7. Hukuk Dairesi 2014/179 E. , 2014/7502 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Mersin 4. İş Mahkemesi
Tarihi :22/10/2013
Numarası :2012/914-2013/490
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1.Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine.
2.Davacı, davalı şirketce kendisine açık senet imzalattırıldığını, bunun icraya konulacağı tehditiyle şirket tarafından istifa dilekçesi alındığını, ibranameyi imzalamasına rağmen alacak ve tazminatlarının ödenmediğini, asgari ücret ve sefer başına 500-600 ABD doları prim ile çalıştığını öne sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti, genel tatil ücreti, fazla çalışma ücreti ve sefer primi ücreti alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davacının istifa ederek işten ayrıldığını, boş senet imzalattırılmasının söz konusu olmadığını,mağdur olmaması için ihbar tazminatı ödendiğini, ibraname imzaladığını ve herhangi bir alacağının bulunmadığını, asgari ücret aldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece davacının kıdemi, davalı tarafca davacıya bir miktar ihbar tazminatı ödenmesi olguları gözönüne alındığında davacının istifa etmeyip, iş akdinin davalı işveren tarafından haksız ve önelsiz feshedildiği, davacının yaptığı iş ve Yargıtay uygulaması dikkate alındığında asgari ücret ve 500 ABD doları sefer prim ücretiyle çalıştığı, davacının pasaport kayıtları ile ulusal bayram genel tatillerde çalışma olgusunu ispatladığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı işçi uluslar arası yük götüren tır şoförü olup, ücreti yönünden taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Tır şoförleri yurt içinde veya yurt dışına sefer yapmak olmak üzere iki şekilde çalışabilirler. Ülke içinde taşımacılık işinde çalışan tır şoförlerinin ücretleri taraflar arasında temel ücret olarak kararlaştırılabileceği gibi, sabit ücrete ilave olarak sefer sayısına ya da katedilen kilometre başına ödenen prim şeklinde gerçekleşebilmektedir.
Uluslararası alanda çalışan tır şoförlerinin ücretleri genelde asgari ücret ve sefere bağlı prim esasına göre belirlenmektedir. Bazı işveren uygulamalarında ise garanti ücret olarak adlandırılan asgari ücret ödenmeyip, sadece sefere bağlı prim ödemesi yapılmaktadır. Bu ihtimalde de tır şoförünün ücreti salt sefer primlerinden oluşur.
Sefer primi, uygulamada harcırah olarak adlandırılmakta ve gidilen ülkeye göre değişkenlik gösterebilmektedir. Sözü edilen sefer primi, yol geçiş ücretleri ve diğer masraflar için verilen, Türkiye’ye dönüşte belge karşılığı kapatılan avanstan farklı olup, tamamen işçiye ödenen ücret niteliğindedir. Yerleşik Yargıtay kararlarında da uluslararası alanda faaliyet gösteren tır şoförlerinin yasal asgari ücretle çalışmayacağı kabul edilmektedir.
Uluslararası taşımacılık işinde çalışan tır şoförünün aylık ücretinin tartışmalı olması durumunda, tarafların ikame ettikleri delillerle kesin bir sonuca ulaşılamaması halinde ilgili işçi ve işveren meslek kuruluşları ile gerektiğinde sendikalardan ücret araştırması yapılmalıdır. İşçinin çalıştığı süre içinde taşıma işini gerçekleştirdiği ülkeler belirtilerek sefer başına ne kadar ücret alabileceği belirlenmeli ve dosya kapsamındaki diğer delillerle birlikte değerlendirmeye tabi tutularak sonuca gidilmelidir.
Mahkemece; yukarıda belirtilen kıstaslar çerçevesinde davacı ile aynı kıdemde ve aynı çalışma dönemi içinde Mersin -Türkmenistan arası yük götüren bir tır şoförünün ne kadar ABD doları sefer primi alacağı, ilgili işçi ve işveren meslek kuruluşları ile gerektiğinde sendikalardan araştırılıp dosya kapsamındaki diğer delillerle birlikte değerlendirmeye tabi tutularak sonuca göre karar verilmesi gerekirken emsal ücret araştırması yapmadan karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 07.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.
