MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... Köyü çalışma alanında bulunan 112 ada 1 ve 2 parsel sayılı 15.720,00 ve 12.415,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle sırasıyla ... adına tespit edilmiş; daha sonra 112 ada 1 parsel sayılı taşınmaz hükmen 25 ayrı parsele ifraza edilmek suretiyle davalılar adına tescil edilmiştir. Davacı ..., kamulaştırma kararı neticesinde hükmen Hazine adına oluşan tapu kaydına dayanarak, tapu iptali ve taşınmazların adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 112 ada 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118 , 119, 120, 121, 122 , 123, 124, 125, 126, 127, 128 ve 129 parsel sayılı taşınmazların davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile, davacı ... adına kayıt ve tesciline, anılan taşınmazların birinci derecede arkeolojik sit alanında yer aldığının tapunun beyanlar hanesine şerh düşülmesine; 112 ada 1 parselin 11.12.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 536,71 metrekarelik kısmının tapusunun iptali ile davacı ... adına aynı ada son parsel sayısı ile kayıt ve tesciline, geri kalan kısmın davalı malik üzerinde bırakılmasına, anılan taşınmazların birinci derecede arkeolojik sit alanında yer aldığının tapunun beyanlar hanesine şerh düşülmesine; 112 ada 106 parselin 11.12.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (E) harfi ile gösterilen 175,16 metrekarelik kısmının tapusunun iptali ile davacı ... adına aynı ada son parsel numarası ile kayıt ve tesciline, geri kalan kısmın davalı malik üzerinde bırakılmasına, anılan taşınmazların birinci derecede arkeolojik sit alanında yer aldığının tapunun beyanlar hanesine şerh düşülmesine, 112 ada 107 parselin 11.12.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (D) harfi ile gösterilen 37,24 metrekarelik kısmının tapusunun iptali ile davacı ... adına aynı ada son parsel numarası ile kayıt ve tesciline, geri kalan kısmın davalı malik üzerinde bırakılmasına, anılan taşınmazların birinci derecede arkeolojik sit alanında yer aldığının tapunun beyanlar hanesine şerh düşülmesine; 112 ada 110 parselin 12.01.2015 havale tarihli fen bilirkişi ek raporuna ekli krokide (B) harfi ile gösterilen 707,22 metrekarelik ve yol geçmesi sebebi ile taşınmazın ikiye bölünüp (Y) harfi ile gösterilen kısmın taşınmazdan ayrıldığı anlaşılmakla, (Y) harfi ile gösterilen kısmın tapusunun da iptali ile (B) harfli ile gösterilen kısmın yol olarak sınırlandırılmasına, (Y) harfi ile gösterilen kısmın aynı ada son parsel numarası ile davacı adına kayıt ve tesciline bunun dışında geri kalan (Z harfi ile gösterilen) kısmın davalı malik üzerinde bırakılmasına, anılan taşınmazların birinci derecede arkeolojik sit alanında yer aldığının tapunun beyanlar hanesine şerh düşülmesine; 112 ada 110 parselin 11.12.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (G) harfi ile gösterilen 1.442,83 metrekarelik kısmının tapusunun iptali ile davacı ... adına aynı ada son parsel numarası ile kayıt ve tesciline, geri kalan kısmın davalı malik üzerinde bırakılmasına, anılan taşınmazların birinci derecede arkeolojik sit alanında yer aldığının tapunun beyanlar hanesine şerh düşülmesine; 112 ada 2 parselin 12.01.2015 havale tarihli fen bilirkişi ek raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 462,74 metrekarelik kısmının davacı adına olan tapusunun iptali ile belirtilen bu kısmın yol olarak sınırlandırılmasına; 112 ada 2 parselin 11.12.2014 havale tarihli fen bilirkişi ek raporuna ekli krokide (K) harfi ile gösterilen 8.850,62 metrekarelik kısmının tapusunun iptali aynı ada son parsel numarası ile davacı ... adına kayıt ve tesciline bunun dışında geri kalan kısmın davalı malikler üzerinde bırakılmasına, anılan taşınmazların birinci derecede arkeolojik sit alanında yer aldığının tapunun beyanlar hanesine şerh düşülmesine; 112 ada 108 ve 109 parseller aleyine açılan davanın taşınmazların sit alanında kalmaması ve yol güzergahında bulunmadığı anlaşıldığından reddine, karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ve davalılar ..., M.Zeki Keçeci, ..., ..., ..., ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
1- Gerekçeli kararın, davalı ..."ye, usulüne uygun olarak 25.07.2015 tarihinde tebliğ edilip, davalı tarafından 11.09.2015 tarihinde temyiz edildiği; davalı ..."ye usulüne uygun olarak 22.07.2015 tarihinde tebliğ edilip, davalı tarafından 10.08.2015 tarihinde temyiz edildiği davalı ..."e usulüne uygun olarak 21.07.2015 tarihinde tebliğ edilip davalı tarafından 10.08.2015 tarihinde temyiz edildiği ve davalı ..."ya usulüne uygun olarak 21.07.2015 tarihinde tebliğ edilip 10.08.2015 tarihinde temyiz edildiği anlaşılmakta olup, tebliğ tarihleri ile davalıların temyiz tarihleri arasında 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun Geçici 3. maddesi uyarınca karar tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 432/1. maddesinde öngörülen15 günlük temyiz süresi geçmiş olduğundan, davalılar ..., ..., ... ve ..."nın temyiz inceleme istemlerinin süre yönünden REDDİNE,
2- Davalı ... vekili ile davalılar ..., ... ve ..."nın dava konusu taşınmazlara ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece, dava konusu taşınmazların 1. derece arkeolojik sit alanında kaldığı gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ne var ki, mahkemece dava konusu taşınmazları kapsadığı iddia edilen arkeolojik sit alanı krokisi ve ilgili belgeler dosya arasına getirtilmemiş, sit alanı krokisinin uygulanması suretiyle dava konusu taşınmazları kapsayıp kapsamadığı belirlenmemiş ve mahkemece yetersiz bilirkişi raporlarına dayanılarak hüküm kurulmuştur. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, dava konusu taşınmazları kapsadığı iddia edilen kadastro paftasıyla çakıştırılmaya elverişli arkeolojik sit alanı haritası getirtilerek dosyasına konulmalı, daha sonra mahallinde yerel bilirkişiler, tespit bilirkişilerinin tümü ve taraf tanıkları ile alanında uzman fen, ziraat ve arkeolog bilirkişilerin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte öncelikle, Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu ile... Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’ndan gelen harita ve belgeler yöntemince zemine uygulanarak, çekişmeli taşınmazların 1. derece arkeolojik sit alanı kapsamında kalıp kalmadıkları kesin olarak saptanmalı, kadastro paftası ile arkeolojik sit paftaları ayrı ayrı çakıştırılarak, çekişmeli taşınmazların konumu bu haritalar üzerinde gösterilmeli; ziraat mühendisi bilirkişisinden, çekişmeli taşınmazların niteliklerini, toprak yapılarını ve kullanım durumlarını gösteren, bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınmalı; yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri vee taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazların geçmişte ne durumda bulundukları, kime ait oldukları, kimden kime ve nasıl intikal ettikleri, kim tarafından ne zamandan beri ve ne şekilde kullanıldıkları hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, varsa beyanlar arasındaki çelişkiler yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeye çalışılmalı; fen bilirkişisine, çekişmeli taşınmazları ve çevresini gösteren, keşfi takibe ve denetlemeye imkan verir rapor ve kroki düzenlettirilmeli, yapılacak değerlendirmede 2863 sayılı Kanun"un 11. maddesi uyarınca, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurullarınca birinci grup olarak tescil ve ilan edilen kültür varlıklarının bulunduğu taşınmazlar ile 1. ve 2. derece arkeolojik sit alanlarının iktisabının mümkün olmadığı göz önünde bulundurulmalı, çekişmeli taşınmazların bu kapsamda kalmadığının belirlenmesi halinde ise, kadastro tespit tarihi itibariyle davalılar lehine imar-ihya ve zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek, kazanılmış haklar da korunmak suretiyle bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenler M.Zeki Keçeci ve ... ve ..."ya iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.12.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.