Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/16457 Esas 2018/4357 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.11.2012 gününde verilen dilekçe ile tapudaki rehin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16.06.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi bir kısım davalılar tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, 164 ada 8 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki mer’a tahsis şerhinin kaldırılması isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, davaya konu 164 ada 8 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında ... adına zeytinlik olarak tescil edildiğini, ancak mer’a tespit komisyonunca mer’a olarak tespit edildiğini, taşınmazın zeytinlik niteliğinde olduğunu, davacının taşınmazı ...’den satın almak istediğini ileri sürerek taşınmaz kaydındaki “Mera Komisyonu’nun 22/01/2010 tarih 343-712 sayılı yazılarına göre mera olarak tahsisi yapılmıştır.” şerhinin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuş, davalı ... Gıda ... ve Hayvancılık Müdürlüğü vekili taşınmazın Hazineye ait olması nedeniyle davanın husumet nedeniyle reddini savunmuş, davalı köy tüzel kişiliği cevap vermemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne, 164 ada 8 parsel sayılı taşınmazın ... kaydında “Mera Komisyonu’nun 22/01/2010 tarih 343-712 sayılı yazılarına göre mera olarak tahsisi yapılmıştır.” şerhinin iptaline karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili ile davalı ... Gıda ... ve Hayvancılık Müdürlüğü vekili ayrı ayrı temyiz etmiştir.
Hukuki nitelikleri itibariyle devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olan meralar özel mülkiyete konu olamazlar. Bu nedenle de mülkiyeti devlete ait olan yerlere ilişkin davayı ... açabileceği gibi meraların sınırları içinde bulunduğu ve yararlanma hakkı olan köy tüzelkişilikleri ve belediyelerin de dava açma hakları vardır.
4342 sayılı Mera Kanununun 6. maddesi hükmüne göre, mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahdit ve tahsisi işlemlerini ... ve Köy işleri Bakanlığı yapar. Mera komisyonları ise illerde Valinin görevlendireceği bir vali yardımcısı başkanlığında yasada sayılan kişilerden meydana gelir. Mera komisyonlarının tüzel kişiliği yoktur. Bu nedenledir ki mera komisyonu kararına karşı açılacak davalarda husumet komisyona veya İl Gıda ... ve Hayvancılık Müdürlüğüne değil mera komisyonunun yararına iş ve işlem yaptığı köy veya belediye tüzel kişilerine düşer.
Öte yandan, meraların çıplak mülkiyeti Hazineye yararlanma hakkı ilgili köy veya belediyeye aittir. Bu nedenle ... ile yararlanma hakkı olan köy tüzel kişilikleri ve belediyelerin pasif dava ehliyeti mevcuttur.
Yukarıda değinilen ilkeler ışığında somut olaya gelince; halen mera komisyonunun 22.01.2010 tarihli kararı geçerlidir. Bu komisyon kararının iptaline yönelik bir dava bulunmamaktadır. Ortada yürürlükte bulunan bir mera komisyon kararı bulunmasına karşın taşınmazı satın alacağını belirten davacının aktif dava ehliyeti yoktur. Davanın bu nedenle reddi gerekir.
Kabule göre de, davalı ... Gıda ... ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün pasif dava ehliyetinin bulunmadığının gözetilmemesi doğru değildir.
Değinilen husular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.06.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.