MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Elatmanın Önlenmesi

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Davacı vekili, vekil edenine ait 86, 87 ve 88 parsel sayılı taşınmazlara geçerli bir sebebe dayanmaksızın davalıların müdahalede bulunduğunu açıklayarak, haksız elatmanın önlenmesine karar verilmesini istemiş, davalılar davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir.
1.İddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden, davanın taşınmaz malın aynına yönelik olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu; böyle bir davada, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 120/1. (1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 413.) ve 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16. maddeleri uyarınca dava değerinin ve buna göre alınacak harcın, elatılan yerin değeri ile talep edilen ecrimisil ve eski hale getirme bedelleri toplamından ibaret olacağı kuşkusuzdur (4.3.1953 tarihli ve 10/2 sayılı İBK).
Somut olayda, dava 7.000,00 TL üzerinden harçlandırılarak açılmış, yargılama sırasında dava değerine esas olacak şekilde, davaya konu 87 ve 88 parselin zemin değeri tespit ettirilmemiş, keza 86 parsel yönünden değer tespiti yaptırılmış ise de, her üç parsel yönünden harç ikmali yaptırılmamıştır.
Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu harcın alınmasını veya tamamlanmasını tarafların isteklerine bırakmayıp, anılan hususun (temyiz edenin sıfatına bakılmaksızın) mahkemece kendiliğinden gözetileceğini düzenlemiş ve buyurucu nitelikteki 32. maddesinde, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağını öngörmüştür.
Hal böyle olunca, öncelikle davada ileri sürülen elatmanın önlenmesi isteği ile ilgili olarak davaya konu 87 ve 88 parselin keşfen saptanacak, 86 parsel yönünden saptanmış zemin değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu zorunluluk yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekirken, anılan husus gözardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulması doğru değildir.
2.Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, dava dilekçesinde 168 ada 86, 87 ve 88 parsel sayılı taşınmazlara davalıların müdahalelerinin önlenmesinin istendiği, davalıların kullandıkları yeri taşınmazın hissedarlarından kiraladıklarını beyanla davanın reddini savunduğu, yargılama devam ederken davalılardan ..."un 86 parsel sayılı taşınmazın 1/24 hissesini satın aldığı, diğer davalı ..."nin ..."un annesi olduğu, Mahkemece 86 parsel yönünden davanın kabul edildiği anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, Türk Medeni Kanunu"nun 688 ve devamı maddelerinde paylı mülkiyete ilişkin yasal düzenlemelere yer verilmiştir. Kanun"un 688/3. maddesi "paydaşlardan her biri kendi payı bakımından malik hak ve yükümlülüklerine sahip olur." hükmünü içermektedir.
Hemen belirtilmelidir ki; paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan öteki paydaş veya paydaşlardan payına vaki elatmanın önlenilmesini her zaman isteyebilir. Hatta elbirliği mülkiyetinde dahi paydaşlardan biri öteki paydaşların olurlarını almadan veya miras şirketine temsilci atanmadan tek başına ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine elatmanın önlenilmesi davası açabilir. Ancak, o paydaşın, payına karşılık çekişmesiz olarak kullandığı veya kullanabileceği bir kısım yer varsa açacağı elatmanın önlenilmesi davasının dinlenme olanağı yoktur. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına ve aynı doğrultudaki bilimsel görüşlere göre, payından az yer kullandığını ileri süren paydaşın sorununu elatmanın önlenilmesi davası ile değil, kesin sonuç getiren taksim veya ortaklığın satış yoluyla giderilmesi davası açmak suretiyle çözümlemesi gerekmektedir.
Somut olaya gelince; davalı ... yargılama devam ederken taşınmazda hak sahibi olduğuna göre; davada ileri sürülen talebin paydaşlar arası meni müdahale esaslarına göre değerlendirilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulüne usul ve yasaya aykırı olan hükmün 6100 sayılı HMK"nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 15.02.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.