden fotoğrafları çektirilerek rapora eklenmeli, teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece açıklanan hususlar göz önüne alınmaksızın eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, davalı ... temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
2- Hükme esas alınan teknik bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen bölüme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince, Bu bölüme yönelik dava, TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. TMK"nın 713. maddesinin 2. ve 3. fıkralarında tescil davasının, Hazineye ve ilgili kamu tüzel kişisine karşı birlikte açılacağı, davanın konusunun mahkeme tarafından gazeteyle bir defa ve taşınmazın bulunduğu yerde uygun araçlarla en az üç defa ilan olunacağı düzenlenmiştir. Ne var ki; somut olayda davalı olarak yalnızca ... gösterilmiş, taşınmazın bulunduğu ... Köyü Tüzel Kişiliği davaya dahil edilmemiş, davanın niteliği gereği yapılması zorunlu olan ilanlarda yaptırılmamıştır. Taraf teşkili dava koşullarından olup, yargılamanın her aşamasında mahkeme tarafından re"sen göz önünde bulundurulması gerekir. Taraf teşkili sağlanmadan işin esasına girilerek karar verilemez. Öte yandan; mahkemece yapılan zilyetlik araştırması da son derece yetersiz olup, taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından yararlanılmamış, mahalli bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın kim yada kimler tarafından ne zamandan beri ne şekilde kullanıldığı ve davacı taraf lehine kazanım koşullarının oluşup oluşmadığı yönünde ayrıntılı beyan alınmamış, taşınmazın niteliği, üzerinde sürdürülen bir zilyetlik mevcut ise bunun ne zamandan beri hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü ve taşınmazın aktif dere yatağında bulunup bulunmadığı hususlarında alınan soyut içerikli ve gerekçesiz bilirkişi raporlarına itibar edilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca doğru sonuca varılabilmesi için; öncelikle davacı tarafa yasal hasım durumunda bulunan ... Köyü Tüzel Kişiliği"ne husumet yaygınlaştırılıp dava dilekçesi ve duruşma günü yöntemine uygun şekilde tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmalı, dava konusu taşınmazları kapsayacak şekilde ve dava tarihi olan 2013 yılından geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından getirtilerek dosya arasına konulduktan sonra mahallinde fen bilirkişi, ziraat mühendisi, jeoloji mühendisi ve jeodezi ve fotogrametri uzmanı ile üç kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları katılımıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazın öncesinin ne olduğu, ilk kez hangi tarihte kullanılmaya başlandığı, kimden kime ne şekilde intikal ettiği, kim ya da kimler tarafından ne şekilde kullanılageldiği, imar-ihyaya, ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı; fen bilirkişiden keşfi izlemeye elverişli harita ve rapor düzenlemesi istenmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazların öncesinin ve hali hazır durumunun ne olduğu, toprak yapısı, bitki örtüsü ve niteliği hususlarında bilimsel verilerle desteklenmiş, denetime elverişli rapor düzenlemesi, çekişmeli taşınmazın farklı yön ve açılardan fotoğrafları çektirilerek rapora eklenmesi istenmeli, jeodezi ve fotogrametri mühendisine yukarıda belirtilen tarihlerdeki hava fotoğrafları üzerinde inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığının, imar-ihyaya muhtaç olup olmadığı ve zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, jeoloji mühendisi bilirkişiden dava konusu taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğini, dere yatağı niteliğinde olup olmadığını, evveliyatının dere yatağı niteliğinde olup olmadığını, dere yatağından kazanılıp kazanılmadığını, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığını, aktif dere yatağında kalmıyor ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığını açıklar nitelikte ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, keşifteki tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri, bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, TMK"nın 713/4 ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli yerel ve gazete ilanları yöntemine uygun bir biçimde yapılmalı, ilanın yapıldığı gazete ile ilan tutanakları dosya arasına konulmalı, yasal 3 aylık sürenin dolması beklenilmeli, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 29.01.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.