MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti

..... ile .... aralarındaki muhtesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair...Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 13.02.2014 gün ve 59/75 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:


KARAR

Davacılar vekili,105 ada 12 parsel üzerinde bulunan bina ve ahırın vekil edenleri tarafından yapıldığını, taraflar arasında ortaklığın giderilmesi davasının sürdüğünü bildirerek söz konusu muhdesatın müvekkillerine ait olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, taşınmazın ortak muristen kaldığını, mirasçılar arasında paylaşım yapıldığını, vekil edenin onayı alınmadan bina ve ahırın inşa edildiğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulüne, taşınmaz üzerindeki bina ve ahırın davacılar tarafından yapıldığı anlaşıldığından davacılara aidiyetinin tespitine beyanlar hanesine şerh verilmesine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; taraflar adına kayıtlı taşınmaz üzerindeki muhdesatın tespitine ilişkindir.
1-Dosya kapsamına, dava evrakı ile yargılama tutanakları içeriğine, mahkemece deliller değerlendirilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Muhdesatın tespiti davası bir tespit davası olarak HMK"nun 106. maddesindeki güncel hukuki yararın bulunması durumunda açılır ve görülür. Dava, ayni etkili bir dava değildir. Sadece ortaklığın satış yoluyla giderilmesine ilişkin bir davada ya da kamulaştırma gibi durumlarda taşınmazın üzerinde mirasçılardan veya paydaşlardan biri tarafından meydana getirilmiş yapı, ağaç gibi muhdesat bulunduğu takdirde satış bedelinden muhdesata düşecek bölümün aidiyeti konusunda mirasçılar veya paydaşlar arasında uyuşmazlık çıktığı takdirde hukuki yarar oluşur, muhdesata ilişkin tespit davası bu durumda dinlenir.Taşınmaz, elbirliği mülkiyetine tabi olup intikal ve bir kısım paydaşlardan diğer paydaşlara pay temliki yapılmış durumdadır. Ortaklığın giderilmesi davasında dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan 4 katlı bina ve 1 adet ahırın kimin tarafından meydana getirildiği konusunda uyuşmazlık çıkmış, bu kapsamda eldeki dava açılmıştır.
Toplanan delillerden muhdesatın davacılar tarafından meydana getirildiği sabit olmuş, mahkemece yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Bir taşınmazın üzerindeki yapı ve ağaçlar yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere arzın mülkiyetine tabidir. Bu nedenle mahkemece davaya konu muhdesatın davacılar tarafından meydana getirildiğinin tespiti kararıyla yetinilmesi gerekirken, mülkiyetinin davacılara ait olduğunu belirtir şekilde "" aidiyet "" kararı verilmesi doğru olmamıştır.
3-Bundan ayrı; yukarıdaki 2.bentte açıklandığı gibi dava tespit davası niteliğinde olup ayni etkili bir dava değildir. Tespit davası sonunda arzın üzerindeki muhdesatın tapu siciline şerhine karar verilemeyeceği gibi davacıların bu yönde bir talebi de bulunmadığı halde, talebin aşılması suretiyle HMK"nun 26.maddesine aykırı olarak muhdesatın tapu siciline şerhine karar verilmesi usul ve yasaya uygun görülmemiştir.
İİK"nun ayni haklara ilişkin olarak verilen mahkeme kararlarına ilişkin hüküm özetinin İİK"nun 28. maddesi gereğince derhal tapu sicil müdürlüğüne bildirilmesi gerekli ise de; yukarıda belirtildiği gibi dava ve verilen karar ayni nitelikli olmadığı halde hüküm özetinin tapu sicil müdürlüğüne gönderilmesi isabetli olmamıştır.
Ne var ki; usul ve yasaya aykırı bu hususların giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7. maddesi uyarınca temyiz edilen hükmün bu bölümlerin düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 2.bentte gösterilen sebeple temyiz edilen gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1.bendinin son satırındaki ""...ve aidiyetinin..."" sözcükleri ile (3) nolu bentte gösterilen nedenle hükmün 2. ve 3. bentlerinin tamamen hükümden çıkarılmasına, öteki temyiz itirazlarının yukarıda ilk bentteki nedenlerle reddi ile hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA; HUMK"nun 388/4.(HMK m.297/ç) ve 440/I. maddeleri gereğince Yargıtay Daire İlamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunabileceğine ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine 18.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.