Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
İlk Derece
Mahkemesi : ... 1. İş Mahkemesi

Dava, kurum işlemi iptali ve menfi tespit istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı taraf vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince davacının istinaf isteminin kısmen kabulüne, yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı, malulen emekli olduktan sonra çalışmaya devam ettiğinden bahisle maluliyet aylığının kesildiğini, yapılan ödemelerin iadesinin istendiğini belirterek 1.000,00 TL haksız kesintinin, 1.000,00 TL mahrum kalınan malulen emeklilik aylığının kurumdan tahsili ile davacının kuruma 2004 Ağustos, 2013 Ağustos dönemi için 99.505,18 TL borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir.
II-CEVAP
Davalı vekili, davacının maluliyet sonrası sigortalı çalışması tespit edildiğinden 20.08.2004-19.09.2013 dönemi aylıklarının fuzulen borç kaydedildiğini, 5510 sayılı yasa gereğince maluliyet aylığı alırken çalışmanın mümkün olmadığını, belirterek davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
B-BAM KARARI
Davacının istinaf talebinin kısmen kabulüne, ... 1.İş Mahkemesinin 2016/200 Esas, 2017/25 Karar sayılı 22.02.2017 tarihli kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabul-kısmen reddi ile; davalı Kurum tarafından kesilen aylıklar toplamı 69.053,43 TL"nin 6.513,50 TL"si dışında 62.539,93 TL"sinin kesinti tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya iadesi gerektiğinin tespitine, dair karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı kurum , kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Eldeki davada, davacıya ilk olarak 01.02.2004 tarihinde maluliyet aylığı bağlandığı; davacının 06.05.2008 tarihi itibari ile 4/1-a kapsamındaki çalışmalarının başlaması nedeni ile 16.09.2014 tarihinde aylığının durdurulduğu ; 20.08.2004 – 19.09.2013 arası ödenen aylıkları içerir şekilde davacı adına 69.053,43 TL asıl alacak ve 30.911,29 TL faizi olmak üzere borç tahakkuk edildiği; Kurumca yapılan iş bu borç tahakkuku hesaplamasında, davacının 4/1-a kapsamındaki çalıştığı gün sayısı ile kısıtlı olarak hesap yapılmaksızın, Kurumca davacıya ödenen tüm aylıkların faizi ile birlikte hesaplanması yoluna gidildiği anlaşılmaktadır.
Öte yandan Bölge Adliye Mahkemesince alınan bilirkişi raporu doğrultusunda ise davacının 4/1-a kapsamındaki çalışma gün sayıları ile doğru orantılı hesaplama yapılarak karar tesisi yoluna gidildiği saptanmıştır. Dairemizce verilen geri çevirme kararı sonrası gelen cevabi yazıdan ise 2014/10 – 2016/3 döneminde davacının maaşından Kurumca tahakkuk edildiği belirtilen borcun 6240,96 Tl sinin kesinti yolu ile tahsiline gidildiği, ancak Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararda ise Kurumca 62.539,93 Tl nin davacıdan kesinti yapmak sureti ile tahsil edildiği kanısına varılmakla iş bu tahsilatın iadesine dair hüküm tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda izah edildiği üzere, Bölge Adliye Mahkemesince davacının çalıştığı gün sayısı ile doğru orantılı hesaplama yapılmış olunması yerinde görülmüş olup Bölge Adliye Mahkemesince davacı adına tahakkuk edilen tüm borcun Kurumca tahsil edilip edilmediği; edildi ise ne kadarının tahsil edildiği araştırılmaksızın hüküm tesisi bozma sebebidir.
Belirtilen açıklamalar ışığında, Bölge Adliye Mahkemesince yapılacak iş, Kurumca davacı adına 69.053,43 TL asıl alacak ve 30.911,29 TL faizi olmak tahakkuk edilen borcun davacının aylığından kesinti yapılmak sureti ile tahsil edilip edilmediği, edildiği ise ne kadarının edildiği, davacı tarafından borcun ödenip ödenmediği araştırılmak; davacının 4/ 1- a kapsamında çalışmaları nedeni ile sorumlu olacak miktar ile Kurumca tahsil edilen miktar karşılaştırılarak; dosya içeriği de nazara alınarak yapılacak hesaplama sonucuna göre karar verilmekten ibarettir.
Tüm bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi kararının yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nın 373/2. maddesi gereği BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 10.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.