Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, sosyal güvenlik mevzuatında prim teşviki, destek ve indirim uygulamalarından kaynaklanan uyuşmazlığa ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak hükümde belirtilen gerekçelerle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Hükmün, ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla, dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
İstanbul 22. İş Mahkemesi tarafından verilen 29.12.2016 tarih, 2016/573-2016/656 E-K sayılı karar, Dairemizin 24.4.2018 tarihli kararı ile, 27.03.2018 tarihli ve 7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 70. maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen Ek 17. maddesi gereğince maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davaların konusuz kalacağı ancak bu konuda karar verme yetkisinin ilk derece mahkemesi"ne ait olduğu, belirtilerek bozulmuştur.
Mahkemece hükmüne uyulan bozma ilamı gereği, davalı SGK yönünden davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, Maliye Bakanlığına yönelik davanın Husumet Nedeniyle Reddine, karar verilmiştir.
Bir sübjektif hakkı dava etme yetkisi kural olarak o hakkın sahibine aittir. Bu nedenle, o hakka ilişkin bir davada davacı olma sıfatı (aktif husumet ehliyeti) da o hakkın sahibine aittir. (Kuru Baki/Arslan Ramazan/Yılmaz Ejder, Medeni Usul Hukuku, 22. Baskı, Ankara 2011, s. 234; Ejder Yılmaz, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2012, s. 530; Abdurrahim Karslı, Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı, 2. Bası, İst. 2011, s. 311- 312).
Bir sübjektif hak kendisinden davalı olarak istenebilecek olan kişi, o hakka uymakla yükümlü (borçlu) olan kişidir.
Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere, bir sübjektif hakkın sahibinin ve o hakka uymakla yükümlü olan kişinin kimler olduğu (yani bir davada, davacı ve davalı sıfatının kimlere ait olduğu) tamamen maddî hukuka göre belirlenir. Bu nedenle, bir kişinin belli bir davada gerçekten davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı hususu, usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu (sübjektif) hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunudur.
Sıfatın usul hukuku bakımından önemi şudur: Bir davanın tarafları o davada gerçekten (davacı veya davalı olarak) taraf sıfatına sahip değilse, mahkeme, dava konusu hakkın esası hakkında inceleme yapıp karar veremez. Mahkeme, davanın sıfat (husumet) yokluğundan reddine karar verir. Bu karar, davanın mesmu olmadığına ilişkin bir karar olmayıp, yine davanın esasına ilişkin bir karardır .
Mahkemenin sıfat (husumet) yokluğunu kendiliğinden (re"sen) gözetmesi gerekir. Çünkü, sıfat yokluğu, bir def’i değil, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olan bir itirazdır. Hâkim, kendisine sunulan dava malzemesinden bir itiraz sebebinin varlığını (sıfat yokluğunu) öğrenirse, bunu kendiliğinden gözetir. Nitekim aynı ilkeler, Hukuk Genel Kurulu’nun 18.04.2007 gün ve 2007/5-233 E., 2007/221 K.; 04.03.2009 gün ve 2009/10-34 E. 2009/104 K.; 03.02.2010 gün ve 2010/4-4 E., 4 K.; 08.02.2012 gün ve E:2011/21-789, K:2012/62 sayılı kararlarında da benimsenmiştir.
Mahkemece, davanın SGK ile birlikte Hazine Müsteşarlığına yöneltildiği gözetilerek hakkında açılan davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, davada taraf olmayan Maliye Bakanlığı yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Ne var ki, bu konunun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; hüküm fıkrasındaki "Maliye Bakanlığına yönelik davanın Husumet Nedeniyle Reddine”, ibaresinin silinerek yerine “Hazine Müsteşarlığına yönelik davanın Husumet Nedeniyle Reddine, yazılmasına, hükmün devamındaki “Davalı Maliye Bakanlığı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 1.090,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı Maliye Bakanlığına verilmesine,” ibaresinin silinerek yerine, “Davalı ... kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 1.090,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... Müsteşarlığına verilmesine,” ibaresinin yazılmasına, kararın bu şekliyle DÜZELTEREK ONANMASINA, 20.5.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.