19. Hukuk Dairesi 2015/13794 E. , 2016/1471 K.
"İçtihat Metni"ESAS NO : ...
KARAR NO : ...
T.C.
YARGITAY
... Hukuk Dairesi
ESAS NO : ...
KARAR NO : ... Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : ...
TARİHİ : 24/12/2013
NUMARASI : 2013/15-2013/318
DAVACI : ...
DAVALILAR : 1-...
2-...
3-...
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin keşidecisi olduğu 24.11.2012 keşide tarihli ve 18.000,00 TL bedelli çek bedelini keşide tarihinde banka hesabına depo ettiğini, ancak dava dışı 3. şahıs ... tarafından açılan çek zayi davasında ... Mahkemesi"nin ... E. sy. Dava dosyasından verilen ödemeden men yasağı kararı sebebiyle çek bedelinin ödenemeyip karşılıksız ibaresinin yazıldığını, müvekkilinin çek bedelini ödeme tarihinde bankada hazır bulundurduğundan takipte ancak asıl alacak miktarı 18.000 TL den sorumlu olduğunu, bu sebeple takip dosyasına 16.01.2013 tarihinde müvekkili tarafından 18.000 TL nin yatırıldığını, icra dosyasındaki kapak hesabının şu an 6103,51 TL olduğunu, dava konusu takip dosyasında asıl alacak bedeli icra takip dosyasında asıl alacak bedeli olan 18.000 TL"nin üstü borç ve ferilerden müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı..., meşru hamil olan müvekkilinin çeki tahsil için bankaya ibraz ettiğinde İstanbul...mahkemesinin ... sy. Dosyasından verilen ödemeden men yasağı şerhi sebebiyle çek bedelini tahsil edemediğini, çekte ödeme yasağı bulunmasının borçlular aleyhine takip yapılmasına engel teşkil etmediğini, davacı tarafından çekin keşide edildiği günü takip eden günlerde de iş bu hesapta bulundurulan meblağdan davacı tarafından ödemeler yapıldığının banka ekstresi ile sabit olduğunu, bu kapsamda davacının kötü niyetli olduğu ve çek bedelini 10 gün süre ile hesapta bulundurma yükümlülüğüne riayet etmediğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılara usulüne uygun olarak dava dilekçesi tebliğ edildiği halde davaya yanıt vermemişlerdir.
Mahkemece yapılan yargılamada toplanan delillere göre; her ne kadar çekin bankaya ibraz edildiği tarihte çek karşılığı para mevcut ise de şeklen geçerli süresince ve yetkili hamil tarafından bankaya ibraz edilen çekin hesapta karşılığının bulunmasına rağmen bu karşılığın dava dışı üçüncü bir kişinin açtığı zayi nedeniyle çek iptali davası sonucu verilen bir ihtiyati tedbir kararı ile ödenmemesi halinde de özellikle hukuki sorumluluğun ve hamilin başvurma hakkının doğumu açısından çekin karşılıksız kaldığının kabul edilmesi gerektiği ve bu tür çekler hakkında da karşılıksız kalmanın yaptırımlarının uygulama alanı bulacağı, TTK"nun 796 maddesi kapsamında davalı hamilin şartı gerçekleşen başvurma hakkının kapsamına TTK"nun 810 maddesi gereğince çek bedeli ile birlikte temerrüt faizi, tazminat ve komisyonun da dahil olacağı, bu durumda davacının çekin asıl bedeli yanında faiz, tazminat, komisyon, icra masrafları ve vekalet ücretinden de sorumlu bulunduğu, davacı tarafça hakkında takip yapan davalı... dışında diğer takip borçluları da davalı gösterilmiş ise de davanın niteliği gereğince bu kişilere karşı husumet yöneltilemeyeceği sonucuna varıldığından davalılar... ve ...hakkında açılan davanın usulden, davalı ...aleyhine açılan davanın esastan reddine, İİK"nın 72/4 maddesi gereğince mahkemece verilen 17.01.2013 tarihli ihtiyati tedbir kararından dolayı davalının alacağını geç almış bulunmasından doğan zararı nedeniyle %20 oranında hesaplanan 1.202,70 TL tazminatın davacıdan tahsili ile davalı ..."ya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, İİK"nın 72. maddesi hükmü uyarınca açılan borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davacı dava konusu çekin keşidecisidir. Somut olayda, çekte yetkili hamil-daval... tarafından muhatap bankaya çekin ibraz tarihinde çek bedeli kadar miktarın hesapta bulunduğu, ancak dava dışı ... tarafından Kadıköy ..."nde açılan çek zayi davasında verilen ödememe yasağına ilişkin ihtiyati tedbir kararı uyarınca çek bedelinin bankaca ödeme yasağı bulunması nedeniyle ödenmediği, bu durumda keşideci-davacının çek bedelinin ibraz tarihinde ödenmemesi hususunda herhangi bir kusurunun bulunmadığı, bu nedenle davacının ancak çek bedelinin ödenmesinden sorumlu tutulacağı, diğer fer"i alacaklar konusunda haksız yere ihtiyati tedbir kararı alarak çek bedelinin süresinde ödenmesinin engellenmesi nedeniyle dava dışı..."ın sorumlu tutulabileceği gözetilmeksizin davalı-hamil... yönünden davanın kabulü gerekirken reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, bozma sebebine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 03/02/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Aslı gibidir.
Karşılaştırıldı. A.D