20. Hukuk Dairesi 2016/796 E. , 2018/5632 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yerel mahkemece verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
...... Yönetimi vekili 23.12.2011 havale tarihli dilekçesiyle; ...... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1964/551 Esas - 1970/443 Karar sayılı kararı ile 3116 sayılı ...... Kanununa göre tahdit içine alınan ve 4785 sayılı Kanuna göre Devletleştirilen 5658 sayılı Kanuna göre iadesi gereken yerlerden olduğu mütalaa edilerek ...... mevkiindeki 41.480 m2 alanın 23.08.1945 tarihinde yapılan tahdidin ve 4785 sayılı Kanuna göre Devletleştirilen yerin iptali ve kaldırılması ile sahiplerine iadesine ve muarazanın menine karar verildiğini, ancak bu kararda bir hususun gözden kaçtığını, 31.03.1950 tarihinde yürürlüğü giren 5658 sayılı Kanunun 1. maddesi “9.7.1945 tarihli ve 4785 sayılı kanunla devletleştirilmiş ......lardan devlet ......ı içinde olmayan ve etrafı............ gibi kültür arazileri, özel ......, ......... merası ve ...... Kanununun 1. maddesine göre ...... sayılan yerler ile çevrili olmak şartıyla devlet ......larından tamamen ayrılmış bulunan ...... belediye tüzel kişiliklerine ve gerçek kişilere ait ......lar sahipleri veya mirasçıları istedikleri takdirde geri verilir” şeklinde düzenlendiğini, 41480 m2"lik ......lık alanın kuzeyinden, güneyinden, batısından ve doğu kısmının bir tarafından Devlet ......ları ile çevrili olduğunu, 5685 sayılı Kanunun 1. maddesi iade şartı olarak Devlet ......larından tamamen ayrı bitişik olmamasını veya Devlet ......ları içinde olmamasını öngördüğünden 12/06/1970 tarih ve 1964/551 Esas - 1970/443 Karar sayılı mahkeme kararının 5658 sayılı Kanuna dayalı kurduğu hüküm nedeniyle Devlet ......ı olması gereken 41480 m2"lik ......ın şahıslar lehine karar verilmiş olduğundan tekrar mahkeme edilmesi için Hukuk Muhakemeleri Kanununun 375/ç maddesi gereğince iadei muhakeme yoluna gidilmesi gerektiğini, 1967 yılında 766 sayılı Tapulama Kanununa göre; yapılan kadastro çalışması nedeniyle dava konusu çam ......ın 990000 m2 olduğunun belirlendiğini, Ek 9 ve 10"da bulunan tapu sicil kaydı ve kadastro pafta krokisinin yargılamanın iadesini gerektirecek idarece elde edilen belge olduğunu belirterek 12/06/1970 tarih 1964/551 Esas 1970/443 Karar sayılı mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi talebi ile dava açmıştır.
Yargılamanın iadesi talep edilen ...... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1964/551 Esas - 1970/443 Karar sayılı dosyasının incelenmesinde; davacıların ..., ..., ..., ..., ...Özsoy, davalının ..., dahili davacıların ..., ..., ... ve ... olduğu, davanın tahdidin iptali ve muarazaanın men"i davası olup, yapılan yargılama sonunda dava sabit olarak görüldüğünden 1283 tarih 72 defter 88 varak nolu tapunun uyduğu, ...... ......ü ...... mevkiinde tarafları............Topçu gibi sabit hudutlar ile çevrili 41480 m2"lik yerin 23/08/1945 tarihinde yapılan tahdidin ve 4785 sayılı Kanuna göre kamulaştırılan yerin iptal ve kaldırılması ile sahiplerine iadesine ve muarazaanın men"ine karar verildiği kararın Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 09.10.1970 gün ve 1970/7664 Esas - 1970/5943 Karar sayılı ilamı ile onanarak 20/11/1970 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda 6100 sayılı HMK’nın 375/ç maddesine göre; yargılamanın yenilenmesi için yargılama sırasında aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması şartı getirildiği, davacı tarafın HMK’nın 375/ç maddesine göre; 1967 yılında 766 sayılı Tapulama Kanununa göre; yapılan kadastro çalışması nedeniyle dava konusu çam ......ın 990000 m2 olduğunun belirlendiği, Ek 9 ve 10"da bulunan tapu sicil kaydı ve kadastro pafta krokisine dayanmış olup, bu belgeye davacı tarafın her zaman kolaylıkla ulaşabileceğinden davacı tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belge olmadığından davada 6100 sayılı HMK"nın 375/ç maddesindeki şartlar gerçekleşmediği, aynı Kanunun 377/1-c -son maddesine göre; yargılamanın iadesi süresi, yeni belgenin elde edildiği veya hilenin farkına varıldığı tarihten itibaren üç ay ve her halde iade talebine konu olan hükmün kesinleşmesinden itibaren on yıl olup Yargılamanın iadesine konu ...... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin onanarak 20/11/1970 tarihinde kesinleştiği, kesinleşme tarihinden itibaren 10 yıllık hak düşürücü süre geçmiş olduğundan yargılamanın iadesi şartları süre yönünden de oluşmadığı belirtilerek davacının yargılamanın iadesi davasının reddine karar verilmiş; hüküm ...... Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava yargılamanın yenilenmesi istemine ilişkindir.
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usûl ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 7139 sayılı Kanununun 33. maddesi uyarınca ...... Yönetiminden harç alınmasına yer olmadığına 17/09/2018 gününde oy birliği ile karar verildi.
