MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTAL VE TESCİL

Taraflar arasında görülen tapu iptal ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-

Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 40 parsel sayılı taşınmazını davalı oğluna satmak için davalı ile birlikte tapuya gittiklerini, davalının yaşlı olmasından faydalanarak bu taşınmazın yanında 42 parsel sayılı taşınmazını da temellük ettiğini, 42 parsele ilişkin temliki arazi destekleme parası almak için tapuya gittiğinde öğrendiğini, işlem sırasında sağlık raporu alınmadığını, tanık bulunmadığını ve tapu memurunun satışla ilgili ayrıntılı bilgi vermediğini ileri sürerek tapu iptali ve tescil istemiştir.
Davalı ..., davacının sağlık problemleri nedeniyle yeşil kart alabilmek için taşınmazları kendi iradesi ile devrettiğini, taşınmaz bedellerinin ödenmesi halinde tapuları vermeye hazır olduğunu belirtip davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
Mahkemece, iddianın ispatlanamadığı, davacının işlem tarihinde hukuki ehliyete haiz olduğunun ... Kurumu raporu ile sabit olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bilindiği üzere, olayları bildirmek taraflara, hukuki nitelendirmeyi yapmak ve ona uygun yasal düzenlemeyi tayin ve tespit ederek uygulamak hakime aittir.
İddianın içeriğinden ve ileri sürülüş biçiminden davada hile hukuksal nedenine dayanıldığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, hile (aldatma), genel olarak bir kimseyi irade beyanında bulunmaya, özellikle sözleşme yapmaya sevk etmek için onda kasten hatalı bir kanı uyandırmak veya esasen var olan hatalı bir kanıyı koruma yahut devamını sağlamak şeklinde tanımlanır.
Hata da yanılma, hilede ise yanıltma söz konusudur. 6098 s. Türk Borçlar Kanununun (TBK) 36/1. (818 s. Borçlar Kanunun (BK) 28/1.) maddesinde açıklandığı üzere taraflardan biri diğer tarafın kasıtlı aldatmasıyla sözleşme yapmaya yöneltilmişse yanılma (hata) esaslı olmasa bile aldatılan taraf için sözleşme bağlayıcı sayılamaz. Değinilen koşulların varlığı halinde aldatılan taraf hakkını kullanmak suretiyle hukuki ilişkiyi geçmişe etkili (makable şamil) olarak ortadan kaldırabilir ve verdiği şeyi geri isteyebilir.
Öte yandan, hile her türlü delille ispat edilebileceği gibi iptal hakkının kullanılması hiç bir şekle bağlı değildir. Aldatmanın öğrenildiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde karşı tarafa yöneltilecek bir irade açıklaması, defi yahut dava yoluyla da kullanılabilir.
Somut olayda, mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hükme yeterli olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur.
Hâl böyle olunca, yukarıdaki ilkeler uyarınca öncelikle davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığının açıklığa kavuşturulması, süresinde açılmış ise tarafların tüm delillerinin eksiksiz bir biçimde toplanarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacının yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine 11.10.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.