MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 24.01.2011 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine bozmaya uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 27.10.2017 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, mirasın hükmen reddinin tespiti isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, 09.04.2009 tarihinde vefat eden ...’ın terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, muristen kalan taşınmazın değerinin borçlarını tam olarak karşılamamakla birlikte fırın işletmesinden gelecek katkı ile birlikte borçlarını önemli ölçüde karşılayacak miktarda olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekilinin temyizi üzerine Dairemizin 2015/2459 E.-11885 K. sayılı ilamı ile “... miras bırakanın malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, ... müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı göz önünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekirken belirtilen hususlar araştırılmadan eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, davacı ...’ye maaş bağlandığı, davacının murise ait evde oturduğu, borcun miktarının, davacıların zamanında ödememeleri nedeniyle artmış olduğu, başlangıçta borcun murisin evinin bedeli ile denk olduğu, borç süresinde ödenmediği için büyüdüğü gerekçesiyle davanın reddine dair karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davacılar vekilinin davacı ... yönünden temyiz itirazları yerinde görülmemiş; reddi gerekmiştir.
2- Diğer davacılar yönünden davacılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Dava, TMK"nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanunu"nun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanunu"nun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
Davanın kabulüne karar verilmiş ise de mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, ... müdürlüğü v.b. Kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekir. Davacılardan... ... ve ...’ın murise ait taşınmazı kullandıkları saptanamamasına rağmen adı geçen mirasçılar yönünden terekenin sahiplenildiğinden bahisle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. O halde tüm bankalara müzekkere yazılarak ölüm tarihi itibariyle murise ait mevduat bulunup bulunmadığının araştırılması, murise ait olduğu iddia edilen fırın üzerinde keşif yapılarak parasal değer ifade eden malzeme bulunup bulunmadığı ve bu doğrultuda da zabıtaya müzekkere yazılarak terekenin aktif ve pasifinin tam olarak belirlendikten sonra bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin ... yönünden temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.06.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.