Mahkemesi : Şarkışla Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi : 26/09/2012
Numarası : 2011/987-2012/676

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davacı ve davalılardan Ü.. (Hacı A.. kızı) vs.kayyımı tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Dava taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve soruşturma, toplanan deliller hüküm vermeye yeterli değildir.
Öğretide ve uygulamada kararlılık kazanan görüşlere göre davada yöntemine uygun biçimde taraf koşulunun oluşturulmamış olması başlı başına bozma nedenidir. Muhtesat aidiyetinin tespiti davalarında ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında muhtesatın davacı tarafça meydana getirildiği açıkça kabul edenler dışında kalan ve muhtesatın üzerinde bulunduğu taşınmazda paydaş olan tüm tapu maliklerinin davada taraf olmaları zorunludur.
Dosya içeriğindeki tapu kaydından dava konusu muhdesatın üzerinde yer aldığı 69 ada 8 parsel sayılı taşınmazda davacının miras bırakanı A.. oğlu Hacı A.. G.. isimli paydaşın da bulunduğu anlaşılmaktadır. Ne var ki, ortaklığın giderilmesine ilişkin dava dosyasında da taraf koşulu henüz gerçekleşmediğinden adı geçen paydaşın tüm mirasçılarının yargılama sırasında davaya konu muhtesatların davacı tarafa ait olduğunu gelinen aşamada açıkça kabul edip etmedikleri anlaşılamamaktadır.
Hal böyle olunca davada taraf koşulunun oluşup oluşmadığı belli değildir. Taraf koşulu kamu düzenine ilişkin olup mahkemece kendiliğinden araştırılması gerekir. Taraf koşulunun oluşup oluşmadığı belirlenmeden eksik araştırma ve soruşturma ile hüküm verilemez.
O halde, öncelikle ortaklığın giderilmesine ilişkin dava dosyası getirtilmeli, taraflar dışındaki tapu paydaşlarının ortaklığın giderilmesi davasının yargılaması sırasında dava konusu muhtesatların davacı tarafa ait olduğunu açık bir biçimde kabul edip etmedikleri duraksamasız belirlenmeli, muhtesatların davacı tarafa ait olduğunu kabul etmeyen başka paydaşlar bulunuyorsa bunların, ölmüş iseler mirasçılarının davada taraf olmalarının zorunlu olduğu düşünülerek davada taraf olarak yer almaları sağlanmalı, yargılamaya geldiklerinde davaya karşı diyecekleri, delilleri sorulup saptanmalı, gösterecekleri deliller toplanmalı, toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm verilmelidir.
Mahkemece taraf koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmaksızın eksik araştırma ve soruşturma ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz davalılar kayyımının temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre de davacı tarafın temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde taraflara ayrı ayrı iadesine, 10.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.