14. Hukuk Dairesi 2015/17718 E. , 2018/4696 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 22.12.2014 gününde verilen dilekçe ile şerhin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30.09.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili; ... köyü 156, 157, 916, 918 no"lu parsellerin tamamının 4325 sayılı Kanunun 8. maddesi gereğince devekuşu üretim çiftliği kurmak üzere davacı şirkete 07/02/2001 tarih 208 sayılı bakanlık oluru ile devredildiğini, bu aşamadan sonra şirket tarafından tüm yatırımların yapıldığını, istihdamın sağlandığını, davacının bütün sorumluluklarını yerine getirdiğini, bu sebeple taşınmazın üzerindeki şerhin öncelikle bedelsiz terkinini, aksi halde rayiçin %3"ü kadar bedelin depo edilmesi şartıyla kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davanın idari yargı yerinde açılması gerektiğini, düzenlenen mali uzman raporlarında, vergi denetim kurulunun raporlarında, davacının işlettiği şirketin yatırım kapasitesi, defter kayıtları dikkate alındığında şirketin üretim yapmadığını, fiilen çalışan işçilerin emeğinden yararlanılmadığını, düzenlemiş oldukları faturaların sahte belge olarak düzenlendiğini, söz konusu taşınmazın mülkiyetinin ... adına geçirilmesi gerektiğini, ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2011/490 sayılı dosyasında açılan davada şirket yöneticisinin sahte belge düzenlemek suçundan mahkumiyetine karar verildiğini, Hâzinece yapılan bedelsiz devir işleminin koşullarının gerçekleşmediğini, bu sebeple şerhin kaldırılmasının mümkün olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece; davacının yaptırılan denetimlerden istihdam ve yatırım koşullarının beş yıldır sağladığı, ancak düzenlenen faturaların sahte olduğu, üretimden fazla fatura düzenlendiğinin, mahkeme kararıyla belirlenmesine rağmen teşvik belgesinde ve mevzuatta sadece üretim yapılmasının kararlaştırıldığı, üretimin sayısının belirlenmediği, davacı üretim ve yatırım yaptığına göre sahte fatura düzenlemesinin şerhin kaldırılmasını engellemediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Mahkeme gerekçesinde de belirtildiği gibi davacı şirket tarafından düzenlenen belgeler ile ilgili sahtecilik iddiasıyla ceza davası açıldığı, ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2011/490 E. Sayılı dosyasında, davacı şirket temsilcisi hakkında mahkumiyet kararı verildiği ancak hükmün henüz kesinleşmediği temyiz aşamasında Yargıtay"da olduğu anlaşılmaktadır. B.K. 53. maddesi hükmü uyarınca hukuk hakimi, ceza mahkemesinde verilen beraat kararı ile bağlı değil ise de mahkumiyet ve tespit edilen maddi olgularla bağlıdır. Davacı şirket temsilcisi hakkındaki ceza davası sonucu, bu dosyayı da etkileyeceğinden ... 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2011/490 E. Sayılı dosyasının akibeti sorularak kesinleşmesi beklenilmeli, sonucuna göre işin esası hakkında bir karar verilmelidir.
2- Mahkemece 06.05.2015 tarihinde mahallinde keşif yapılmış ancak dava konusu taşınmazlarda bulunan şerhin dayanağı olan kanun, yönetmelik ve davacı tarafça davalı idareye verilmiş olan taahhüt şartlarının, davacı şirkete ait işletme açısından gerçekleşip gerçekleşmediği hususunda bir araştırma yapılmamış sadece taşınmazların değerinin tespiti ile yetinilmiştir. Ne var ki mahkemece yapılması gereken iş; davacı tarafça idareye verilmiş taahüt belgesi de dosya arasına alınarak mahallinde konusunda uzman bilirkişiler marifetiyle yeniden keşif yapılarak, davacı tarafından taahhüdüne uygun işletim yapılıp yapmadığının tespiti ve davacı şirkete ait belgelerle birlikte değerlendirme yapılmak suretiyle alınacak bilirkişi raporuna göre bir karar verilmesinden ibarettir.
Belirtilen hususlar dikkate alınmadan eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 20.06.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.