Esas No: 2011/248
Karar No: 2012/20
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 2011/248 Esas 2012/20 Karar Sayılı İlamı
Hukuk Bölümü 2011/248 E. , 2012/20 K.- KARAYOLUNDAKI ALT GEÇIT KÖPRÜLÜ KAVŞAK INŞAATI ESNASINDA, YOLDAKI ÇUKUR NEDENI IILE YAPILAN KAZANIN TAZMINI HK
- TEBLİGAT KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN (6099) Madde 14
- KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU (2918) ADRES DEĞİŞİKLİKLERİNİN BİLDİRİLMESİ VE SÜRÜCÜ BELGELERİNİN TAŞINMASI ZORUNLULUĞU:
"İçtihat Metni" Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.
Davacı : O.B. Vekili : Av. H.A. Davalılar : 1- Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı Vekili : Av. H.E. 2- MA.Ü. İnş. Taah. San ve Tic. A.Ş.(Yalnızca Adli Yargıda) Vekili : Av. İ.T. OLAY : Davacı vekili dava dilekçesinde; Büyükşehir Belediyesinin yapmış olduğu Aydınlıkevler Alt Geçidi Köprülü Kavşağı"nın yapım çalışmaları esnasında, müvekkilinin, 41 F 8663 plakalı aracı ile İstanbul yolu istikametinden Erkan caddesi istikametine giderken, Gündoğdu Sokak Kavşağında1,45 metre genişliğinde derinlikle kazılan yola girmiş olduğunu; yolda biriken50 cm. yüksekliğindeki toprak birikintisi sebebiyle, çukuru göremediğini; olay saatinde hava karanlık olduğunu, yola hiçbir ikaz levhası ya da işareti konulmadığını; kazı çalışmalarının oluşturduğu çukurun, müvekkilinin kaza yapmasına neden olduğunu; kazaya ilişkin Trafik Tespit Tutanağı"nda belirtildiği üzere, davalının yolda çalışma yapmasına rağmen hiçbir işaretleme yapmadığını, çalışmalarına bu şekilde devam ettiğini ve gece de yolu aynı şekilde bırakıp gittiğini; Konya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/2516 D.İş sayılı dosyası ile meydana gelen hasar miktarının 12.140,00 YTL olarak saptandığını; davalının yolun güvenliğinin sağlanmamasından dolayı sorumluluğunun bulunduğu, kamu hizmeti göreviyle yükümlü bulunan davalı Belediyenin, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 10/1,3,4. maddesi gereğince karayollarında can ve mal güvenliği yönünden gerekli işaretlemeleri yapmak, karayolu yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri almak, trafik için tehlike teşkil eden engelleri işaretlemek veya kaldırmak zorunda olduğunu ifade ederek; sonuç itibariyle, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, 12.140,00 YTL maddi, 1.000.00 YTL manevi tazminatın, 30.8.2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle 24.4.2007 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır. KONYA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 2.12.2010 gün ve E:2010/581, K:2010/503 sayı ile, Davacı vekilinin mahkemelerine verdiği 24.4.2007 tarihli dava dilekçesinde özetle; 30.8.2005 tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesi müvekkilinin aracında 12.140,00 TL hasar meydana geldiğini ve olaydan dolayı müvekkilinin acı ve üzüntü duyduğunu belirterek 12.140,00 TL maddi ile 1.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş olduğu; Mahkemelerince yapılan yargılama sonunda 21.4.2009 tarih, 2007/170 esas ve 2009/148 karar sayılı ilamı ile; "davalılardan MA.Ü. İnşaat Taahhüt San. ve Tic. A.Ş. adına açılan davanın reddine, diğer davalı Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne, manevi tazminat isteminin reddine dair verilen kararın; Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 29.3.2010 tarih, 2009/10228 esas ve 2010/2830 karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verildiği; Yargıtay ilamına karşı davacı vekili tarafından başvurulan karar düzeltme isteminin yine Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 7.10.2010 tarih ve 2010/7893 - 7908 esas karar sayılı ilamı ile reddedildiği; Mahkemelerince usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 29.3.2010 tarih, 2009/10228 esas ve 2010/2830 karar sayılı bozma ilamına uyulmasına karar verildiği; davanın, trafik kazasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin bulunduğu; davalılardan MA.Ü. İnşaat Taahhüt San. ve Tic. A.Ş. yönünden açılan davanın mahkemelerinin 21.4.2009 tarih, 2007/170 esas ve 2009/148 karar sayılı ilamı ile reddedildiği ve söz konusu karara karşı herhangi bir temyiz isteminde bulunulmayarak kesinleştiği anlaşıldığından anılan davalı yönünden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar vermenin gerektiği; davalı Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden ise; dava konusu trafik kazasının, davalı Belediye Başkanlığı"nın sorumluluğundaki alt geçit köprülü kavşağı yapım çalışmaları sırasında gerekli emniyet tedbirlerinin alınmamasından meydana geldiği, Belediyelerin yol yapım ve onarım hizmetleri sırasında verdikleri zararlardan kaynaklanan davaların özel hukuk hükümlerine tabi olmadığı, bu nedenle Belediye aleyhine açılan davanın idarenin kamu hizmeti kusuruna dayanılarak açıldığı, hizmet kusurundan kaynaklanan tazminat davalarının tam yargı davası olduğu, 2577 sayılı yasanın 2/1-b maddesi kapsamında bulunan tam yargı davalarının görüm ve çözümünde idari yargı yerlerinin görevli olduğu anlaşıldığından, Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı hakkındaki davada idari yargının görevli olması nedeni ile dava dilekçesinin yargı yolu yönünden reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle; davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine açılan davanın idari yargı yerinde görülmesi gerektiğinden yargı yolu yönünden reddine, diğer davalı MA.Ü. İnş. Taah. A.Ş. aleyhine açılıp mahkemelerince reddedilen davanın kesinleştiğinin açıklanmasına karar vermiş; taraflarca yasal süresi içerisinde karar aleyhine temyiz yoluna başvurulmadığından hüküm kesinleşmiştir. Davacı vekili bu kez, yalnızca Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na karşı, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı idarenin hizmet kusuruyla sebep olduğu zarar nedeniyle; 9.105,00 TL maddi, 1.000.TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili istemiyle 17.3.2011 günü idari yargı yerinde dava açmıştır. KONYA 1. İDARE MAHKEMESİ; 12.10.2011 gün ve E:2011/425 sayı ile; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun "Belediye Trafik Birimleri Görev ve Yetkileri" başlıklı 10., "Görevli ve Yetkili Mahkeme" başlıklı 110. ve geçici 21. madde hükümlerinden bahisle; anılan hükümlerle getirilen yeni düzenleme uyarınca, Karayolları Trafik Kanunu"na dayalı olarak açılan sorumluluk davalarında adli yargı mercilerinin görevli bulunduklarının açık olduğu; dava dosyasının incelenmesinden; davacı tarafından, sahibi olduğu41 F8663 plakalı araç ile İstanbul istikametinden Erkan caddesi istikametine giderken50 cm. yüksekliğindeki toprak birikintisinden dolayı, yolda kazılan1,45 metregenişliğinde çukuru göremeyerek aracının bu çukura girmesi sonucu meydana gelen trafik kazası nedeniyle 9.105,00TL maddi ve 1.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle 17.3.2011 tarihinde iş bu davanın açıldığının anlaşıldığı; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 110 uncu maddesinde 11.1.2011 tarih ve 6099 sayılı Kanun"la yapılan ve 19.1.2011 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikten sonra açılacak sorumluluk davalarının görüm ve çözümünün adli yargının görevine girmekte olması nedeniyle, bu davanın görüm ve çözümünde adli yargının görevli olduğu kanısına varıldığı gerekçesiyle; 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun"un 19. maddesi gereğince, Konya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2.12.2010 tarih ve 2010/581 Esas 2010/503 sayılı kararı ile görev yönünden reddedilen ve Mahkemelerinde açılmış bulunan iş bu davanın adli yargının görev alanına girdiği kanaatine varılmış olduğundan, dava dosyasının ve eklerinin görevli merciin belirlenmesi, için Uyuşmazlık Mahkemesi"ne gönderilmesine, davanın incelenmesinin, Uyuşmazlık Mahkemesi"nce görevli merciin belirlenmesine ilişkin karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir. İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 06.02.2012 günlü toplantısında: I-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, adli ve idari yargı yerleri arasında davalı Konya Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine açılan dava ve 9.105,00 TL maddi, 1.000.TL manevi tazminat yönünden görev uyuşmazlığın doğduğu, idari yargı dosyasının Mahkemece, ekinde adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi. II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet AKKAYA’nın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Dava yoldaki çukur ve toprak birikintisi nedeniyle oluştuğu iddia edilen trafik kazası nedeniyle uğranıldığı öne sürülen maddi ve manevi zararın tazmini istemiyle açılmıştır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 1. maddesinde, Kanunun amacının karayollarında can ve mal güvenliği yönünden trafik düzenini sağlayacak ve trafik güvenliğini ilgilendiren tüm konularda alınacak önlemleri belirlemek olduğu; “Kapsam” başlıklı 2. maddesinde, bu Kanunun trafikle ilgili kuralları, şartları, hak ve yükümlülükleri bunların uygulamasını ve denetlenmesini ilgili kuruluşları ve bunların görev, yetki ve sorumluluk, çalışma usulleri ile diğer hükümleri kapsadığı ve bu kanunun karayollarında uygulanacağı; 10. maddesinde, yapım ve bakımdan sorumlu olduğu yolları trafik düzeni ve güvenliğini sağlayacak durumda bulundurmanın gerekli görülen kavşaklara ve yerlere trafik ışıklı işaretleri, işaret levhaları kaynak ve yer işaretlemeleri yapmanın Belediye Trafik birimlerinin görev ve yetkileri arasında olduğu belirtilmiştir. Öte yandan 2918 sayılı Yasanın 19.1.2011 günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6099 sayılı Yasanın 14. maddesiyle değişik 110. maddesinde “İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dahil, bu Kanundan doğan sorumluluk davaları, adli yargıda görülür. Zarar görenin kamu görevlisi olması, bu fıkra hükmünün uygulanmasını önlemez. Hemzemin geçitte meydana gelen tren-trafik kazalarında da bu Kanun hükümleri uygulanır. Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir”; Geçici 21. maddesinde de “Bu Kanunun 110 uncu maddesinin birinci fıkrasının göreve ilişkin hükmü, yürürlüğe girdiği tarihten önce idari yargıda ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde açılmış bulunan davalara uygulanmaz” denilmiştir. Dosyanın incelenmesinden, Büyükşehir Belediyesinin yapmış olduğu Aydınlıkevler Alt Geçidi Köprülü Kavşağı"nın yapım çalışmaları esnasında, davacının41 F8663 plakalı aracı ile İstanbul yolu istikametinden Erkan caddesi istikametine giderken, yolda biriken50 cm. yüksekliğindeki toprak birikintisi sebebiyle çukuru göremeyerek Gündoğdu Sokak Kavşağında1,45 metregenişlik ve derinlikle kazılan yola girdiği, davalının çalışma yaparken hiçbir işaretleme yapmadığı, gece yolu aynı şekilde bırakıp gittiği, davalının yolun güvenliğinin sağlanmamasından dolayı sorumluluğunun bulunduğu, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 10/1,3,4. maddesi gereğince karayollarında can ve mal güvenliği yönünden gerekli işaretlemeleri yapmak, karayolu yapısında ve üzerinde yapılacak çalışmalarda gerekli tedbirleri almak, trafik için tehlike teşkil eden engelleri işaretlemek veya kaldırmak zorunda bulunduğu, hizmet kusuru nedeniyle oluştuğu ileri sürülen zararın idarece karşılanması gerektiği iddiasıyla, maddi ve manevi tazminat davası açıldığı anlaşılmıştır. Somut olay ve 2918 sayılı Yasanın 19.1.2011 tarihinde yürürlüğe giren 110. maddesi gözetildiğinde, meydana gelen zararın tazmini istemiyle açılan davanın, adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle davanın görüm ve çözümü adli yargı yerinin görevine girdiğinden İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir. S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Konya 1. İdare Mahkemesi’nin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Konya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2.12.2010 gün ve E:2010/581, K:2010/503 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 06.02.2012 gününde Üye Eyüp Sabri BAYDAR’ın KARŞI OYU ve OY ÇOKLUĞU İLE KESİN OLARAK karar verildi.