17. Hukuk Dairesi 2015/8346 E. , 2018/1722 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleten/ sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu kamyonun, davacıların oğlu/ kardeşi ..."a çarpmasıyla ölümlü kaza meydana geldiğini, davacıların ölenin desteğinden yoksun kaldıklarını, ayrıca desteğin evlilik hazırlıkları ile dükkan açma nedeniyle yaptığı borçların da davacı ..."ye kaldığını, ölüm olayı nedeniyle davacıların manevi zarara uğradıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL. maddi ve 60.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 22.05.2014 tarihli ıslah dilekçesiyle, maddi tazminat taleplerini 24.663,68 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı sigorta şirketi vekili, destek tazminatı dışında kalan ve dolaylı zarar mahiyetinde olan davacı taleplerinin teminat dışı olduğunu, davacı kardeşlerin destek tazminatı talep haklarının bulunmadığını, davadan önce temerrüde düşürülmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur. Davalı ..., davaya konu kazada kusuru olmadığını, istenen tazminatların fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile davacı ... için 24.663,68 TL. destekten yoksun kalma tazminatının, davalı sigorta şirketi yönünden dava ve diğer davalı yönünden kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müteselsilen tahsiline; davacı ... için 10.000,00 TL. ve diğer davacılar için 5.000,00"er TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."ten tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; konusunda uzman bilirkişi tarafından oluşa ve dosya kapsamına uygun olarak düzenlenen rapordaki kusur oranlarının benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına; davacılar için manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. (BK"nun 47.) maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına; haksız fiil faili olan davalı sürücünün, zararın tamamı için haksız fiil (kaza) tarihi itibariyle mütemerrüt olduğu gözetildiğinde, ıslah yoluyla artırılan tazminat yönünden de kaza tarihinden faize hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön görülmemesine göre; davacılar vekili ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 53/3. (818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 45/2.) maddesi gereği destekten yoksun kalma tazminatı ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 56. (818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 47.) maddesi gereği manevi tazminat istemine ilişkindir.TBK"nun 53/3. maddesi gereği, ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi, destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Yoksun kalınan gerçek destek miktarının tespit edilebilmesi için, öncelikle desteğin sağlığında elde ettiği net gelirin doğru saptanması icap eder. Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.Dava dilekçesinde, desteğin zanaati olan oto lastik tamirciliği işini yapan dükkanı bulunduğu, bu dükkanı işletip gelir elde ettiği ve davacı yakınlarına destek olduğu iddia edilmiş; davacı tanıkları tarafından da, desteğin bu iş nedeniyle günlük 100,00- 150,00 TL. gelir elde ettiği ifade edilmiştir. Hükme esas alınan 13.03.2014 tarihli aktüerya raporunda, dosyada desteğin gelirinin belirlenmesine ilişkin herhangi bir delil bulunmadığı, ancak internet üzerinden yapılan araştırmaya göre Bağkur kayıtlısı olduğunun saptandığı, dükkanı bulunan desteğin yaptığı işin vasıf ve mahiyetine göre asgari ücret üzerinde gelir elde edebileceği kanaatine varıldığı gerekçesiyle, asgari ücretin iki katı gelir üzerinden hesaplama yapılmış; mahkeme tarafından da bu rapordaki miktar hüküm altına alınmıştır. Mahkemenin, desteğin gelirinin belirlenmesi konusunda araştırma yapmadan aldığı rapora göre karar vermesi, eksik incelemenin tezahürüdür.Bu durumda mahkemece; desteğin Bağkur kayıtlısı olarak oto lastik tamirciliği işini yapan dükkanı olduğunun bildirildiği gözetilmek suretiyle, SGK Başkanlığı"ndan desteğin kazancına ilişkin belgeler ile ilgili vergi dairesinden vergi beyannameleri ile kazanca ilişkin belgelerin getirtilmesi; desteğin yaptığı işin niteliğine göre ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yapılması; desteğin ölümünden önceki sosyal ekonomik durumu konusunda ilgili kolluk birimi vasıtasıyla araştırma yaptırılması; desteğin geliri bu suretle belirlendikten sonra (gelirin net biçimde saptanamaması halinde yasal asgari ücret üzerinden) tazminatın hesaplanması konusunda ek rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekili ve davalı ... vekilinin, manevi tazminata ilişkin tüm temyiz itirazları ile sair yönlere ilişkin temyiz itirazlarının reddine ve manevi tazminata ilişkin mahkeme hükmünün ONANMASINA; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; aşağıda dökümü yazılı 114,40 TL fazla alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 603,45 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."den alınmasına 12.3.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.