10. Hukuk Dairesi 2018/4760 E. , 2019/4857 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
Dava, hizmet tespiti ve sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne, kısmen karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karara karşı davalılardan Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... Tüfekçi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davacının, davalı işyerinde 10.02.1988 - 10.02.1989 tarihleri arası çalıştığını, 10.02.1988 tarihli işe giriş bildirgesinin kuruma verildiğini ancak isminin 1988/2. dönem bordrosunda yer almadığını belirterek; belirtilen tarih aralığında hizmet akdi ile çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 12.10.2017 tarihli duruşmada, davayı her ne kadar tespit davası olarak açmış olsalar da; 10.2.1988 tarihinde 1 günlük sigorta başlangıç davası oalrak davayı devam ettirmek istediklerini, davalı işveren hakkında açmış oldukları davayı ise geri aldıklarını beyan etmiştir.
II- CEVAP:
Davalı ... vekili cevap layihasında, sigortalı işe giriş bildirgesi verilse dahi prim bordrosu düzenlenememesinin çalışmanın fiili olmadığına karine teşkil edeceğinden aksinin davacı tarafından kanıtlanması gerektiği belirtilerek, davanın reddi talep olunmuştur.
III-MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davalı ... yönünden davanın kabulü ile davacının 34543 scil nolu Günhan A.Ş.adlı işyerinde 10.02.1988 tarihinde 1 gün süre ile hizmet akdine bağlı olarak asgari ücretle çalıştığının tespitine; davalı şirket yönünden davanın geri alınması nedeniyle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verilmiştir.
B- BAM KARARI
Davalı Kurum vekilinin istinaf istemlerinin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
SGK vekili, davacının davayı açarken 1 yıllık hizmet tespiti talebinde bulunduğunu ancak ıslah ile talebini daraltarak 1 günlük hizmet tespiti talep ettiğini, bu durumda feragatin söz konusu olduğunu dolayısı ile bir günlük çalışma olgusu ispatlansa dahi davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerektiğini, ayrıca işe giriş bildirgesindeki imzanın kime ait olduğu konusunda araştırma yapılmadığına dair beyanla kararın bozulmasını istemiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Sosyal Güvenlik Kurumu vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Taleple bağlılık ilkesi” başlığını taşıyan 26. maddesi; “Hakim, tarafların talep sonuçları ile bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez.” hükmüne amirdir. Bu hüküm ile hukuk yargılamasına “istemle bağlılık” ilkesi egemen kılınmıştır. Davaya konu somut olayda talebin 10/02/1988 tarihli işe giriş bildirgesinin geçerli sayılarak 5510 sayılı Yasanın 38. maddesi (506 sayılı Yasanın 108. maddesi) gereğince sigorta başlangıç tarihinin 10/02/1988 olduğuna dair 1 günlük hizmet tespitine hasredilmesi karşısında hizmet tespitine ilişkin olarak ispatlanamayan davanın reddine dair talep aşılarak karar verilmesi isabetsizdir.
3- Sosyal güvenlik hakkından HMK. 307. (HUMK. 91.) maddesi kapsamında feragat olanaksızdır ve açılan sigortalılığın ve sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davadan da vazgeçilemez. Davacı ancak, HMK. 123. maddesinde düzenlenen hakkını kullanabilir ve ileride yeniden dava açabilme hakkını saklı tutarak, davalının rızası ile davanın takibinden vazgeçebilir veya HMK. 150. maddesi hükmü gereğince davayı takip etmeyerek yenileninceye kadar dosyanın işlemden kaldırılması ve giderek davanın açılmamış sayılması sonucunu elde edebilir.
İnceleme konusu davada, davacı avukatı şirkete yönelik açılan hizmet tespitine ilişkin davayı, 1 günlük hizmet tespiti davası olarak devam ettirmek istediğini bildirdiği anlaşılmakla; Şirkete yönelik bir dava olmamasına ve HMK 123. madde kapsamında davanın geri alınması koşullarının da gerçekleşmemesi karşısında Günhan Güney Anadolu Pazarlama A.Ş.’ye yönelik davanın konusuz kaldığına hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin BAM’a gönderilmesine, 28/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.