9. Hukuk Dairesi Esas No: 2016/24839 Karar No: 2017/1842 Karar Tarihi: 14.02.2017
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2016/24839 Esas 2017/1842 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli bir sebep bulunmaksızın davalı işveren tarafından feshedildiğini ve asıl nedenin sendikal faaliyetlerde bulunması olduğunu öne sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iadesine ve sendikal tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. Mahkeme, feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak, sendikalı olmayan işçilerin de işten çıkarıldığı ve feshin sendikal nedene dayandığına dair bir delil bulunmadığından davacı işçinin feshin sendikal nedene dayandığını ispatlayamadığı sonucuna varılmıştır. Kanunen, feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir ve feshin biçimsel koşullarına uygun olduğu ve daha sonra içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli olduğu kanıtlanması gerekmektedir. Bu nedenle, davanın kabulüne dair karar bozulmuş ve kesinleşmiştir. Kararda, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 18. ve 19. maddeleri de detaylı bir şekilde açıklanmaktadır.
9. Hukuk Dairesi 2016/24839 E. , 2017/1842 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti: Davacı vekili; müvekkilinin, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli bir sebep bulunmaksızın feshedildiğini, asıl fesih nedeninin müvekkilinin sendikal faaliyetlerde bulunması olduğunu ileri sürerek; feshin geçersizliğinin tespiti ile müvekkilinin işe iadesine ve davalı aleyhine sendikal tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. B) Davalı Cevabının Özeti: Davalı vekili; davacının iş sözleşmesinin geçerli nedene dayalı olarak feshedildiğini ve sendikal nedenle bir feshin söz konusu olmadığını savunarak; davanın reddine karar verilmesini istemiştir. C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece; feshin sendikal nedene dayandığı, işverence işletmesel ve geçerli nedenle fesih savunmasının ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. D) Temyiz: Kararı davalı taraf temyiz etmiştir. E) Gerekçe: Her ne kadar mahkemece, feshin sendikal nedene dayandığı kabul edilmiş ise de; sendikalı işçiler dışında sendikalı olmayan işçilerin de işten çıkarıldığı ve soyut davacı tanık anlatımları dışında feshin sendikal nedene dayandığı yönünde bir delil bulunmadığı dolayısı ile ispat yükü üzerinde bulunan davacı işçinin feshin sendikal nedene dayandığını ispatlayamadığının gözetilmemesi hatalıdır. Ancak, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (04.04.2008 gün ve 2007/29752 Esas, 2008/7448 Karar sayılı ilamımız). 4857 sayılı İş Kanunu"nun 19. maddesi uyarınca aynı yasanın 18. maddesi kapsamında kalan işçinin iş sözleşmesinin geçerli nedenle feshetmek isteyen işveren, fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. Yazılı şekil, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18’inci maddesi uyarınca yapılacak fesihler için geçerlilik şartı olarak aranmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 19’uncu maddesinde öngörülen yazılı şekil şartına uymamak feshi başlı başına geçersiz kılar. Somut olayda; davacı işçi davalıya ait işyerinde çalışmakta iken işverence, 02.01.2015 tarihinde iş sözleşmesinin feshedildiğinin bildirildiğini, muhasebeye gittiklerinde işe iade hükümlerini bertaraf edecek şekilde geriye dönük fesih bildirimi imzalatılmak istendiğini ve bunu kabul etmediğini iddia etmiştir. Davalı işverence dava dosyasına sunulan 01.12.2014 tarihli önelli fesih bildiriminde, davacının iş sözleşmesinin 31.12.2014 tarihinde feshedileceği belirtilmiş olup, davacının söz konusu fesih bildirimini 18.12.2014 tarihinde tebellüğ ettiğine dair imzası bulunmaktadır. Davalı işverence dava dosyasına aynı zamanda, davacının önelli fesih bildirimini imzadan imtina ettiğine dair 01.12.2014 ve 31.12.2014 tarihli tutanaklar da sunulmuştur. Tutanak mümzileri ile davacı asilin bu belgelere ilişkin olarak beyanı alındıktan ve gerekli araştırma yapıldıktan sonra, davalı işverence fesih bildiriminin yazılı olarak yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı değerlendirilmelidir. Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir. F)Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 14/02/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.