11. Hukuk Dairesi 2019/2136 E. , 2020/638 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında görülen davada ...3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 10/10/2017 tarih ve 2015/126 E- 2017/420 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne-reddine dair ...Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi"nce verilen 13/02/2019 tarih ve 2018/458 E- 2019/128 K. sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesi davalı ...Madeni Moble Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkili şirketlerin ticari işlerinde birlikte hareket ettiklerini, aynı grup altında faaliyet gösterdiklerini, müvekkili Numaş"ın internet sitesinde de açıklandığı üzere müvekkili şirketlerin birbirleriyle üretim-satış anlamında bağlantılı çalıştıklarını, müvekkillerinden Numaş’ın 2000/00596 numaralı çoklu endüstriyel tasarımın sahibi olduğunu, davalı yanca müvekkilinin tescilli endüstriyel tasarımının benzerinin izinsiz olarak "www.esermoble.com" alan adıyla hizmet veren internet sitesi üzerinden kullanıldığını ve satışa arz edildiğini, bu eylemin müvekkilinin tasarım tescilinden doğan haklarına tecavüz oluşturduğunu, TTK"nın 54. vd. maddeleri uyarınca davalının eylemlerinin aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiğini ileri sürerek davalının eylemlerinin müvekkiline ait 2000/00596 numaralı tescilli tasarımdan doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, bu eylemlerin durdurulmasına ve önlenmesine, 10.000,00 TL manevi tazminatın ihlal fiilinin tespit edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının davaya dayanak tasarımlarının yeni ve ayırt edici olmadıklarını, daha önce kamuya sunulmuş tasarımların aynısı ya da hiçbir ayırt edici özelliği bulunmayan benzeri olduklarını, müvekkilinin davacının tescilli ürününü bilerek veya davacıyı zarara uğratmak amacıyla kullanmadığını, web sayfasına koyulan dava konusu ürünün üretiminin müvekkilince yapılmadığını, talep olması halinde müşterilerine sunmayı amaçladıklarını savunarak davanın reddini istemiş, birleşen davada ise aynı olgulara dayalı olarak davacı Numaş A.Ş. adına tescilli tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince tüm dosya kapsamına göre; davalının "www.esermoble.com" sitesinde yer alan ürün ile davacıya ait 2000/00596-2 numaralı tasarımın belirgin bir şekilde benzer olduğu ve dolayısıyla tasarım hakkına tecavüzün gerçekleştiği, karşı davada davacı tarafından sunulan delillerin büyük bir kısmının tarih içermediği, içerenlerin ise hükümsüzlüğü istenen tasarımın başvuru tarihinden sonraki tarihli oldukları, davaya konu tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini taşıdığı, bu nedenle 2000/00596-2 numaralı tasarımın hükümsüzlüğü koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle asıl davanın kısmen kabulüne, davacı adına tescilli 2000/00596-2 numaralı endüstriyel tasarımdan doğan haklarına davalının tecavüz ettiğinin ve haksız rekabette bulunduğunun tespitine, tecavüz teşkil eden fiillerin durdurulmasına, önlenmesine, 10.000,00 TL manevi tazminatın 11.08.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, hükmün ilanına, fazlaya dair istemlerin reddine, birleşen davanın ise reddine karar verilmiştir.
Karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi"nce; ilk derece mahkemesince alınan bilirkişi raporunda dava konusu tasarımın mutlak yenilik kriterini haiz olup olmadığı yönünde bir değerlendirme bulunmaması nedeniyle duruşma açılarak ek bilirkişi raporu alındığı, davaya konu 2000/00596-2 nolu tasarımın aynısına veya ayniyet derecesinde benzerine rastlanmadığı, bu kapsamda, dava konusu tasarımın mutlak yenilik koşulunu sağladığının belirlendiğini, tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini taşıdığı, davacı NUMAŞ adına tescilli söz konusu tasarımın belirgin bir şekilde benzerinin davalı tarafça internet sitesi üzerinden satışa sunulmasının, tescilli tasarımdan doğan haklara tecavüz teşkil ettiği, tasarıma tecavüz nedeniyle tasarım sahibi olan şirketin 554 sayılı KHK"nın 49/c maddesi uyarınca manevi zararının tahsilini isteyebileceği, söz konusu tasarım davacı Nurus tarafından piyasaya ve satışa sunulduğundan bu eylemin aynı zamanda davacılara karşı haksız rekabet oluşturduğu gerekçesiyle davalı birleşen davada davacı şirketin istinaf başvurusunun yerinde olmadığı, ancak davalı birleşen davacının istinaf itirazları doğrultusunda duruşma açıldığından davalı birleşen davada davacı şirket vekilinin istinaf başvurusunun bu nedenle kabulüne, davacılar vekilinin istinaf itirazının incelenmesinde ise, asıl davada, davacılar vekilinin tüm talepleri kabul edilmesine rağmen gerekçeli kararın hüküm kısmında davanın kısmen kabulüne karar verilerek davalı yararına vekalet ücreti ile yargılama giderlerine hükmedilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun bu nedenle kabulüne karar verilerek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına, asıl davanın kabulü ile davacı Numaş-... Mob. ve İm. San. A.Ş. adına tescilli 2000/00596-2 numaralı endüstriyel tasarıma tecavüzün tespitine, davalının tecavüz teşkil eden fiillerinin durdurulmasına ve önlenmesine, davacı Numaş-... Mob. ve İm. San. A.Ş."nin manevi tazminat talebinin kabulü ile 10.000,00 TL manevi tazminatın 11.08.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, hükmün ilanına, davalının dava konusu eylemlerinin haksız rekabet oluşturduğunun tespitine ve önlenmesine, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı ...Madeni Moble Tic.ve San. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
Asıl dava, endüstriyel tasarımdan doğan haklara tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması ve önlenmesi ile manevi tazminatın tahsili ve hükmün ilanı istemlerine ilişkin olup, birleşen dava ise asıl davaya dayanak endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
Mahkemece, asıl davanın kabulüne, birleşen davada ise dava konusu 2000/00596-2 numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini taşıdığı, hükümsüzlük koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de, birleşen davada davalıya ait 2000/00596-2 sayılı masa ayağı tasarımının dört ayrı görselden oluştuğu, herbir görselin aynı ürünün farklı kısımlarını ihtiva etmesi nedeniyle başvurudan tasarımın hangi görsel anlatım için tescil ettirilmek istendiğinin anlaşılmadığı, bu nedenle tasarım bütünlüğünden bahsedilmeyeceği, oysa Dairemizin 21.12.2006 tarih ve 2005/9957 E.-2006/1373K. sayılı kararında belirlenen ilkeler doğrultusunda Tasarım KHK"nın 26 ve Tasarım Yönetmeliğinin 9. maddesi uyarınca bir tasarım başvurusunda hangi görsel için tasarım koruması elde edilmek isteniyorsa o görsel unsurun açık, net ve tasarımın tüm belirgin özelliklerini kuşkuya yer bırakmayacak ölçüde içermesi gerektiği keza bunlardan (3) ve (4) numaralı resimlerde yer alan görünümlerin ürünün nihai kullanımı sırasında görünmeyen kısmına ilişkin olduğu, bu şekilde görünmeyen kısımları içeren tasarımların korunmasının hukuken mümkün olmadığı gibi, masa ve sandalye ayaklarında çapraz bağlama çubuklarının çok uzun yıllardır bilinen, harcı alem tasarımlar olduğu ve daha çok işlevselliğin ön planda olduğu gözetildiğinde, işlevsel unsurların tasarım koruması dışında bulunduğu değerlendirilerek birleşen dosya yönünden davanın kabulüne ve tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilerek, buna bağlı olarak da asıl davanın değerlendirilmesi gerekirken birleşen davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış ve kararın davalı/birleşen davada davacı vekili yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı/birleşen davada davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, HMK"nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 22/01/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.