10. Hukuk Dairesi 2017/4829 E. , 2019/4885 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekilince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Mahkemece, davacıya ait davalı apartman işyerinde 10.12.2000-04.07.2011 tarihleri arası dönemde kapıcılık yapmak suretiyle sigortalı olarak çalıştığının tespitine karar verilmiş isede eksik inceleme sonucunu karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/8 maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
2- Davacının tespitini istediği döneme ilişkin olarak davalı apartmanda kimlerin ikamet ettiği ilgili muhtarlıktan sorulmalı, Apartman sakinlerinden hangilerinin malik hangilerinin kiracı oldukları tapu kayıtları celp edilerek belirlenmeli ve beyanları denetmelidir. ayrıca aynı şekilde tespit edilecek malik ve kiracıların beyanları alınmalıdır.
3- Dosya kapsamından, davacının davalı Kuruma yapmış olduğu şikayet sonucunda Kurum denetmenleri tarafından davalı işyeri ile ilgili denetim düzenlenip düzenlenmediği sorularak bulunması halinde celbi sağlanmalı ve içeriği irdelenmelidir.
4- Dosya kapsamından, davalı apartmanda davacı ve eşinin oturduğu anlaşılmakta ise de, kapıcılık görevini asıl olarak kimin yaptığı netlik kazanmamıştır. 2000-2007 tarihleri arası dava dışı kocanın aparmanda kapıcılık yapıp yapmadığı ,yapmışsa Bu durumda, davacının kapıcılık görevini asli olarak mı yoksa eşine yardım şeklinde mi yaptığı, asli olarak davacı tarafından yapılıyorsa çalışma şekli, süresi, günlük kaç saate haftada ve ayda kaç güne tekabül ettiği, apartmanın büyüklüğü, ne gibi işlere baktığı, hizmet karşılığı ödemelerin kime yapıldığı hususları irdelenmelidir.
5-Davacının çalıştığı döneme ilişkin, apartman karar defteri ile gelir gider defteri davalı işyerinden getirtilerek varsa çalışmaya dair kat malikleri kurulu kararı ile ücret ödeme kayıtları irdelenip değerlendirilmeli, davacının fiili çalışmalarının varlığı ve süresi hiçbir kuşku ve duraksamaya meydan vermeyecek biçimde belirlenip, toplanan ve toplanacak delillerin sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgulara göre yapılacak irdeleme sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile yanılgılı değerlendirme sonucunda yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 28.05.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
