Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2015/4531 Esas 2016/3012 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 14/03/2014 gününde verilen dilekçe ile itirazın iptalinin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16/12/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali istemin ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı ... tarafından düzenlenen vergi ödeme emirleri gereğince belediyeye bedeli yatırdığını ancak, ödemeye esas ödeme emirlerinin vergi mahkemesince iptal edildiğini, yersiz olarak ödenen bedellerin iadesi amacıyla başlattığı icra takibine yapılan itirazın iptalini istemiştir.
Davalı, vergi mahkemesi kararının vergi borcunun olmadığına yönelik bir karar olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Dava konusu olayda; davacı, davalı idarenin usulsüz ödeme emri nedeniyle ödemek zorunda kaldığı miktarı geri istemektedir. O halde istem, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2. maddesi hükmüne göre tam yargı davasının konusunu oluşturmaktadır. Bu tür davaların idare hukuku kuralları çerçevesinde ve idari yargı yerinde görülmesi gerektiği açıktır. İtirazın iptali davası sırasında, icra takibinin temelini oluşturan vergi mahkemesi kararının değerlendirilmesinin ve esasen tam yargı davasının konusu oluşturan alacağın kapsamının, hukuk mahkemesi tarafından çözümlenmesi kabul edilemez.
Diğer yandan, idari yargı yerinde "itirazın iptali" biçiminde bir dava yolu düzenlenmediğinden, adli yargı yerinde yargı yolu bakımından görevsizlik kararı da verilemez. Bu durumda, yersiz ödemenin geri alınmasına ilişkin istemin idari yargı yerinde dava konusu edilip oradan bu konuda bir karar alınmadan icra takibi yapılması ve icra takibine itiraz üzerine adli yargı yerinden itirazın iptalinin istenmesine yasal olanak bulunmadığından, davacının istemi dinlenilebilir nitelikte değildir.
Yerel mahkemece açıklanan yönler gözetilerek dava dilekçesinin reddedilmesi gerekirken, davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 08/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.