23. Hukuk Dairesi 2016/8037 E. , 2016/5225 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVACILAR : 1-... 2-... Vekilleri Av. ...
DAVALILAR : 1-... Vek. Av. ... 2-...
Taraflar arasındaki tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilleri ile davalı arasında 04.03.2011 tarihinde kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptıklarını, daha sonra bu özleşmeye ek olarak 03.08.2012 tarihinde tadil sözleşmesi yapıldığını, yüklenicinin inşaatı süresinde bitirememesinden dolayı müvekkiller ile diğer arsa sahiplerinin sözleşmenin feshi için .... Mahkemesi"nin 2014/221 esas sayılı dosyası ile dava açtıklarını, davacıların tapu iptali ve sözleşmenin feshi taleplerinden feragat ettiklerini, mahkemenin de tüm arsa sahipleri tarafından davanın açılması gerektiğini belirterek davanın usulden reddine karar verdiğini, müvekkillerinin ilgili davadan feragatlerinin hile ile sağlandığını, müvekkillerinin 3. şahıs konumunda olan ..."ın aldatması sonucunda feragat beyanında bulunduklarını, müvekkillerinin iradesinin sakatlandığını ve yapılan feragatin iptal edilmesi gerektiğini ileri sürerek, .... 2014/221 esas 2014/527 karar sayılı dosyasında yapılan feragatlerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili; davacıların davasının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, ... Mahkemesinde açılan davanın reddedildiğini, bu davanın davacıları ... ve ..."in ayrı ayrı tarihlerde kimlikleri ile ...Hukuk Mahkemesi kalemine müracaatla davalarından feragat ettiklerini beyan ettiklerini, bu dosyanın da davacılar tarafından temyiz edilmediğinden kesinleştiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacıların Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2014/221 esas sayılı dosyası ile de sabit olduğu üzere, davacıların bu mahkemedeki imzalı beyanlarında tapu iptali ve sözleşmenin feshi konusundaki taleplerinden vazgeçtikleri, davadan tümü ile feragat ettiklerini bildirdikleri, HMK"nın 311. maddesi hükmü uyarınca davadan feragatin kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurduğu, davacıların aldatma fiilinden kaynaklı feragatin iptali taleplerinin yerinde olmadığı, davacı ... tarafından davalı ..."a gönderilen ihtarname içeriğinde de bu hususun sabit olduğu, iradenin sakatlandığına ilişkin iddianın ispatlanamadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Davacının talebi, daha önce görülen davadan feragate ilişkin beyanın hile ile gerçekleştiği iddiasına dayalı feragatin geçersiz olduğunun tespiti ile fesih istemine ilişkindir.
.../...
S.2.
Önceki davanın feragatle sonuçlandığı ve Yargıtay"da karar düzeltme aşamasında olduğu anlaşılmaktadır. Önceki davada verilen karar sonrasında davacı yukarıda belirtilen iddialarla işbu davayı bağımsız olarak açmıştır.
Nitekim Yargıtay temyiz incelemesinde de açılan bu davaya atıf yaparak sonucunun beklenilmesi gerektiğinden bahsederek önceki hükmü bozmuştur.
Mahkemece, yazılı gerekçelerle işbu davanın açılamayacağından bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de, feragatin geçersizliği ve feshine ilişkin talep ve iddialar, feragatin yapıldığı dava dosyasında ileri sürülebileceği gibi ayrı bir davada da ileri sürülüp dava konusu yapılabilir.
Dolayısıyla mahkemece önceki hükme ilişkin bozma ilam ve gerekçesi de dikkate alınarak işin esasına girilerek toplanacak taraf delilleri ile birlikte, davanın esasına ilişkin karar verilmesi gerekirken, hem usulden, hem de esastan reddi sonucunu doğuracak şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 30.11.2016 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(Muhalif)
.../...
S.3.
MUHALEFET ŞERHİ
Davacı taraf, somut olayda ...Mahkemesi"nin 2014/221 esas sayılı dosyasında, davalı ... hilesi nedeniyle davadan feragat ettiklerini ve o davanın feragat nedeniyle reddine karar verildiğini belirterek “feragatin geçersiz olduğunun tespitini” talep etmişlerdir. Bir davanın görülmesi için, daha önce açılmış ve halen görülen davanın bulunmaması, o konunun daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması ve davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması gerekir.
Feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir ve kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. İrade bozukluğu hâllerinde, feragatin iptali istenebilir. Davacılar ... Mahkemesi"nin 2014/221 esas sayılı dosyasında, davadan feragat ettikleri için feragat beyanlarına istinaden davanın reddine karar verilmiştir. Bu dosyanın temyiz aşamasında olduğu anlaşılmıştır.
Önümüzdeki davada, söz konusu dosyadaki “feragat beyanının geçersizliği” ileri sürülmektedir. ....Mahkemesi"nin 2014/221 esas sayılı dosyası kesinleşmediğine göre, anılan iddianın o dosyada ileri sürülmesi gerekirdi. Şayet ... Mahkemesi"nin 2014/221 esas sayılı dosyası kesinleşmiş ise bu kez HMK"nın 375/1-h fıkrası gereğince,“Lehine karar verilen tarafın, karara tesir eden hileli bir davranışta bulunmuş olması..” nedeniyle yargılamanın yenilenmesine konu edilmesi gerekirken, dava şartları bulunmamasına rağmen ayrı bir davaya konu edilmesi HMK"nın 114/1-h, ı ve i fıkralarına aykırılık teşkil edeceğinden, yerel mahkeme kararının gerekçesinin isabetsiz olması nedeniyle kararın usulden bozulması gerekirken, “feragatin geçersiz olduğunun tespitinin” ayrı dava olarak da açılabileceği gerekçesiyle bozulmasına dair Sayın çoğunluğun görüşüne muhalifim.