14. Hukuk Dairesi 2018/7 E. , 2018/4115 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 07.09.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 05.04.2017 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar vekili, ... İli,... İlçesi, 252 ada 14 ve 19 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın mümkünse aynen taksim, değilse satış suretiyle giderilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne ilişkin 16.04.2014 tarihinde verilen hüküm, temyiz üzerine Dairemizin 22.12.2014 tarih, 2014/10930 Esas, 2014/14652 Karar sayılı ilamı ile "...davalıya muhdesat iddiası açıklattırılmalı, diğer paydaşlar yönünden uzlaşma sağlanamadığı takdirde HMK"nın 165. maddesi gereğince görevli mahkemede dava açması için uygun bir süre verilmeli ve iddia olunan muhdesatın davalıya ait olduğu anlaşıldığı takdirde taşınmazın bulunan toplam değerinin ne kadarının arza, ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik oran kurulmak suretiyle belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir..." şeklindeki gerekçesiyle bozulması üzerine bozma ilamına uyularak, yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne, dava konusu taşınmazlarda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine, satış bedelinin 13.03.2017 havale tarihli ek bilirkişi raporu doğrultusunda dağıtılmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olayda; hükme esas alınan 13.03.2017 havale tarihli ek bilirkişi raporunda dava konusu 252 ada 19 parselde paydaş olmayan, davada taraf olmadığı gibi muhdesat iddiası da bulunmayan Yahya Barcın lehine muhdesat oranlaması yapıldığı ve pay verildiği görülmüştür. Adı geçen kişinin bu hususta herhangi bir talebi de bulunmamaktadır. Taşınmazda paydaş olmayan 3. kişi lehine muhdesat oranlaması yapılıp pay verilemeyeceğinden bilirkişiden ek rapor alınarak yeniden hesaplanacak muhdesat oranlamasına göre hüküm tesis edilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalılardan ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 28.05.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.