Esas No: 2018/301
Karar No: 2022/15
Karar Tarihi: 10.01.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/301 Esas 2022/15 Karar Sayılı İlamı
T.C. ANKARA 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ
T.C.
ANKARA GEREKÇELİ KARAR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/301 Esas
KARAR NO : 2022/15
DAVA : Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/04/2018
KARAR TARİHİ : 10/01/2022
KARAR Y.TARİHİ : 18/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
İDDİA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafın müvekkili kooperatifin ortağı olduğunu, müvekkili kooperatifin 2013 yılı Mart ayı dahil ödemediği aidat borçları ile işlemiş faizleri sebebiyle davalı aleyhine Ankara ... Müdürlüğünün ... sayılı takip dosyası ile icra takibi başlatıldığını, takip tarihinin 17.04.2013 olduğunu, icra takibinde istenen asıl alacak miktarı 59.270,00.-TL, işlemiş faiz miktarının ise 37.355,50.-TL olduğunu ancak gerek genel kurul kararları ve gerekse TBK.nun 120/2. maddesi uyarınca aidat alacaklarına işlemesi gereken faiz oranı yıllık % 18 olduğunu, icra takibinde, takip tarihine kadar her ne kadar genel kurul kararlarına göre işlemesi gereken aylık % 5 faiz olmak üzere 37.355,50.-TL işlemiş faiz istenmiş ise de, bu yasal düzenleme ve genel kurulun sonradan aldığı genel kurul kararları gereğince yıllık % 18'den takip tarihine kadar asıl alacak (aidat) miktarına işlemesi gereken faiz alacağının 11.206,65 TL olduğunu, davalı borçlunun yasal süresi içinde takibe itiraz etmiş ve takibin durduğunu ancak maddi imkansızlıklar yaşayan müvekkilinin yasal süresi içinde itirazın iptali davası açamadığını, alacağın zamanaşamına uğramadığını belirterek takipte istenen 59.270,00 TL asıl alacağın (aidat alacağının), asıl alacağa takip tarihi olan 17.04.2013 tarihine kadar yasal mevzuat ve genel kurul kararı gereğince işlemiş faiz miktarı olan 11.206,65 TL işlemiş faizin, asıl alacak miktarı olan 59.270,00 TL'ye takip tarihi olan 17.04.2013 tarihinden itibaren dava tarihine kadar işlemiş ve dava tarihinden sonra asıl alacağa işleyecek yıllık % 18 işlemiş faizinin davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, müvekkili kooperatifin davalıdan olan, 2013 yılı Nisan ayı da dahil olmak üzere takip tarihinden dava tarihine kadar işleyen aidatları ile bu aidatlara işleyen aylık % 18 işlemiş faize ilişkin alacak haklarının saklı kalmak kaydıyla tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 25/06/2021 tarihli dilekçesi ile takip tarihi ile dava tarihi arasındaki dönem için işlemiş faiz alacak talebini 48.239,78 TL'ye yükseltmiş, noksan harcı tamamlamıştır.
SAVUNMA :
Davalı ... cevap dilekçesinde özetle; davacı kooperatife peşin ödeme yapması nedeniyle davacı kooperatife herhangi bir aidat vb. borcunun kalmadığını, davacı kooperatif tarafından üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirip daireyi teslim etmek zorunda olduğu hale daireyi teslim etmediğini, davacı kooperatife herhangi bir borcunun bulunmadığını, kabul anlamına gelmemek kayıt ve şartı ile söz konusu borcun zamanaşımına uğradığını, söz konusu borçlar daha önce icra takibine ve itirazın iptali davalarına konu olup, bu borcada itiraz edildiğini, kooperatif tarafından açılan dava sonucunda davanın reddine karar verildiğini, davacı kooperatif tarafından istenilen borç ve faizin haksız olduğunu, bu nedenle faiz oranına ve faizin başlangıç tarihine itiraz ettiğini savunmuş öncelikle zaman aşımı ve derdestlik itirazında bulunarak, haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, %20'den aşağı olmamak üzere tazminata, karar verilmesini talep etmiştir.
YARGILAMA VE GEREKÇE :
Dava, kooperatif aidat alacağı istemine ilişkindir.
Çevre ve şehircilik İl Müdürlüğü müzekkere cevabı, Ticaret Sicil Müdürlüğü müzekkere cevabı ve ekleri, Ankara ... Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyasından verilen gerekçeli karar örneği, Ankara ... Müdürlüğünün ... sayılı takip dosyası, bilirkişi raporları ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur.
Ankara ... Müdürlüğünün ... sayılı takip dosyasının incelenmesinde; Alacaklının S.S. ... Konut Yapı Kooperatifi, borçlunun ... olduğu, bakiye aidat alacağına dayalı olarak 59.270,00 TL asıl alacak, 37.355,50 TL asıl alacak işlemiş faizi ile birlikte toplam 96.625,50 TL 'nin tahsili için 17/04/2013 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı anlaşılmıştır.
Davacı ticari defter ve kayıtları üzerinde talimat mahkemesi kanalında inceleme yapılmıştır.
Mali Müşavir bilirkişi 22/07/2019 havale tarihli raporunun sonuç kısmında özetle; davacı kooperatife ait ticari defterler yerinde incelendiğini, kanuni defter kayıtlarından davalıya ait cari hesap listesinin çıkarıldığını, cari hesap bakiyesi 31.03.2012 tarihi ile icra takip tarihi olan 17.04.2013 tarihleri arasında genel kurulca kabul edilen %5 faiz oranı ile değerlendirildiğini, yapılan hesaplamada davalının 59.240,05 TL aidat anapara borcu ve 3.099,96 TL faiz ile birlikte icra takip tarihine kadar toplamda 61.340,01 TL borçlu olduğu tarafımdan hesap edildiği görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, süresi içeresinde bilirkişi raporuna karış beyan ve itirazlarını ayrı ayrı dosyaya sunmuşlardı.
İtirazlar değerlendirilmek üzere dosya bilirkişiye tevdii edilmiştir. Bilirkişi 02/01/2020 tarihli ek raporunun sonuç kısmında özetle; davacı vekilinin itirazı doğrultusunda yeniden incelendiğinde asıl alacağın 59.240,05 TL, faizin ise 11.159,85 TL olduğu, davalının 70.399,90 TL borcu olduğu bildirilmiştir.
Dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Kooperatif bilirkişisi 23/06/2020 tarihli raporunun sonuç kısmında özetle; davacı kooperatifin davalı taraftan 2009 yılı sonu itibariyle kayıtlarda yer alıp da genel kurul kararıyla teyit edilemeyen 39.595,00 TL tutarında asıl alacağı ile bu alacağından kaynaklı takip tarihine kadar 30.430,32 TL işlemiş faiz alacağı, 04.01.2010 tarihinden icra takibinde talep edilen Mart 2013 ayı sonu itibariyle genel kurul kararlarına dayalı olarak tespit edilen 10.300,00 TL tutarında asıl aidat alacağı ile bu alacağından kaynaklı takip tarihine kadar (bu tarih dahil) 2.760,07 TL de işlemiş faiz alacağı, sonucu itibariyle de takipte talep edilen Mart 2013 ayı sonu itibariyle toplam 49.895,00 TL asıl alacağı, bu alacaktan kaynaklı olarak takip tarihine kadar 33.190,38 TL tutarında işlemiş faiz alacağı, ayrıca, toplam 49.895,00 TL tutarındaki asıl alacağı üzerinden icra takibinden dava tarihine kadar da 44.905,50 TL işlemiş faiz alacağı, bulunduğunun hesaplandığı, davacı vekili ise 59.270,00 TL asıl alacak ile bu alacağı üzerinden 01.04.2012 tarihinden17.04.2013 takip tarihine kadar aylık e 5 üzerinden 11.206,65 TL olarak talep etmiş; ayrıca takip tarihinden dava tarihine kadar faiz talebinde de bulunduğu, taraftarın, yukarıdaki asıl alacak / borç ve işlemiş faiz alacağına / borcuna itiraz etmeleri halinde yukarıdaki IV-C/a bendinde sayılan belgelerin tümünü eksiksiz ve okunaklı şekilde dava dosvasına sunmaları gerektiği görüşü bildirilmiştir.
Davacı kooperatife müzekkere yazılmış, müzekkere cevabı ve ekleri dosyaya kazandırılmıştır.
Dosyaya kazandırılan belgeler ve taraf vekillerinin itirazları incelenmek üzere dosya bilirkişiye tevdii edilmiştir.
Bilirkişi 05/03/2021 ve 03/12/2021 tarihli ek raporlarının sonuç kısmında özetle; davacı kooperatifin, davalı taraftan; icra takibinde talep edilen Mart 2013 ayı sonu itibariyle 53.599,75 TL tutarında asıl aidat alacağının, bu alacağından kaynaklı olarak 17.04.2013 icra takip tarihi itibariyle; Yargıtay HGK'nın E, 2013/23-2212, K. 2015/1309, T. 06.05.2015 günü oluşturduğu son ilamı ile TBK'nın 120/2. maddesi hükmü kapsamında, yukarıdaki (1) nolu sütundaki aylık faiz oranları üzerinden, (3) nolu hesaplanan aylık faiz miktarı sütununda görüldüğü üzere toplam 107.396,31 TL tutarında işlemiş faiz alacağının; sayın mahkemenin bu faiz alacağına itibar etmemesi halinde, -dosyanın bu nedenle yeniden ek rapora gelmemesini teminin- Yargıtay Y. HGK'nın E. 2012/11-493, K.2012/902, T. 28.11.2012 tarihli önceki ilamı ile TBK'nın 120/2. maddesi hükmü kapsamında, tablonun (2) nolu aylık faiz oranı üzerinden, (4) nolu hesaplanan aylık faiz miktarı sütununda yer aldığı üzere toplam 32.259,24 TL tutarında işlemiş faiz alacağının; toplam 53.599,75 TL tutarındaki asıl alacağı üzerinden icra takibinden dava tarihine kadar da 48.239,78 TL işlemiş faiz alacağının bulunduğunun hesaplandığı görüşü bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu dosya kapsamı ve delil durumuna uygun olup, hükme esas alınmıştır.
Dosya içerisinde toplanan deliller,
Davalı süresi içinde sunduğu cevap dilekçesinde zamanaşımı definde bulunmuş, 12.02.2019 tarihli celsenin 2 nolu ara kararı ile davalı yanın zamanaşımı itirazlarının reddine karar verilerek, yargılamaya devam olunmuştur.
Konut yapı kooperatifleri tip anasözleşmelerin 21. maddesinin ilk cümlesiyle, ortaklar, taahhüt ve tediye ettikleri ortaklık payı bedelleri dışında, kooperatif amaçlarının gerçekleşmesini sağlamak üzere genel kurulca kararlaştırılacak miktardaki, arsa, altyapı, inşaat ve benzeri gider taksitlerini ödemek zorundadırlar.” hükmü getirilmiş; genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkilerin sayıldığı 23. maddesinin ikinci fıkrasının (6) numaralı bendi ile de “ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek” genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkileri arasında sayılmıştır.
Yargıtay içtihatlarına göre, aidat borçları için faiz yürütülebilmesi için anasözleşmede bu konuda hüküm bulunması veya bu konuda genel kurul kararı alınmış olması gerekir. Keza, aidatlarını zamanında yatırmayan ortaklardan gecikme faizi alınmasına ilişkin genel kurul kararları genel nitelikteki kararlar olup, geçerli oldukları sürece tüm ortakları bağlar ve genel nitelikte olan bu kararların uygulanabilmesi için ortaklara tebliğine gerek olmadığı gibi, bu kararlar, genel kurula gelmeyen ortaklar yönünden de bağlayıcıdır. Aynı şekilde talep edilen aidatlar için de genel kurul kararı ihdas edilmelidir.
Parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortaklar KK'nın 27. madde hükmü uyarınca ortaklıktan çıkarılabileceği gibi, aidat borcunu yerine getirmeleri için haklarında icra takibi de yapılabilmektedir. Davacı kooperatif işe huzurdaki dava öncesinde, yukarıdaki yoldan ikincisi olan icra takip yolunu seçmiştir. Yargıtay içtihatlarına göre, genel, kurulca, ödeme günü belirlenmiş ise belirlenen gün, belirlenmemişse ayın sonu ödeme günü (vade) olmaktadır.
01.07.2012 günü yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun temerrüt faizlerine ilişkin 120. maddesi ile; Uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir.
Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz.
Akdi faiz oranı kararlaştırılmakla birlikte sözleşmede temermüt faizi kararlaştırılmamışsa ve yıllık akdi faiz oranı da birinci fıkrada belirtilen faiz oranından fazla ise, temerrüt faizi oranı hakkında akdi faiz oranı geçerli olur.” hükmü getirilmiştir.
Yasal faiz oranı ise 01.01.2006 tarihinden itibaren yıllık % 9 olup, bunun yüzde yüz fazlası ise yıllık %18 olmaktadır.
Davacı kooperatif icra takibinde genel kurul kararlarına göre faiz talebinde bulunmuş ise de; huzurdaki davada genel kurul kararlarına göre değil, aylık % 1,5 (yıllık % 18) oranı üzerinden faiz talebinde bulunmuştur.
Yukarıda yazılı açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacı kooperatif, davalı borçlu hakkında 17.04.2013 günü başlattığı takiple; 59.270,00 TL asıl alacak, 37.355,50 TL de işlemiş faiz olmak üzere toplam 96.625,50 TL alacağın tahsili talebinde bulunmuş, asıl alacağın 55.670,00 TL'sinin son genel kurul tarihi (31.03.2012) tarihi itibariyle bakiye aidat alacağı, kalanının ise Nisan 2012 ayı ilâ Mart 2013 ayları 300,00'er TL tutarında aidat alacağı olduğunu, belirtilmiştir. Davalı yanın takibe itirazı üzerine, müdürlükçe, takibin durdurulmasına karar verilmiştir. Davacı kooperatif eldeki dava ile de; takipte istenen 59.270,00 TL asıl alacağın, asıl alacağa 17.04.2013 tarihine kadar yasal mevzuat ve genel kurul kararları gereğince işlemiş faiz miktarı olan 11.206,65 TL'nin, asıl alacak miktarı olan 59.270,00 TL'ye, takip tarihi olan 17.04.2013 tarihinden dava tarihine kadar işlemiş faizin ve dava tarihinden sonra asıl alacağa işleyecek yıllık %18 işlemiş faizin, davalıdan tahsili ile davacı kooperatife ödenmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Genel kurul kararları ve davalı tarafından yapılan ödemeler celp edilmiştir. Dosyaya kazandırılan genel kurul kararlarında; 13.02.2005 günü yapılan genel kurul toplantısında gecikme faizi yönünde herhangi bir karar alınmamış olup, daha önceki yıllarda ise ne yönde karar alındığı bilinmemektedir. Davacı tarafından da faiz hesabı ve oranı hakkında da dosyaya bilgi sunulmamıştır. Bu nedenle Şubat 2006 ayı sonuna kadar davalı borçlarına faiz yürütülmemiştir. Bilirkişi tarafından; genel kurul kararları, aidat ücretleri, ve yapılan ödemeler nazara alınarak, 12.02.2006 tarihli genel kurulda aylık % 6 oranında faiz kararı alındığından, uygulamaya göre bu kararı takip eden ay başından (01.03.2006) itibaren başlatılması gerekeceğinden, geciken aidatlara yasal faiz uygulanması yönünde yeni bir kararın alındığı 27.10.2007 genel kurul kararını takip Ekim 2007 ayı sonuna kadar, Yargıtay HGK'nın T. 06.05.2015 günlü ilamına uyularak 31.10.2007 tarihine kadar aylık % 6 oranı üzerinden, 27.10.2007 genel kurulda alınan yasal faiz uygulanması kararı gereği 01.11.2007 tarihinden (bu tarih dahil) aylık %10 oranında gecikme cezası alınmasının kararlaştırıldığı 23.01.2010 tarihli genel kurul kararını takip aybaşına (01.02.2010, bu tarih hariç) kadar (Ocak 2010 ayı dahil) o yıl ve aylarda geçerli olan yıllık % 9 yasal faiz oranının aylık bazdaki % 0,75 oranı üzerinden, 23.01.2010 tarihli genel kurulda alınan aylık % 10 gecikme faizi kararı gereği, 01.02.2010 tarihinden (bu tarih dahil) aylık %5 faiz kararının alındığı 05.03.2011 tarihli genel kurul kararını takip ay sonuna (31.03.2011) kadar % 10 oranı üzerinden, 05.03.2011 tarihli (ve takiben de 31.01.2012 tarihli) genel kurullarda alınan aylık % 5 faiz kararı gereği, 01.04.2011 tarihinden TBK'nın 120/2. maddesi ile Yargıtay 23. H.D. kararı gereği, 30.06.2012 tarihine kadar aylık % 5 oranı üzerinden, Yargıtay HGK'nın sonrasında tesis ettiği yukarıdaki son ilamına göre, 01.07.2012 tarihinden itibaren TBK'nın 120/2. maddesi gereği yasal faizin yüzde yüzü aylık (Yıllık % 9 x 2/12 ay) % 1,5 (Yıllık % 18) oranında, diğer bir anlatımla da; 30.06.2012 tarihine kadar (bu tarih dahil) genel kurulca belirlenen oranlar üzerinden, 01.07.2012 tarihinden sonra da TBK'nın 120/2. maddesi gereği aylık % 1,5 (yıllık % 18) oranı üzerinden hesaplama yapılmıştır. Buna göre; davacının icra takibinde talep edilen Mart 2013 ayı sonu itibariyle 53.599,75 TL tutarında asıl aidat alacağının, bu alacağından kaynaklı olarak 17.04.2013 icra takip tarihi itibariyle; Yargıtay HGK'nın E, 2013/23-2212, K. 2015/1309, T. 06.05.2015 günü oluşturduğu son ilamı ile TBK'nın 120/2. maddesi hükmü kapsamında toplam 107.396,31 TL tutarında işlemiş faiz alacağının, 53.599,75 TL tutarındaki asıl alacağı üzerinden icra takibinden dava tarihine kadar da 48.239,78 TL işlemiş faiz alacağının bulunduğu hesaplanmış olup, hesaplama dosya ve delil durumuna uygun bulunarak davacı yanın ıslah dilekçesi nazara alınarak davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Anlatılan nedenlerle,
HÜKÜM :
1-Davacının aidat alacağı davasının kısmen kabulüne, 53.599,75 TL asıl aidat alacağının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair istemin reddine,
2- Asıl alacağın 17.04.2013 takip tarihine kadar (taleple bağlılık ilkesi uyarınca) 11.206,65 TL işlemiş faizinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-53.599,75 TL asıl alacağa17.04.2013 takip tarihinden dava tarihine kadar işlemiş 48.239,78 TL işlemiş faizin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kooperatifin, 2013 yılı Nisan ayı da dahil olmak üzere takip tarihinden dava tarihine kadar işleyen aidatları ile bu aidatlara işleyen aylık % 18 işlemiş faize ilişkin alacak haklarının saklı tutulmasına dair isteminde hukuki yarar bulunmadığından reddine,
5-Davacı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T. 3, 13 maddeleri gereğince hesaplanan takdiren 14.689,39 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
6-Davacı tarafından aşağıda dökümü yapılan 2.991,60 TL yargılama giderinden red ve kabul oranına göre hesaplanan 2.848,71 TL'nin davalı tarafdan alınarak davacı tarafa ödenmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
8-Alınması gerekli 7.722,18 TL harçtan peşin ve ıslahla alınan 2.027,57 TL harcın düşümü ile arta kalan 5.694,61TL harcın davalı tarafdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
9-Peşin ve ıslahla alınan 2.027,57 TL harcın davalı tarafdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı ...'un yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık sürede verilecek dilekçe ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi'nde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 10/01/2022
Katip ...
e-imzalıdır
Hakim ...
e-imzalıdır
DAVACI YARGILAMA GİDERLERİ
Vekalet Harcı 5,20 TL
Posta masrafı 723,95 TL
Başvurma harcı 35,90 TL
Bilirkişi ücreti 2.226,55 TL
TOPLAM 2.991,60 TL