MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı ... yeri deposunda 19/07/2010-17/07/2014 tarihleri arasında formen olarak çalıştığını, davalı işyerinde Diske bağlı iş nakliyat sendikasının örgütlenmesi çalışmalarına katıldığını, çalıştığı sürece sendikal çalışmalara katkı sunduğunu, sendikal örgütlenme için çalışmalarda bulunduğunu, 19.07.2014 tarihinde iş akdinin performans düşüklüğü gerekçesiyle savunma alınmaksızın yazılı fesih belgesi verilmeksizin şifahen feshedildiğini, feshin gayesinin sendikalaşma hareketlerini engelleme, sendikalı işçileri tasfiye etmek olduğunu beyanla, iş akdinin feshinin haksız ve geçersiz olduğunu belirterek feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iadesine, işsiz kalınan süreye ilişkin 4 aylık brüt ücrete, işe iade kararında uymama durumunda 8 aylık ücret tutarında tazminata hükmedilmesine, 6356 sy. 25 md. uyarınca davalı işverenin işe başlatmaması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın davalı işverenin davacıya bir yıllık ücretinden az olmamak üzere sendikal tazminat ödemeye mahkum edilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş akdinin performans düşüklüğü nedeniyle tüm yasal hakları kendisine ödenmek suretiyle sona erdirildiğini, feshin geçerli nedene dayandığını savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, dosyada yazılı fesih metninin bulunmadığı, davacının işten çıkış bildirgesinde ise işten çıkış kodunun 04 koduyla (Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi ) feshedildiği, davacının iş akdinin feshinin haklılığına ilişkin olarak belge ve bilginin sunulmadığı, feshin geçerli nedene dayanmadığı, ancak sendikal nedenin de ispat edilemediği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri yasal süresi içinde temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Davalı işverence yapılan feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25 inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri, sendika üyeliklerini sürdürmeleri veya üyelikten çekilmeleri gibi şartlara bağlanamayacağı hükme bağlanmıştır. Yine, işçiler arasında çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından ayrım yapılamayacağı da yasada öngörülmüştür. Sendikal faaliyetlere katılma da güvence altına alınmıştır. Sözü edilen hükümlerden “fesih dışında” olanlara aykırılık halinde işçinin bir yıllık ücretinden az olmamak üzere tazminata tabi olduğu Yasada açıklanmıştır. Anayasa Mahkemesi’nin 22.10.2014 tarihli oturumunda verilen 2013/ 1 E sayılı kararında, maddede yer alan “…fesih dışında…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline, yürürlüğün durdurulması isteminin koşulları oluşmadığından talebinin reddine karar verilmiştir.
Sendikal bir nedenle iş sözleşmesinin feshi hâlinde işçi, feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iadesine dair dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. İşçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez.
İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür.
Fesih dışında işverenin sendikal ayrımcılık yaptığı iddiasını işçi ispat etmekle yükümlüdür. Ancak işçi sendikal ayrımcılık yapıldığını güçlü biçimde gösteren bir durumu ortaya koyduğunda, işveren davranışının nedenini ispat etmekle yükümlüdür.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; mahkemece davacının sendikal faaliyeti ve üyeliği bulunmadığı gerekçesi ile sendikal tazminat talebinin reddine karar verilmiştir. Nakliyet – İş sendikasının 12.11.2015 tarihli yazısında, davacı ...’nin sendikal çalışmada aktif olarak yer aldığı, 16 üye işçinin performans düşüklüğü nedeniyle işten çıkarıldığı, sendikal örgütlenmeyi öğrenen davalı işverenliğin üyeleri işten çıkardığı belirtilmiştir. Tanık beyanlarının değerlendirilmesinde; davacının sendikal faaliyette bulunduğu, performansının düşük olmadığı anlaşılmaktadır. Dosya kapsamından; davacının iş akdinin sendikal nedenle feshedildiği, sendikal tazminat talebinin kabulü gerektiği anlaşıldığından, mahkemece sendikal tazminat talebinin reddi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın tazminat miktarının sendikal fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 70.40 TL. yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.980,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 13.02.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.