17. Hukuk Dairesi 2016/20021 E. , 2019/6290 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Bayır vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili şirketin davalı borçlu ... aleyhinde, ... İcra Müdürlüğünün ... , ... İcra Müdürlüğünün ... ve İzmir 28. İcra Müdürlüğünün ... sayılı dosyaları ile kambiyo takiplerinin başlatıldığını, tüm bu takiplerin kesinleştiğini, borçlunun evine hacze gidildiğini, borçlunun adına kayıtlı ... plakalı ... model Motoran marka motorsiklet kaydına haciz konulduğunu, bunun yanında davalı acente ...‘ ın acentelik borçlarının teminatı olarak ... ada,33 parsel de kayıtlı dava dışı ... adına kayıtlı taşınmazın paraya çevrilmesi için ... İcra Müdürlüğünün 2015/936 sayılı dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibinin başlatıldığını, haciz sırasında borçlunun bir kısım malları bulunmasına karşın, bunların takdir edilen kıymetine göre takibe konu alacağı karşılamaya yetmediği anlaşılırsa, buna ilişkin haciz tutanağının geçici aciz belgesi sayılacağını, haciz tutanağının geçici aciz belgesi hükmünde olacağını, alacaklıya İİK. 277. maddede yazılı haklarının verileceğini, İzmir 28. İcra Müdürlüğünün ... sayılı dosyasından davalı ..."ın pasif kaydı bulunup bulunmadığı Tire Tapu Sicil Müdürlüğünden sorgulandığını ve
davalının adına kayıtlı davaya konu ... parsel sayılı 1. Kat 3 nolu meskeni 4.500,00-TL ile yine 2. Kat 5 nolu meskeni de 4.500,00-TL bedel karşılığı 21.10.2014 tarihinde diğer davalı ... Bayır"a sattığının tespit edildiğini beyanla iş bu taşınmazların satışına ilişkin tasarrufun iptaline, taşınmazların cebri icra yolu ile satılmasına ve alacağın tahsili yönünde taraflarına yetki verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Bayır vekili, davada dava şartı olan aciz vesikasının alınmadığını, borçlunun haczedilen mallarının satılmadığını ve paraya çevrilmediğini düzenlenen haciz tutanağının İ.İ.K"nun 105. anlamında geçici aciz vesikası niteliğinde olmadığını, davanın tüm safhalarında ve deliller ile müvekkilinin kötüniyetli olduğunun kanıtlanamadığını, müvekkilinin borçlu ile hiçbir akrabalığının veya tanışıklığının olmadığını, müvekkilinin... İzmir"de yaşadığını, borçlunun ise Tire ilçesinde yaşadığını, birbirlerini tanıma veya muvazaalı biçimde tapu devri yapma olasılıkları olmadığını, tasarrufun iptali davasının şartı olan iptal konusunun tasarrufun borcun doğumundan sonra yapılmış olması şartının gerçekleşmediğini, dava konusu yerin aslında 26.09.2003 den beri müvekkilinin babası ... "a ait olduğunu, davalı borçlunun müvekkilinin babasına ait As_El Yapı Eımd. Market AŞ"nin sigorta işleri ile uğraşmakta iken Tire"deki yerini müvekkilinin babasına sattığını, müvekkilinin babasının dava konusu yeri yaptırdığını ve yeri kızına bağış olarak aldığı için kızının evlilik yaşı gelince söz verdiği tapuyu müvekkili üzerine verildiğini, evlilik arefesine gelince taşınmazın müvekkili üzerine verildiğini, taşınmazın satış değeri ile gerçek değeri arasında aslında fiyat farkı olmadığını, müvekkilinin babasının sadece inşaat 54.850,00 TL harcadığını, taşınmazın arsa değeri de nazara alındığında belirlenen bedelin müvekkiline ödendiğinin açık olduğunu, tapudaki satış sırasında ise emlak rayiç değerinin nazara alındığını beyan ederek, tasarrufun iptali davasının şartları gerçekleşmediğinden, müvekkilinin kötüniyetli olduğu ispat edilmediğinden, davacının usule ve hukuka aykırı olarak açtığı davanın reddini istemiştir.
Davalı ... duruşma sırasında, davayı kabul etmediğini beyan etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma toplanan delillere göre; davanın kabulüne, dava konusu edilen, ... 1220 ada 62 parsel sayılı ana taşınmazda 1.kat 3 no lu bağımsız bölüm ile 2.kat 5 nolu bağımsız bölümün devrine ilişkin davalılar arasında yapılan ... tarih ve ... yevmiye sayılı işlemin davacı alacaklının ... icra müdürlüğünün ...,...,... sayılı icra takipleri ile ilgili olarak asıl alacak ve fer"ileri ile sınırlı olmak üzere iptaline, karar verilmiş; hüküm, davalı ... Bayır vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, İİK.277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri icra yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir (İİK.md.283/1). Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nisbi nitelikte yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Borçlunun aciz ya da iflasından önce yaptığı iptale tabi tasarrufları, üç grup altında ve İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde düzenlenmiştir. Ancak, bu maddelerde iptal edilebilecek bütün tasarruflar, sınırlı olarak sayılmış değildir. Kanun, iptale tabi bazı tasarruflar için genel bir tanımlama yaparak hangi tasarrufların iptale tabi olduğu hususunun tayinini hakimin takdirine bırakmıştır (İİK.md.281. Bu yasal nedenle de, davacı tarafından İİK.nun 278, 279 ve 280.maddelerden birine dayanılmış olsa dahi, mahkeme bununla bağlı olmayıp, diğer maddelerden birine göre iptal kararı verebilir (Y.H.G.K.25.11.1987 Tarih, ... Esas ve 1987/872 Karar sayılı ilamı). Genelde denilebilir ki, borçlunun iptal edilebilecek tasarrufları, alacaklılarından mal kaçırılmasına yönelik olarak yapılan ivazsız veya aciz halinde yapılan tasarruflar ile alacaklılarına zarar verme kastıyla yapılan tasarruflardır.
Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmişse de varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir
Somut olayda, davalı borçlu, dava konusu ...
nolu meskeni 4.500,00-TL’ ye yine 2. Kat 5 nolu meskeni de 4.500,00-TL satmıştır. Bilirkişi raporunaa göre, her bir taşınmazın devir tarihi itibariyle değerinin 49.003,17 şer TL olduğu belirlenmiştir. Mahkemece, İİK"nın 278/II. maddesi uyarınca yapılan tasarruf işleminde bedel farkı bulunduğundan bahisle tasarruf işleminin iptaline karar verilmiştir.
Dosya içeriğindeki tapu kayıtlarının incelenmesinde, tasarrufa konu 3 nolu ve 5 nolu taşınmazlar üzerinde Anadolu Bank A.Ş lehine 04/03/2013’ de tesis edilmiş 200.000,00-TL değerinde ipotek olduğu görülmektedir. Buna göre, dava konusu taşınmaz üzerindeki ipotek borcunun devam edip etmediği, devam ediyorsa ne kadar üzerinden olduğunun belirlenmesi ile taşınmazlar üzerindeki ipoteklerin satım bedeline eklenileceğinin düşünülmesi ve sonucuna göre taşınmazın tapudaki satış bedeli ile rayiç değeri arasında fark bulunup bulunmadığının tespit edilmesi gerekirken bu yönde bir araştırma yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... Bayır vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Bayır"a geri verilmesine 16/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.