15. Hukuk Dairesi 2012/6059 E. , 2013/885 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde taraf vekilleri yapılan tebligata rağmen gelmediklerinden incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan sonra dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmeyi tadil eden sözleşmeler nedeniyle verilen bedelin tahsili amacıyla yüklenici tarafından arsa sahipleri aleyhine girişilen icra takibine vâki itirazın iptâli, takibin devamı ve icra inkâr tazminatı istemine ilişkindir.
Yerel mahkemede görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Medeni hakları kullanma ehliyetinin usul hukukunda büründüğü şekil olan dava ehliyetinin varlığı, 6100 sayılı HMK"nın 114/1-d bendi ile 115/1 fıkrasında gösterildiği üzere itiraz zamanı yasayla tayin ve tahdit edilmiş bir ilk itiraz veya mahkemece nazara alınması davalı tarafından ileri sürülmesine bağlı bir def"i mahiyetinde olmayıp davanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de re’sen nazara alınması zorunlu bir dava şartıdır. Dava ehliyeti olmayan bir kişiye yapılan usul işlemleri geçersiz niteliktedir.
Somut olayda davalılardan ..."nın dava ehliyetinin olmadığı iddiasına yönelik dosyaya bir kısım dilekçeler sunulduğu, adı geçen davalının alzheimer hastası olduğuna ilişkin .... Hastanesi"nin 10.11.2008 tarihli raporunun bulunduğu, keza ... ile vekili ... hakkında .... Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2009/1016 Esas sayılı dosyasında dolandırıcılık suçundan cezalandırılmaları istemiyle kamu davası açıldığı, Mahkemece eylemin nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturma ihtimaline binaen ... Ağır Ceza Mahkemesi"ne görevsizlik kararı verildiği ve davanın halen devam ettiği anlaşılmıştır. Ekinde ...’ya ait rapor fotokopisi bulunan ve vekili Av. ... tarafından imzalanan 12.11.2008 tarihli .....Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2008/6071 hazırlık sayılı dosyasına sunulan dilekçede de, ...’nın alzheimer hastası olduğu, 82 yaşında olup sürekli gözetim altında bulunduğu belirtilmiştir. Diğer yandan ... 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2010/334 talimat sayılı dosyasında yer alan duruşma tutanağında ... ile ilgili kimlik tespiti sırasında sorulan sorulara cevap
veremediği, duymadığı hususlarının gözlendiği buna ilişkin tutanak fotokopisinin de dosyada bulunduğu görülmüştür. Ne var ki, mahkemece anılan konularda herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmamıştır.
O halde, mahkemece yapılması gereken iş; davalılardan ..."nın dava ehliyeti ile ilgili gerekli araştırma ve incelemenin yapılıp elde edilecek sonuç dairesinde karar vermekten ibaret olmalıdır.
Açıklanan olgular gözetilmeden yazılı şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi isabetli olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davalılar yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalıların sair, davacının tüm temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilmediğinden davalılar yararına vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin ve Yargıtay başvurma harçlarının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, 08.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.