BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/753 Esas 2022/4 Karar Sayılı İlamı
Esas No: 2017/753
Karar No: 2022/4
Karar Tarihi: 05.01.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/753 Esas 2022/4 Karar Sayılı İlamı
T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/753 Esas
KARAR NO: 2022/4
DAVA: Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 12/08/2016
KARAR TARİHİ: 05/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı ---- kullanma talebinde bulunması üzerine adı geçen şirketten teminat olarak taşınmaz rehni talep ettiği, adı geçen şirket de ----- tamamını banka tarafından teminat olarak kabul edilerek gayrimenkul değerlemesi yaptırıldığı,----- değerinin ---- olarak taktir edildiğini ve kredi kullandırıldığını, kredi kullanan dava dışı şirketin borçlarını ödememesi üzerine---- ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takibe başlandığı, ----keşif sonucu gayrimenkulün değerinin---- taktir edildiğini, borçlularca --- itiraz üzerine mahkemece yapılan keşif sonrası alınan raporda ----- taktir edildiği, gayrimenkulün değerinin kesin olarak mahkemece -- kabul edilmesine karar verildiğini, satışa çıkartıldığı ve müvekkili bankaca ---- sürülerek --- tarihinde müvekkili adına tescil edildiğinin,, bu arada bankacılık olağan faaliyetleri çerçevesinde söz konusu gayrimenkul değerleme şirketinden gayrimenkulün değerinin tekrar tanzim etmesinin talep edildiğinde ekspertiz raporunda değer olarak --- bulunduğunu, ipotekli taşınmazın ---- miktarlı nakdi/gayrinakdi göz önüne alındığında --- teminat açığının meydana çıktığını, dilekçesinde ayrıntılarını açıkladığı nedenlerle fazlaya ilişkin sair alacakları saklı kalmak kaydı ile dava dışı----- (HMK 107 madde hüküm gereğince hakları saklı kalması ve davanın ileri sahfasında ıslah dilekçesiyle tekrar başvurma kaydıyla şimdilik bu miktar) müvekkili banka zararının kendilerine ----- numaralı ihtarnamesinin tebellüğ edilerek -----sıfatına haiz oldukları tarihten itibaren hesaplanacak -----uygulanan avans faizi ile birlikte müvekkili bankaya ödenmesine, ayrıca yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Davalı -----cevap dilekçesinde özetle; Davalı müvekkili şirketin------- bulunduğu bu nedenle yetkili mahkemenin ------ Mahkemeleri olduğunu, iş bu davanın haksız ve mesnetsiz olduğundan reddini,, müvekkili şirket tarafından hazırlanan raporun davacı bankanın zararına sebebiyet verdiği iddiasının kabulünün mümkün olmadığını, müvekkili tarafından hazırlanan değerleme raporları ile davacı tarafın uğradığını iddia ettiği zarar arasında illiyet bağı bulunmamakta olup, davacı tarafın kendi kusuru ile zararın meydana gelmesine sebebiyet verdiğini ifade ederek yetkili mahkemenin ----Mahkemeleri olduğunu, dosyanın yetkili -----Mahkemelerine gönderilmesine, haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ---- vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, müvekkili şirketin adresinin -----olup yetkili ve görevli mahkemenin---------- Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını, bu nedenle müvekkili yönünden davanın reddine karar verilmesini, bankanın uğradığı zararın ana nedeninin sigortalı tarafından yapılan hatalı değerleme değil tamamen bankacılık işleminin hatalı yapılmasından kaynaklandığını, bu hususta düzenlenen raporda satış kabiliyetinin takyidatlarından bağımsız verildiğinin not edilmesi ile dikkat çekecek şekilde özellikle belirtildiği ancak davacı banka tarafından bu not dikkat e alınmayarak kredi kullanımının sağlandığını, ayrıntıları geniş bir şekilde açıkladığı dilekçesindeki nedenlerle davanın yetkili ve görevli mahkeme olan ---------Asliye Ticaret Mahkemelerine gönderilmesini, davacının açmış olduğu haksız ve yersiz davanın reddini, yargılama sırasında müvekkilinin poliçe limiti ve muafiyet tutarlarının gözetilmesini, yargılama masrafları ile ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında imzalanan ----- gereği gibi ifa edilmemesi nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davacı banka tarafından dava dışı ---- verilecek olan nakdi ve gayri nakdi kredi sözleşmeleri kapsamında dava dışı şirkete ait taşınmazın ipotek edilmesi kararlaştırılmış olup, teminat olarak gösterilen taşınmazların ----tarafından tarafından ekspertiz raporu tanzim edilmesi talep edilmiş olup, davalı ----tarihli hazırlanan rapor uyarınca taşınmazın değerinin ---olarak takdir edilmesi üzerine, bu eğer esas alınarak, dava dışı şirkete çeşitli tarihlerde --- miktarlı nakdi ve gayri nakdi krediler kullandırılmış, ancak kredi kullanan dava dışı ---- kredi borçlarını zamanında ödememesi nedeniyle teminat olarak kabul edilen ipotekli taşınmazın ihaleye çıkarılması sonucu cebri icra yoluyla --- alıcı davacı banka tarafından alınıp banka adına tescil edildiği anlaşılmakla; davalı----değer biçilmesi nedeniyle aradaki fark olan ---- zarar tazmini davalı şirketlerden avans faizi ile birlikte tahsili talep edilmiştir.
Davacı banka tarafından ,davalılardan ---- taşınmazın ekspertiz raporunun tanzim edilmesi talep edilip, talep yerine getirilerek taşınmaza hatalı olarak fahiş derecede az değer takdir edilmesi nedeniyle ; diğer davalıya ise iki davalı arasında imzalanan----- uyarınca başvurulmuştur. Poliçenin incelenmesi sonucu limit miktarı olay başına --- olup her hasarda ----olduğu ve ---- tarihinde geriye dönük işlerlik tarihi olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Dosya içerisine uzman bilirkişi heyeti tarafından ---- rapor alınmıştır.
Davacı ---- tarafından dava dışı --- imzalanmıştır. uyuşmazlık ---- kullandırılmıştır. Bahse konu kredilerin teminatı olarak da dava dışı şirketin -----değer biçilmiştir. Ardından yine davalı ---- raporu ile bahse konu nakdi ve gayri nakdi krediler kullandırıldıktan sonra --- tarihinde bu defa aynı taşınmaz için yeniden değerlendirme yapılarak --- değer biçilmiştir. Dava dışı ----ekspertiz raporundan sonrada değişik tarihlerde nakdi ve gayri nakdi krediler kullanılmış ancak uyuşmazlık konusu olmaması nedeniyle sadece ipotek tesis edilen kredi sözleşmesi inceleme konusu yapılmıştır.
Kredilerin zamanında ödenmemesi üzerine kredi borçlarının yapılandırmış ancak buna rağmen hiçbir taksit son ödeme gününe kadar ödenmemesi nedeniyle---- miktarlı bono için icra takibi yapılmasına rağmen borcun ödenmemesi üzerine ipoteğin paraya çevrilmesi yoluna başvurulmuş ve bahse konu taşınmaz ---- bedelle yine davacı tarafından --- tarihinde adına tescil edilmiştir.
Davacı----- tarihli ihtarnamesi ile dava dışı müşteriye kullandırılan kredi nedeniyle oluşan --- avans faizi ile birlikte ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren -- iş günü içeresinde ödenmesi istenmiş, her iki davalıya da bahse konu ihtarname ---tarihinde tebliğ edilmiş olup, her iki davalı için ---- iş günü süresinin bitim tarihinin ---tarihinde dolduğu tespit edilmiştir.
Burada üzerinde durulması gereken husus davacının kredi alacağının asıl sorumlusu kredi borçlusu olup, davacı zararının, davalı yönüyle kredi alacağının kredi borçlusundan tahsil olanağının kalmaması halinde doğduğunun kabulü gerekmektedir.---------- davacı banka hatalı ekspertiz raporu nedeniyle uğradığı zararı, davalı eksperden talep edebilmesi için öncelikle teminat olarak alınan ipoteği paraya çevirmesi ve satıştan sonra ödenmeyen bir alacağının kalması halinde bunun için kesin veya geçici rehin açığı belgesi (İİK m.152, 150/f) alınması, ayrıca asıl borçlu hakkında tüm takip yolları tüketilmesine rağmen, tahsil edilemeyen bakiye alacak için aciz vesikası alınması (İİK m.105) zorunludur. Zira ödenmeyen kredi borcunun, rehin paraya çevrilerek veya asıl borçludan tahsili halinde, eldeki davanın konusuz kalacağı açıktır. Bu nedenle, asıl borçlu hakkında aciz vesikası ve rehin açığı belgesi alındıktan sonra eldeki davaya devam edilmesinde davacının hukuki yararının olduğu kabul edilmelidir." şeklinde ifade edilmiştir.
Somut olay incelendiğinde; davacı bankanın, dava dışı şirkete kredi kullandırdığı, bu kredileri teminat altına almak için taşınmaz üzerinde ipotek tesis ettirdiği, kredinin kullandırılması aşamasında ipotek verilen taşınmazın değerinin tespitinin yapılması bakımından davalı bankadan taşınmazın değerinin belirlenmesinin talep edildiği , davalı bankaca taşınmazların değerinin tespit edildiği, davacının kullandırdığı kredilerin kredi borçlusu dava dışı şirket tarafından ödenmediği, davalının değerleme hizmeti verdiği taşınmazın icra kanalıyla satıldığı dosya kapsamıyla sabittir. Davacı taraf, işbu davasında değer tespiti hizmeti veren davalı banka kredi verilmesi aşamasında, kredinin teminatı olarak üzerinde ipotek tesis ettirilen taşınmazın değerinin, gerçeğin çok üzerinde tespit ettiğini, bu nedenle zarara uğradığını ileri sürmüştür. Taşınmaza ilişkin ekspertiz raporu uyarınca davalı şirket, davacı bankanın ekspertize konu gayrimenkulün hatalı değeri nedeniyle oluşan zararını ödemekle yükümlüdür. Davacının somut olay sebebiyle talep edebileceği zarar miktarı, kredi alacağı bulunması, kredi borçlusundan tahsil edilememesi ve alacak miktarını geçmemesi kaydıyla, taşınmazın değerleme tarihindeki gerçek değeri ile davalının belirlediği bedel arasındaki fark kadar olduğunun kabulü gerekmektedir.
Yapılan yargılama sonucu davacı banka tarafından dava dışı müşterisi ---- eksperleri tarafından hatalı olarak ---- değer tespiti yapılmış ve davacı banka tarafından bu eksper raporu esas alınarak dava dışı şirkete krediler kullandırılmıştır. Ardından ----değer tespiti yapılmıştır. Ancak bu tarih itibariyle dava dışı ---- kullanılmıştır. Dava dışı ---- kullandırılan kredi borçlarının ödenmemesi üzerine ipotekli taşınmazın icra yoluyla satışı gerçekleşmiş, tek alıcı olarak davacı banka ihaleye girmiş ve aynı taşınmazı ----- bedelle satın alarak adına tescil ettirmiştir. Aradaki zararını her iki şirketten talep etmektedir. Davacı banka ile davalılardan---- vekilin vekalet verenin bir işini görmeyi veya işlemini yapmayı üstlendiği sözleşmedir." maddesi uyarınca davacı banka vekalet veren, davalı -------yapmayı üstlenen taraftır. Davalı--- vekalet alan olarak üstlendiği iş veya işlemi basiretli bir tacir gibi özenle yerine getirmekle yükümlüdür. Ancak, ekspertiz raporu ile asli görevi taşınmazlara değer takdiri olmasına rağmen cebri icra yoluyla ---satılan taşınmaz için ekspertiz raporu ile dava dışı şirketin taşınmazına krediler kullanılmadan önce yani ----değer biçilmiş ve bu değere güvenilerek davacı banka tarafından dava dışı şirkete-----sağlandığı için aradaki zararın davalı ------ talep etmekte haklı olduğu kanaatine varılmıştır.
Müterafik kusuru yönünden mahkeme tarafından yapılan inceleme ile ; bankacılık uygulaması göz önüne alındığında, dava dışı firmaya salt teminat koşulunu karşıladığı için kredi tahsisinin hatalı olduğu, yüksek miktarı değişik tarihli krediler verildiği ancak bu dava için sadece davalı ------ verilen rapor ile yetinildiği ayrıca bir araştırma yapılmadığı ve dava konusu eksper raporuna güvenerek taşınmazın hatılı olarak belirlenen fiyatının çok üstünde bir kredi kullandırıldığı , müşterinin kredibilitesinin de araştırılması gerektiği, böyle bir araştırma yapıldığına dair dosyaya yansımış bilgi ve belge bulunmadığı, bankanın kredi tahsis sürecinde genel kabul görmüş ilkeler doğrultusunda haraket ettiği düşünülse bile teminat alımı sürecinde davalı eksper tarafından değerlemesi yapılan ------- ipotek tesis ederken gayrimenkullerin teminat olma vasfını taşıyıp taşımadığı konusunda hiçbir araştırma yapılmadan salt ekser raporu ile kredi kullandırılası nedeniyle takdiren davacı taraf ---oranında müterafik kusurlu bulunmuştur.
Davalı sigorta şirketi olan --- yapılan değerlendirmede ise; davalı ------olarak sınırlandırılmış olup, her bir hasarda -----olarak belirlenmiştir. Yine davacı bankanın yukarıda bahsedilen gerekçeler uyarınca müterafik kusurlu olduğu kabul edilerek, davalılara gönderilen ihtarname ile ---- iş günü süresinin sona erme tarihi olan----tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte açılan davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Açılan DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE,
--------müterafik kusur indirimi uygulanarak ---- tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye ----- alınarak davacıya verilmesine
FAZLAYA İLİŞKİN İSTEMLERİN REDDİNE,
2-a)-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 58.917,38 TL harçtan peşin yatırılan 26.811,68 TL harcın indirilmesi ile geriye kalan 32.105,70 TL harcın davalılardan müştereken tahsili ile hazineye irad kaydına,
b)-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 26.811,68 TL harcın davalılardan müştereken alınarak davacıya verilmesine,
3-Davanın kabul edilen bölümü için davacı yararına Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13(1) maddesi uyarınca takdir edilen 60.175,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken alınarak davacıya verilmesine,
4-Davanın kısmen kabulüne karar verilmesi nedeniyle davacı tarafça yapılan 29,20 TL başvurma harcı, 220,00 TL tebligat ve müzekkere gideri, 5.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.249,20 TL yargılama giderinden haklılık oranına göre hesaplanan 2.883,72 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken alınarak davacıya verilmesine, kalan tutarın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı ----tarafından yapılan 100,00 TL yargılama giderinden haklılık oranı dikkate alınarak yapılan hesaplamada 44,64 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak anılan davalıya verilmesine, bakiye kısmın davalı------üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca tarafça peşin yatırılan gider avansından artan gider avansının HMK'nun 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
İlişkin olarak taraf/davacı vekillerinin vekilinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde --------- Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 05/01/2022
