MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ile davalılardan TEİAŞ Genel Müdürülüğü vekileri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili davacının davalı asıl işveren Türkiye Elektrik İletişim A.Ş.’nin Zonguldak 2.Trafo Merkezi işyerinde diğer davalı işveren ...nin işçisi olarak çalışmakta iken 08/12/2013 tarihinde herhangi bir sebep gösterilmeden işten çıkartıldığını, çalıştığı süre boyunca alt işverenlik yapan şirketler ile asıl işveren TEİAŞ arasında muvazaa buunduğunu, muvazaa tespitine yönelik davacı tarafından açılan ve Zonguldak 1. İş Mahkemesinin 2012/578 Esas sırasına kayıtlı dosyada yargılamanın halen devam ettiğini, dosyasında alacak ve muvazaa davasının devam ettiğini beyanla davacının işe iadesine, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ...Ş. vekili, ihale süresinin sona erdiğini, işin belirli süreli olduğunu, davacının 60 yaşını geçtiğinden çalışmasının mümkün olmadığını beyanla davanınn reddini savunmuştuır.
Dahili davalı Türkiye Elektrik İletişim A.Ş. vekili ise müvekkili davalıya husumet yöneltilemeyeceğini, davanın hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece bozma öncesi yapılan yargılamada, davalı şirketin davacının iş sözleşmesini yazılı bildirimle sonlandırmadığı, bu sebeple feshin şekil koşulunu taşımadığı, ayrıca fesih nedeninin davacının yaşlı olması olarak ortaya konulmuş olması karşısında ilgili nedenin haklı veya geçerli neden teşkil etmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının alt işveren .. A.Ş. nezdindeki işe iadesine, davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin kıdemi nazara alınarak 4 aylık brüt ücreti olarak belirlenmesine, davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Karar taraf vekillerince temyiz edilmiş olup, Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 2016/11988 esas ve 2016/10278 karar sayılı ilamı ile feshin geçersiz olduğuna dair mahkeme tespiti yerinde bulunmakla birlikte, taraflar arasında muvazaa olup olmadığı noktasındaki incelemenin eksik yapıldığı, bu yüzden kapsamlı bir inceleme yapılarak davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olup olmadığı hakkında bir karar verilmesi gerektiği belirtilerek yerel mahkeme kararı bozulmuştur.
Mahkemece bozma sonrası yapılan yargılamada, bozma ilamı doğrultusunda keşif icra edilerek eksik bilgi ve belgeler temin edilip dosya kapsamındaki toplanılan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, işverence yapılan feshin geçersizliğine, davalı Türkiye Elektrik İletişim A.Ş.’nin 4628 sayılı Kanunun 15. maddesindeki imtiyazdan yararlandığı gerekçesi ile .. A.Ş. arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisinin bulunduğuna, bu sebeple davanın kabulüne davacının alt işveren .. A.Ş. nezdindeki işe iadesine, davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin kıdemi nazara alınarak 4 aylık brüt ücreti olarak belirlenmesine, davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, süresi içerisinde davacı vekili ve davalı Türkiye Elektrik İletişim A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, belgelere ve tüm dosya kapsamına göre; davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında işe başlatmama tazminatının miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanuna göre sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut olayda, davacının dahili davalı TEİAŞ bünyesinde uzun yıllar çalışıp 1998 yılında emekli olduğu, 2004 yılından itibaren ise taşeron işçisi olarak işe girdiği ve feshe kadar taşeron şirketler değişsede çalışmasının değişmediği ve en son davalı şirket bünyesinde çalıştığı, taşeronlar bünyesindeki çalışmasının yaklaşık 9 yıl sürdüğü görülmüştür. Bu sebeple Yargıtay"ın süreklilik kazanmış içtihatlarına göre davacının kıdemine göre verilmesi gereken işe başlatmama tazminatı davacının beş aylık brüt ücreti üzerinden tespit edilmelidir. Mahkemenin bu hususa dikkat etmeden davacının dört aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatına karar vermesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davalı alt işveren tarafından gerçekleştirilen feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının alt işveren davalı ...nin İŞYERİNE İADESİNE,
3-Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, davalı alt işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminattan her iki davalı birlikte sorumlu olmak kaydıyla miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için davalı alt işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin gerektiğine,
5-Karar tarihinde alınması gerekli 35,90 TL harçtan peşin alınan 24,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 11,60 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına, davacının yatırdığı 24,30 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan 2.362,15 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, davalı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 2.180,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8- Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine, 19.03.2018 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.