10. Hukuk Dairesi 2019/2362 E. , 2019/3959 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, tüm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının, 04.04.2000-16.12.2012 tarihleri arasında, davalı işveren nezdinde eksik gösterilen çalışmalarının sigortalı çalışma olduğunun tespitine karar verilmesini talep ettiği davada, Mahkemece; dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu hükme esas kılınmak suretiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa’nın 79. maddesi ile 5510 sayılı Yasa’nın 86. maddesidir. Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu kapsamda, öncelikle davalı iş yerine ait vergi mükellefiyet kayıtları, yoklama fişleri ve kabule konu dönemdeki irsaliye tarihlerine göre işverenliğin varlığı araştırılmalı, iş yerinin gerçekten var olup olmadığı uyuşmazlık konusu dönemde, kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Dosyada yer alan kayıt ve belgelerin incelenmesinde; İskenderun 3. Noterliğinin 03.10.2002 tarih 17126 yevmiye sayısında düzenlenmiş olan, 01.09.2002 tarihli, davacı ile davalı işveren arasında imzalanan, bir yıllık sözleşmede; davacının, ayda 10 gün olmak üzere, vasıfsız işçi olarak iş yerinde çalışacağının düzenlendiği, ve yine davacıya ait hizmet döküm cetvelinde, 12.08.2002-10.12.2005 ila 21.03.2006-05.05.2007 tarihleri arasında, davalı işverenlik bünyesinde ayda 10’ar gün olmak üzere kısmi çalışmasının bildirildiği, eksik gün nedeninin “6-kısmi istihdam” olduğunun belirtildiği anlaşılmakla, davacı yanın davalı yanında sürekli ve kesintisiz çalıştığı iddiası ,araştırılmak suretiyle, davalı işverenlik bünyesinde çalışmasının sürekli mi yoksa kısmi mi olduğu hususu açıkça belirlenmelidir.
Ayrıca dosyada mevcut, ... Kargo Yurtiçi ve Yurt Dışı Taşımacılık A.Ş.’nin, 20.07.2004-14.04.2012 tarih aralığına ilişkin, davalı iş yeri adına gönderilen kargoların teslim alındığına ilişkin gönderi-teslim alan bilgilerini içeren kayıtlarda, davacı dışında, davalı iş yeri adına gelen kargoları teslim alan kişilerin de tanık olarak bilgi ve görgülerine başvurulmak suretiyle, çalışma olgusunun hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde ispatlanabilmesi açısından, araştırma genişletilerek, toplanan kanıtlar değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, tüm taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ile davalılardan ..."a iadesine, 06.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.