MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili ve bir kısım davalılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... "ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;


-KARAR-

Asıl ve birleştirilen dava, ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve mirasçılar adına tescil istemine ilişkindir.
Davacılar, asıl ve birleştirilen davalarında mirasbırakanları ..."ın, ...... hastası olup ......... bulunduğunu, mirasbırakana vekaleten dava dışı ...... Avcı"nın 4017 ada 2, 4052 ada 1 parsel ile 1163 ada 220 parselde kayıtlı 2 nolu meskenin 1/2 payını davalı ..."a, 328 ada 17 parselde kayıtlı 24 nolu dükkanı davalı ..."a, 6437 ada 1,2,3,4,5,6, 7, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 ve 22 parsellerin tamamını davalı ..."a, 6437 ada 8 ve 9 parselleri davalı ..."a, 6437 ada 10 parseli davalı ..."a, 6437 ada 11 parseli davalı ..."a, 6437 ada 12 parseli davalı ..."ye satış suretiyle temlik ettiğini, davalı ..."ın 6437 ada 8 parseli davalı ..."a, 6437 ada 9 parseli davalı ..."a, davalı ..."nin 6437 ada 12 parseli davalı ..."a devrettiğini, davalıların el ve işbirliği içerisinde hareket ettiklerini, mirasbırakanın vekaletname ve temlik tarihinde hukuki ehliyeti haiz olmadığını ileri sürerek, tapu kayıtlarının iptali ile mirasçılar adlarına miras payları oranında tescilini istemişlerdir.
Davalı ..., kayıt maliki olmaması nedeniyle davanın pasif husumet yokluğundan reddi gerektiğini diğer davalılar, taşınmazları bedeli karşılığında aldıklarını, iyiniyetli alıcı olduklarını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.


Mahkemece, davalılar ... ve ... aleyhine açılan davanın pasif husumet yokluğundan reddine, davalılar ..., ..., ..., ... ve ... aleyhine açılan davanın, mirasbırakanın vekaletname tarihinde fill ehliyetini haiz olmadığının ... Kurumu raporu ile saptandığı gerekçesiyle kısmen kabulüne, davalılar ..., ... ve ... aleyhine açılan davanın ise çekişmeli taşınmazları yolsuz tescile konu satıştan kısa bir süre temellük etmeleri nedeniyle iyiniyet savunmalarına itibar edilemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
1935 doğumlu mirasbırakan ..."ın 23.08.2010 tarihinde ölümü ile geride davalı karısı ...... ile yeğenleri olan davacılar............l"i bıraktığı başkaca mirasçısının bulunmadığı, mirasbırakanın ... 3. Noterliği"nin 11.06.2010 tarih ve 18732 yevmiye nolu vekaletnamesi ile dava dışı ...... Avcı"yı vekil tayin ettiği, ...... Avcı"nın anılan vekaletnameye istinaden 17.06.2010 tarih ve 5150 yevmiye nolu senetle 4017 ada 2 parselin 130/804 payı, 4052 ada 1 parselin 195/1705 payı ile 1163 ada 220 parselde kayıtlı 2 nolu meskenin 1/2 payını davalı ..."a, 17.06.2010 tarih ve 5132 yevmiye nolu senetle 328 ada 17 parselde kayıtlı 24 nolu dükkanı davalı ..."a, 01.07.2010 tarih ve 6005 yevmiye nolu senetle 6437 ada 1,2,3,4,5,6, 7, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 ve 22 parsellerin tamamını davalı ..."a, 6437 ada 8 ve 9 parselleri davalı ..."a vekaleten ..."a, 6437 ada 10 parseli davalı ..."a, 6437 ada 11 parseli davalı ..."a, 6437 ada 12 parseli davalı ..."ye satış suretiyle temlik ettiğini, davalı ..."a vekaleten ..."ın 05.07.2010 tarih ve 6160 yevmiye nolu senetle 6437 ada 8 parseli davalı ..."a, 6437 ada 9 parseli davalı ..."a, davalı ..."nin 14.07.2010 tarih ve 6766 yevmiye nolu senetle 6437 ada 12 parseli ise birleştirilen davalı ..."a devrettiği kayden sabittir.
Hemen belirtilmelidir ki, mirasbırakan ..."ın vekaletname tarihi olan 11.06.2010 tarihi itibar ile fiil ehliyetini haiz olmadığı ... Kurumu raporu ile saptandığı ve ilk el konumundaki davalılar ..., ..., ..., ... ve ..."ın TMK.’nun 1023.maddesinin koruyuculuğundan yararlanamayacağı gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davalılar ..., ..., ..., ... ve ..."ın temyiz itirazları yerinde değildir. Reddine.
Davalılar ... ile ..."ın temyiz itirazlarına gelince; ikinci el konumundaki davalılar ... ve ...’ın TMK"nun 2. maddesi anlamında iyiniyetli olduklarının anlaşılması halinde TMK"nun 1023. maddesinin koruyuculuğundan yararlanacakları, edinimlerinin korunacağı kuşkusuzdur.
Ne var ki; mahkemece bu yönde yeterli ve hükme elverişli bir araştırma yapıldığını söyleyebilme olanağı yoktur.


Hukukumuzda, diğer çağdaş hukuk sistemlerinde olduğu gibi kişilerin huzur ve güven içerisinde alış verişte bulunmaları satın aldıkları şeylerin ilerde kendilerinden alınabileceği endişelerini taşımamaları, dolayısıyla toplum düzenini sağlamak düşüncesiyle, alan kişinin iyi niyetinin korunması ilkesi kabul edilmiştir. Bu amaçla 4721 s. Türk Medeni Kanununun (TMK) 2.maddesinin genel hükmü yanında menkul mallarda 988 ve 989., tapulu taşınmazların el değiştirmesinde ise 1023. maddesinin özel hükümleri getirilmiştir.
Öte yandan, bir devleti oluşturan unsurlardan biri insan unsuru ise bunun kadar önemli olan ötekisi topraktır. İşte bu nedenle......... sicilleri gibi tapu sicillerinin de tutulmasını üstlenmiş, bunların aleniliğini (herkese açık olmasını) sağlamış, iyi ve doğru tutulmamasından doğan sorumluluğu kabul etmiş, değinilen tüm bu sebeplerin doğal sonucu olarak da tapuya itimat edip, taşınmaz mal edinen kişinin iyi niyetini korumak zorunluluğunu duymuştur. Belirtilen ilke TMK"nin 1023. maddesinde aynen "tapu kütüğündeki sicile iyi niyetle dayanarak mülkiyet veya başka bir ayni hak kazanan 3 ncü kişinin bu kazanımı korunur" şeklinde yer almış, aynı ilke tamamlayıcı madde niteliğindeki 1024.maddenin 1. fıkrasına göre "Bir ayni hak yolsuz olarak tescil edilmiş ise bunu bilen veya bilmesi gereken 3 ncü kişi bu tescile dayanamaz" biçiminde öngörülmüştür.
Ne var ki; tapulu taşınmazların intikallerinde, huzur ve güveni koruma, toplum düzenini sağlama uğruna, tapu kaydında ismi geçmeyen ama asıl malik olanın hakkı feda edildiğinden iktisapta bulunan kişinin, iyi niyetli olup olmadığının tam olarak tespiti büyük önem taşımaktadır. Gerçekten bir yanda tapu sicilinin doğruluğuna inanarak iktisapta bulunduğunu ileri süren kimse diğer yanda ise kendisi için maddi, hatta bazı hallerde manevi büyük değer taşıyan ayni hakkını yitirme tehlikesi ile karşı karşıya kalan önceki malik bulunmaktadır.
Bu nedenle, yüzeysel ve şekilci bir araştırma ve yaklaşımın büyük mağduriyetlere yol açacağı, kişilerin Devlete ve adalete olan güven ve saygısını sarsacağı ve yasa koyucunun amacının ilk bakışta, şeklen iyi niyetli gözükeni değil, gerçekten iyiniyetli olan kişiyi korumak olduğu hususlarının daima göz önünde tutulması, bu yönde tüm delillerin toplanıp derinliğine irdelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.
Nitekim bu görüşten hareketle, "kötü niyet iddiasının def"i değil itiraz olduğu, iddia ve müdafaanın genişletilmesi yasağına tabii olmaksızın her zaman ileri sürülebileceği ve mahkemece kendiliğinden (resen) nazara alınacağı” ilkeleri 8.11.1991 tarih l990/4 esas l99l/3 sayılı İçtdihadı Birleştirme Kararında kabul edilmiş, bilimsel görüşlerde aynı doğrultuda gelişmiştir.
Hal böyle olunca, ikinci el konumundaki davalılar ...... ile ..."ın iyiniyetli olup olmadıkların araştırılması, tarafların dayandığı tüm delillerin toplanması ve yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ile yetinilip yazılı biçimde hüküm kurulması isabetsizdir.
Öte yandan, davacılar, 4017 ada 2 parselin 130/804 payı, 4052 ada 1 parselin ise 195/1705 payı yönünden tüm mirasçılar adına miras payları oranında tapu iptali ve tescil davası açmış olmalarına rağmen mahkemece anılan parsellerin tamamı için dava açıldığı kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesi de doğru olmamıştır.


Davacılar ile davalılar ...... ve ... vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazının kabulü ile, hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 20/09/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.