22. Hukuk Dairesi 2016/27803 E. , 2018/6374 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı-Karşı Davalı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili şirketin Ortodonti Uzmanı Diş Doktoru Dr. ... ile 04.02.2012 tarihli sözleşmeyi yaptığını, sözleşmeyi haksız fesheden tarafın 50.000 Avro tazminat ödemesi gerektiğinin kararlaştırldığını, davalının istifa ettiğini İl Sağlık Müdürlüğüne bildirip kendilerine bildirmediğini, bu nedenle 50.000 Avro cezai şartın davalıdan tahsiline yönelik ... 1. İcra Müdürlüğü"nün 2013/3231 esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, davalının icra takibine yaptığı itirazı nedeniyle icra takibinin durdurulduğunu beyanla, davalı borçlunun icra takibine karşı yaptığı haksız itirazın iptali ile takibin devamına ve %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı-Karşı Davacı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacıyla yapılan sözleşmede belirlenen ücret ve prim ödemelerinin zamanında yapılmadığını, gerçek ciro ve hak edişlerin müvekkilinden gizlendiğini, davacının sözleşme şartlarını yerine getirmemesi nedeniyle istifanın haklı nedene dayandığını belirterek, davacnın reddini ve takibinde haksız ve kötüniyetli olan davacının icra inkar tazminatına hükmedilmesini, karşı dava olarak ödenmeyen ücret ve prim alacaklarının davacı-karşı davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporuna göre davacı-karşı davalının davasının reddine, davalı- karşı davacının davasının kabulü ile fazlaya dair haklar saklı tutularak 12.500.00 TL ücret alacağının karşı dava tarihinden en yüksek banka mevduat faiziyle davacı-karşı davalıdan alınarak, davalı-karşı davacıya verilmesine, icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının prim alacağına hak kazanıp kazanmadığı ve hak kazanmışsa miktarı konusundadır.
Prim, işçinin mal veya hizmet üretiminde daha istekli hale gelmesi ve başarısının artması için işverence ödül niteliğinde verilen ek ödemeler şeklinde tanımlanabilir. Prim ödemesinden amaç, işçinin dava verimli bir şekilde çalışmaya özendirilmesidir. Pirimin kişiye özgü olması sebebiyle ikramiyeden farklı olarak prim ödemelerinin genel bir nitelik taşıması gerekmez. Bununla birlikte, işveren tarafından ayrımı haklı kılan geçerli nedenler olmadığı sürece pirim uygulaması yönünden de işverenin eşit davranma borcu söz konusudur.
İşçinin prime hak kazanması için işyerinde pirim ödemesini gerektiren dönemin sonuna kadar çalışmış olması gerekmez. İşyerinde çalışılan süreyle sınırlı olmak üzere işçinin prim talep hakkı vardır.
Prim uygulaması, bireysel ya da toplu iş sözleşmeleri ile de kararlaştırılabilir. İş sözleşmesinde kararlaştırılmamış olsa dahi, işverence tek taraflı olarak düzenli şekilde yapılan prim ödemesi “işyeri şartı” niteliğindedir.
Somut olayda, davacı ile yapılan iş sözleşmesinin 3. maddesinde çalışan o ayki gelir 20.000,00 TL yi geçtiği takdirde cironun %40" ını alacaktır. düzenlemesi mevcuttur.
Mahkemece bilirkişi ... tarafından düzenlenen asıl ve ek raporda 20.000.00 TL yı aşan %40 ciro priminin 79.257,97 TL olduğu belirtilmiş ve ödenmesi gereken ücret ve prim alacaklarından davacıya yapılan ödemeler mahsup edildiğinde 85.897.13 TL alacağının bulunduğu belirtilerek Mahkemece taleple bağlı kalınarak hüküm kurulmuştur.
Dosyada bulunan kayıt ve belgeler ile davacının çalıştığı tarihler arasında kaç diş doktorunun birlikte çalıştığı ve doktorlar ile yapılan iş sözleşmelerinde prim düzenlemesi bulunup bulunmadığı da incelenerek davalı şirkete ait defter ve kayıtlar ayrıca makbuz ve faturalar birlikte işyerinde veya davalı taraftan celbedilip dava konusu tüm dönemin işten anlayan ... ve hastane yönetiminden anlayan bilirkişi de dahil olmak üzere 3 kişilik bilirkişi heyetiyle incelenerek gerçek cironun ne olduğu, davacının prim alacağının bulunup bulunmadığı ve varsa miktarının yeniden belirlenmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
3-Davacı-karşı davalının açtığı asıl dava reddedildiğinden, davalı-karşı davacı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken hükmedilmemesi de hatalı olup hükmün bu yönlerden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililerine iadesine, 12.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.