10. Hukuk Dairesi 2017/3784 E. , 2019/4415 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye Mahkemesi : Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
Dava, iş kazasının tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulüne, kararın düzeltilmesine ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu. Temyiz konusu hükme ilişkin dava, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Geçici 3. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hâllerden hiçbirine uymadığından, temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasına ilişkin isteğin reddine karar verildikten sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davalı iş yerinde 24/05/2013 ve 05/03/2014 tarihlerinde meydana gelen kazaların iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini iş kazasının tespitini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalılar vekilleri, davacının talebini kabul etmeyerek, davanın reddini savunmuştur.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, davanın kabulü ile davacının davalı işyerinde 24/05/2013 tarihinde geçirmiş olduğu kazanın 5510 sayılı Yasa"nın 13/a bendi gereğince iş kazası olduğunun tespitine, 05/03/2014 tarihli olayın davalı Kurumca iş kazası olarak tespit edilmiş olması nedeniyle bu konuda herhangi bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince, davalı... vekilinin ve davalı Kurum vekilinin istinaf istemlerinin HMK"nın 353/1-b.2 bendi uyarınca kabulü ile Ankara 27. İş Mahkemesinin 27.10.2016 gün ve 2016/626 E. 2016/545 K. sayılı hükmünün düzeltilmesine, davanın kabulü ile davacının davalı iş yerinde 24/05/2013 tarihinde geçirmiş olduğu kazanın 5510 sayılı Yasa"nın 13/a bendi gereğince iş kazası olduğunun tespitine, 05/03/2014 tarihli olayın davalı Kurumca iş kazası olarak tespit edilmiş olması nedeniyle bu konuda herhangi bir karar verilmesine yer olmadığına, davalı Kurum harçtan muaf olduğundan bakiye 1,50 TL harcın davalı..."den alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine, davacı tarafından peşin yatırılan 27,70 TL harcın davalı..."den alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalılar vekilleri, kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
5510 sayılı Kanun"un anlamında sigortalı niteliğini kazanmanın koşulları başlıca üç başlık altında toplanmaktadır. Bunlar: a) Çalışma ilişkisinin kural olarak hizmet akdine dayanması, b) İşin işverene ait yerde yapılması, c) Kanunda açıkça belirtilen sigortalı sayılmayacak kişilerden olunmaması şeklinde sıralanabilir. Sigortalı olabilmek için bu koşulların bir arada bulunması zorunludur.
5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde ise iş kazası,
"a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c)Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak tanımlanmıştır.
Olayın, işkazası olarak kabul edilebilmesi için olaya maruz kalan kişinin 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi anlamında sigortalı olması, olayın, 5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, olayın, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunludur.
Somut dava dosyası yukarıda anlatılan esaslar doğrultusunda incelendiğinde eksik incelemeye ve araştırmaya dayalıdır. Davacının davalı şirket nezdinde geçirdiğini iddia ettiği kaza tarihini 24/05/2013 olarak belirtmesine karşın, dosya da mevcut iş kazasına ilişkin hastane acil servis kayıtları ve genel adli muayene raporunda kaza tarihi olarak 31/05/2013 olarak gözükmektedir. Bu sebeple öncelikle; davacının iddiasına konu olayın nasıl ve hangi hangi tarihte olduğu açıklığa kavuşturulmalıdır. Bunun yanında yine davaya konu 05/03/2014 tarihinde olduğu iddia edilen kazayla ilgili davalı kurumun kabulü sebebiyle talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulması isabetsizdir. Somut davada işverende davalı sıfatıyla dava da yer aldığından, bu tarihteki kazayla ilgili de işverenin beyanı alınmalı, davalı işvereninde anılan olayı kabulü halinde karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmeli aksi halde belirtilen iş kazası hakkında yapılan araştırma yeterli olmadığından davanın esasına girilerek yapılacak değerlendirme sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Ayrıca sadece davalı gerçek kişinin karar başlığında gösterilmesi gerekirken dosya da davalı sıfatı bulunmayan Adı Yörem Çiğköfte ibaresininde davalı adının önüne eklenmesi isabetsizdir. Belirtilen açıklamalar ve benimsenen ilkeler kapsamında, uyuşmazlık konusu husus yeniden usulünce incelenip, yapılacak değerlendirme sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin kararı, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/2. maddesi uyarınca BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan Adı Yörem Çiğköfte (Ramazan Yeni)"ye iadesine, dosyanın kararı veren Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesine, kararın bir örneğinin de ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 16.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.