13. Hukuk Dairesi 2016/11114 E. , 2019/72 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından, davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı emlakçı olduğunu, davalının talebi üzerine 23.12.2013 tarihinde ... ili ... ilçesi ... sokak ... no:6/10 adresindeki taşınmazı gezdirdiğini, aynı tarihte "satılık ve kiralıklarda yer gösterme sözleşmesi" adlı sözleşmeyi imzaladıklarını, ancak davalının kendisini saf dışı bırakarak daireyi ... adına satın aldığını, bu nedenle sözleşmenin 2. maddesi gereği belirtilen (148.000,00 TL) satış bedelinin %6+KDV"sini tellallık ücreti olarak ödemesi gerektiğini, ödemeyince %3+KDV tutarı olan 5.239,00 TL simsarlık ücreti için ... 28. İcra Dairesinin 2014/1176 sayılı dosyasıyla, %3+KDV tutarı olan 5.239,00 TL cezai şart için ise aynı icra dairesinin 2014/1962 sayılı dosyasıyla ayrı ayrı icra takibi başlattığını, davalının her iki takibe de yaptığı haksız itirazı üzerine takiplerin durduğunu ileri sürerek, davalının her iki icra takibine de vaki itirazının iptaline, davalı aleyhine alacağın %20"sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, "açılan davanın İİK.nun 67. maddesi gereğince kısmen kabul ve kısmen reddi ile, davalı tarafın ... 28. İcra Müdürlüğünün 2014/1176 esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, icra takibinin devamına, davacı taraf yararına İİK.nun 67. maddesi gereğince itirazın iptaline karar verilen asıl alacak miktarı olan 5.239 TL üzerinden takdiren %20 hesabı ile 1.047.80 TL tazminata hükmedilmesine, davacı tarafın ... 28. İcra Müdürlüğünün 2014/1962 esas sayılı dosyası hakkında açmış olduğu davanın reddine," karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, simsarlık sözleşmesinden doğan ücret ve cezai şart alacağına yönelik başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 2. Maddesinde simsarlık ücreti taşınmaz bedelinin %3"ü+KDV tutarı olarak belirlenmiş, müşterinin, kendisi veya yakınları adına her ne suretle olursa olsun taşınmazı emlakçıyı devre dışı bırakarak satın alınması halinde belirlenen satış bedelinin (148.000 TL) %6"sı +KDV tutarının tellallık ücreti olarak ödeneceği ifade edilmiştir.
Mahkemenin sözleşmede %6+KDV olarak belirlenen miktarın %3+KDV"sinin simsarlık ücreti, geri kalan %3+KDV"sinin cezai şart niteliğinde olduğu belirlemesi hukuka uygun ise de TBK m.182/son hükmüne dayanılarak cezai şartın tümden kaldırılmasına dair kurulan gerekçe ve bu yöndeki davanın tümden reddine karar verilmiş olması doğru olmamıştır. Şu sebeple ki, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun" cezanın miktarı, geçersizliği ve indirilmesi" başlıklı 182.maddesinin son fıkrası hakime aşırı gördüğü cezai şart miktarını indirme yetkisi ve hatta görevi vermekte ancak tümden kaldırma yetkisi tanımamaktadır. Aksinin kabulü sözleşme özgürlüğü ilkesinin ihlali anlamına geleceği de gözetildiğinde cezai şartın takdir edilecek makul hadde çekilmesi gerekirken, yazılı şekilde cezai şartın tümden kaldırılması cihetine gidilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm, davacının 2.bendin dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte sayılan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA peşin alınan 357,90 TL harcın istek halinde davalıya, 117,70 TL harcında davacıya iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 14/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.