Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2015/15069 Esas 2016/3963 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 30/11/2012 gününde verilen dilekçe ile tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 22/10/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi taraflar vekillerince süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dava, kurum zararından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, istemin kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacı, davalının askerliğini yaptığı sırada kullandığı askeri araçla trafik kazası yapması sonucu araçta ağır hasar meydana geldiğini iddia ederek oluşan zararın davalıdan tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalı, olayda davacının da kusurları olduğunu beyanla açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, Adli Tıp Kurumundan alınan rapora göre davalının tam kusurlu olduğu gerekçesiyle istemin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden .. alınan 04/02/2013 tarihli raporda davalının .. kapsamı gözetilerek tam kusurlu olduğu belirlenmiş ancak davalının askerlik görevini yaparken olayın meydana gelmesi nedeniyle davacı idarenin hizmet kusurunun bulunup bulunmadığı değerlendirilmemiştir. Mahkemece, münferit olarak göreve sevk edilen araçlara, araç komutanı olarak asgari erbaş rütbesinde bir personel görevlendirileceğine dair mevzuat hükmü de gözetilerek askeri mevzuat konusunda uzman bir bilirkişiden davacı idarenin de olayda kusuru olup olmadığına dair rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
2-Mahkeme hükmüne esas alınan 10/01/2014 tarihli hesap bilirkişi raporu düzenlenirken, araçtaki hasara dair fotoğraflar dosya içine alınmamış olduğundan ve bu konuda bir tespit bilirkişi incelemesi de mevcut olmadığından tamamen farazi olarak ve idarece düzenlenen tutanaklar esas alınarak zarar hesabı yapılmıştır. Oysa araçta meydana gelen hasarın giderim bedeli de gözetildiğinde aracın tamirinin mümkün olup olmadığı mümkün değilse hurda değerinin tespit edilerek hükmedilecek tazminattan düşürülmesi gerekirken bilirkişi raporu düzenlendikten sonra hasarlı araç fotoğraflarının dosya içine alınılması ile yetinilerek eksik inceleme ile karar verilmiş olması bozma nedenidir.
3-Kusur, kapsam belirlemede etkin ise de hakkaniyet de onunla birlikte değerlendirilmesi gereken önemli öğelerdendir. Davalı, Anayasa’nın 72. maddesi gereği, askerlik görevi sırasında kusuru ile zarara yol açmıştır. Hizmetin karşılığında ücret almaması ve bu hizmetin anayasal bir görev niteliğinde olması nedeniyle, tazminatın tamamından sorumlu tutulması, hakkaniyet öğesinin kapsam belirlemede dikkate alınmamış olunması sonucunu doğurur. Şu durumda anılan öğe değerlendirmeye katılarak belirlenen tazminattan belirli bir indirim yapılması gereklidir. Yerel mahkemece açıklanan yönün gözetilmemesi doğru olmadığından karar bu nedenle de bozulmalıdır.


SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (1, 2 ve 3) sayılı bentlerde gösterilen nedenlerle davalı yararına bozulmasına, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 28/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.