MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalı ... vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, iş sözleşmesinin haklı bir sebep olmadan davalı işveren tarafından feshedildiğini, beyan ederek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile yıllık izin, fazla mesai, ücret ile hafta tatili alacakları ile kötüniyet tazminatı hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Bakanlık vekili, temizlik hizmetlerinin temini içintüm sözleşmelerin okul aile birliği tarafından yapıldığını davacı ile sözleşme yapanın taşeron firma olduğunu husumeten reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı Okul Aile Birliği davaya cevap verememiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, ... yönünden davanın kısmen kabulüne, Okul Aile Birliği yönünden husumetten reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ve davalı ... vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalı Okul Aile Birliğinin tüzel kişiliği olup olmadığı ve husumet yöneltilip yöneltilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davacı işçi M.E.B."na ait ilköğretim okulu işyerinde 13.09.2004-09.06.2012 tarihleri arasında fasılalı temizlik görevlisi olarak çalışmıştır.
Mahkemece Okul Aile Birliklerinin tüzel kişiliğinin bulunmadığı gerekçesiyle davalı Cumhuriyet İköğretim Okulu Okul Aile Birliği hakkında açılan davanın husumet yönünden reddine ... hakkındaki davanın kabulüne karar verilmiştir.
Somut olayda ihtilafın çözümü için öncelikle okul-aile birliklerinin tüzel kişiliğinin bulunup bulunmadığnıın tartışılması gerekir.
Okul Aile Birlikleri 14.06.1973 tarihli 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu"nun 5257 sayılı Kanunla değişik 16. maddesine göre hazırlanan ... Okulu Aile Birliği Yönetmeliğine göre kurulmuştur.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 47. maddesine göre "Başlı başına bir varlığı olmak üzere örgütlenmiş kişi toplulukları, kendileri ile ilgili özel hükümeleri uyarınca tüzel kişilik kazanırlar."
Türk Medeni Kanunu"nun açık hükmünden hareket edildiğinde ... Okul Aile Birliği Yönetmeliğinde Birliğin özel hukuk tüzel kişiliği veya kamu tüzel kişiliği olduğu yönünde bir hüküm bulunmadığından örgütlenmiş bir kişi topluluğu olmalarına rağmen okul Aile Birlikleri tüzel kişiliği haiz değildir.
Diğer yandan 4857 sayılı İş Kanunu"nun 1. maddesinin 2. fıkrasında, İş Kanunu"nun 4. maddesinde belirtilen istisnalar dışında kalan bütün işyerlerinde, işverenler ile işveren vekillerine ve çalışma şekline bakılmaksızın işçilere bu Kanun"un uygulanacağı belirtilmiştir. Aynı Yasanın 2. madesinde, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişi ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar işveren olarak tanımlanmıştır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 8/1. madedsi uyarınca "İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. Ücret, iş görme ve bağımlılık iş sözleşmesinin belirleyici unsurlarıdır.
Okul aile birlikleri eğitim kurumlarının amaçlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak için okul ile aileler arasında işbirliğini sağlamak üzere kurulmuşlardır. Okul aile birlikleri okulların eğitim ve öğretim hizmetlerine etkinlik ve verimlilik kazandırmak okulların ve maddi imkanlardan yoksun öğrencilerin zorulu ihtiyaçlarını karşılamak şeklinde sosyal amaçları olan, gelirlerinin bu nedenle her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulduğu, tüzel kişiliği bulunmayan kişi toplulukları olarak dava takip yetkisini kullanırlar.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinin 1. fıkrasında tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlarında işveren olarak tanımlanması karşısında, işçi çalıştıran ancak tüzel kişiliği olmayan bakanlıklar ve iflas masası gibi okul aile birliklerinde işveren sayılırlar ve bu sıfatla dava ve takip ehliyetini haiz oldukları Dairemizce kabul edilmiştir.
Okul aile birliklerinin kuruluş amaçlarına uygun olarak yaptıkları faaliyetler aynı zamanda Milli Eğitim Bakanlığının görev ve sorumlulukları kapsamına girmekte ve ... organizasyonu içinde yerine getirilmektedir. Başka bir anlatımla ... tarafından yapılması gereken bir iş, Bakanlığın bilgisi ve organizasyonu dahilinde Okul Aile Birlikleri tarafından yapılmaktadır. Bu nedenle Bakanlık ile Okul Aile Birliği arasında mevzuattan kaynaklanan bir asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu kabul edilmelidir. Hal böyle olunca, dava konusu işçilik alacaklarından her iki davalının müşteren ve müteselsilen sorumlu tutulması gerekirken, davalı Okul Aile Birliği yönünden davanın husumet yokluğu gerekçesiyle reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.03.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.