BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE
MAHKEMESİ : İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen karar, süresi içinde davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiş ve davalı ... tarafından duruşma talep edilmiş ise de; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 369. maddesi gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının Kafesan Şirketinde insan kaynaklarından sorumlu genel müdür yardımcısı olarak çalıştığını, davacıyla yapılan 02.01.2009 tarihli iş sözleşmesinin 10. ve 13. maddesinde yazılı ücret zamları ile sosyal hakların ödenmediğini beyan ederek ücret farkı ile ikramiye, sosyal yardım, aile yardımı, yol ve yemek ücretinin davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ...; davacının davalı şirketin idari merkez işçisi olduğunu belirterek husumet ve zamanaşımı itirazında bulunmuş, belediyenin taraf olmadığı toplu iş sözleşmesinden davacının yararlanamayacağını, davalı Kafesan şirketi ise 02.01.2009 tarihli sözleşme ile ilgili bilginin bulunmadığını, davacının aradan 5,5 yıl geçtikten sonra talepte bulunmasının kötüniyetli olduğunu gösterdiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, 02.01.2009 tarihinde yapılan iş sözleşmesinin 10. maddesinde yazılı ücret artışlarının davacıya uygulanmadığı ancak davacının sendika üyesi de olmadığı gerekçesiyle ücret farkına dair talepten davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraflar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davalılar arasında asıl işveren, alt işveren ilişkisinin bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olmadığı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar yasal süresi içerisinde davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacı ve davalı Kafesan vekilinin tüm davalı ... Belediyesi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114/1.d maddesi uyarınca “Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları” dava şartıdır. Dava şartının, yargılamanın her aşamasında dikkate alınması gerekir. Taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan; taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel teşkil etmekle def"i değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir itiraz niteliğindedir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinde, işveren bir iş sözleşmesine dayanarak işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişi ya da tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar olarak açıklanmıştır. O halde asıl işveren alt işveren ilişkisinden söz edilebilmesi için öncelikle mal veya hizmetin üretildiği işyeri bulunan bir işverenin ve aynı işyerinde iş alan ikinci bir işverenin varlığı gerekir ki asıl işveren alt işveren ilişkisinden söz edilebilsin. Alt işverenin başlangıçta bir işyerinin olması şart değildir. Alt işveren, işveren sıfatını ilk defa asıl işverenden aldığı iş ve bu işin görüldüğü işyeri nedeniyle kazanmış olabilir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 2/6 maddesi uyarınca, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir.
Alt işverene verilen iş, işyerinde mal veya hizmet üretiminin yardımcı işlerinden olmalıdır. Asıl işin bölünerek alt işverene verilmesi durumunda ise, verilen iş işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir iş olmalıdır.
Somut olayda davacının yaptığı 02.01.2009 tarihli iş sözleşmesinde "insan kaynaklarından sorumlu genel müdür yardımcısı" olarak çalışacağı belirtilmiş ve dinlenen tanık beyanlarından da davacının idari personel olduğu, Kafesanda personelden sorumlu kişi olup disiplin komisyonu üyesi olduğu ifade edilmiştir. Tüm delillerden davacının Çiğli Belediyesince ihaleye verilen işler kapsamında çalıştırılmadığı, tamamen alt işverenin kendi işyeri organizasyonu çerçevesinde istihdam edilen bir kimse olduğu anlaşılmıştır. Davacının işbu dava konusu işçilik alacakları bakımından ..."nın İş K."nun md.2 çerçevesinde asıl işveren sıfatı ile müşterek ve müteselsilen sorumluluğunun bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. Bu nedenle davanın Çiğli Belediyesi bakımından husumet yokluğu nedeni ile reddi gerekmektedir.
Bu yön gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
Sonuç: Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararı ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 12.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.