9. Hukuk Dairesi 2016/4202 E. , 2017/1647 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli bir sebep bulunmaksızın feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğini ve işe iadesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının 03/03/2008-31/07/2015 tarihleri arasında müvekkili şirkete ait ...projesinde öncelikle "Mimari uygulama sorumlusu" ardından "ince yapı sorumlusu" daha sonra "AVM mimari uygulamalar sorumlusu" ve son olarak 01/02/2014 tarihinden itibaren "Satış sonrası hizmetler müdürü" olarak çalıştığını, ...projesinin tamamlanması ve dolardaki aşırı yükselme nedeniyle satışların durma noktasına gelmesi gibi sebeplerle istihdam fazlalılığının ortaya çıktığını, bazı departmanlarda küçülmeye gidilmesinin zorunlu hale geldiğini, bu sebeplerle alınan işletmesel karar gereğince kendisinin yaptığı göreve ihtiyaç kalmayan davacının son çare ilkesine de uygun davranılarak işten çıkarıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, "savunmanın ispatı bakımından fesih öncesi ve sonrasını kapsayacak şekilde norm kadro çalışması yapıldığını gösterecek herhangi bir delil ve organizasyon şeması sunulmadığı gibi, davalı şirket ya da davalı şirketin bağlı bulunduğu holding şirketlerinde şehir içi veya şehir dışında davacının eğitimine ve uzmanlığına uygun başka bir görev bulunmadığına dair herhangi bir delil ve belge ibraz edilmediğinden ve bu hususlar yalnızca tanık anlatımı ile ispatlanabilecek hususlar olmadığından başkaca delil toplanmasına ve tanık dinlenmesine gerek görülmeksizin" gerekçesi ile davanın kabulüne, karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı taraf temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih nedenlerinin geçerli (veya haklı) olduğunu kanıtlayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (04.04.2008 gün ve 2007/29752 Esas, 2008/7448 Karar sayılı ilamımız).
İşçi fesihte sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı iddiasında bulunacaktır. İspat yükü ise işverendedir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür (m. 20/f.2). İşçinin feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi ve bunu ispatlaması, işverenin geçerli fesihle ispat yükünü ortadan kaldırmaz. (Dairemizin 01.12.2008 gün ve 2008/6294 Esas, 2008/32601 Karar sayılı ilamı).
Gerek işverenin geçerli sebebin varlığı gerekse işverenin gösterdiği sebep dışında bir sebeple dayandığı ileri sürülmesi durumunda bu vakıalar bir hukuki işlem olmadığından takdiri delillerle ispatı mümkündür.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 320 nci maddesi 2 nci fıkrasında, daha önce karar verilemeyen hâllerde mahkemenin, ilk duruşmada dava şartları ve ilk itirazlarla hak düşürücü süre ve zamanaşımı hakkında tarafları dinleyeceği, daha sonra tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları tek tek tespit edeceği, uyuşmazlık konularının tespitinden sonra hâkimin, tarafları sulhe teşvik edip, sulh olup olmadıkları, sulh olmadıkları takdirde anlaşamadıkları hususların nelerden ibaret olduğunun tutanağa yazılıp tutanağın altının hazır bulunan taraflarca imzalanacağı ve tahkikatın bu tutanak esas alınmak suretiyle yürütüleceği hüküm altına alınmıştır. Kısaca tahkikat aşamasına geçilmeden esas hakkında karar verilemez.
Somut uyuşmazlıkta, işveren tarafından davacı işçinin iş sözleşmesi işletmesel nedenle feshedilmiş davalı vekili, savunmasını ispat için cevap dilekçesi ekinde delil listesi de sunmuştur. Ancak Mahkemece ön inceleme duruşmasında davalının delilleri toplanmadan davanın esası hakkında karar verilmiştir.
Mahkemece izlenen bu yöntem, kısaca tahkikat aşamasına geçilmeden esas hakkında karar verilmesi ve davalı delillerinin toplanmaması hukukî dinlenilme hakkının ihlali olup, usule aykırıdır. Kararın salt bu nedenle bozulması gerekmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 13/02/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.