15. Hukuk Dairesi 2019/2551 E. , 2020/1070 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi :... 14. Asliye Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiş, davacı vekili tarafından duruşmalı olarak istenmiş, duruşma talebi kabul edilerek 21.01.2020 tarihinde yapılan duruşmaya davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Yargıtay Başkanlar Kurulu"nun 26.03.2020 tarih, 15.04.2020 ve 30.04.2020 tarihli kararları ile en son müzakerelerin 31.05.2020 tarihine kadar ertelenmesine karar verilmiş ise de, erteleme süresince acil, öncelikli ve zorunlu işler ile kurul ve daire başkanlıklarınca uygun görülecek dosyalarla ilgili olarak müzakere ve duruşmaların yapılıp yapılmayacağı hususu kurul ve daire başkanlıklarının takdirine bırakılmış olup, eldeki davanın duruşmalı temyiz edilerek duruşması da yapılmış olmakla Daire Başkanlığınca Yargıtay Kanunu da dikkate alınarak işin acil ve öncelikli incelenmesi gerektiği takdir edilerek bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan yüklenici şirket temsilcisi tarafından verilen çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespiti ve dava sırasında ödenmesi nedeniyle istirdat talebinden ibarettir. Davacı şirket yüklenici, davalı ise taşerondur.
Davacı vekili; Tokat ili ve ... il sınırları içerisinde kurulacak olan ...Reg ve Hidroelektrik Santrali Tesisinin üretim faliyetlerini yürütmek için dava dışı Hatko Enerji Elektrik Üretim ve İnşaat A.Ş.’ye verilen lisans kapsamında davacı şirket ile dava dışı şirket arasında santralin inşaatı konusunda sözleşme imzalandığını, davalı şirket ile de 05.08.2015 tarihinde kazı ve hafriyat işlerini yapım işi için taşeronluk sözleşmesi imzalandığını, iş kapsamında davalıya 10.09.2015 keşide tarihli 20.000,00 TL, 04.04.2014 keşide tarihli 85.797,00 TL, 10.05.2016 keşide tarihli 75.000,00 TL bedelli üç adet çek verildiğini, 20.000,00 TL bedelli çekin tahsil edildiğini, ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2016/12 D. iş sayılı delil tespiti dosyasında davalının sadece 1.782,00 TL tutarında imalât yapması ve sözleşme hükümlerine aykırı davranması nedeniyle Yenimahalle 1. Noterliği’nin 15.02.2016 tarih ve 04881 yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiğini, iş kapsamında verilen 85.797,00 TL bedelli ve 75.000,00 TL bedelli çeklerin bedelsiz kaldığını beyanla ve bu çekler nedeniyle davalıya borçlu olunmadığının tespitini talep etmiştir. Yargılama sırasında çek bedellerinin ödenmesi nedeniyle davaya istirdat davası olarak devam ettiklerini, verilen 85.797,00 TL bedelli çekin davalı tarafından ciro edilmesi nedeniyle dava dışı yetkili hamil...Best Oil A.Ş. tarafından ihtiyati haciz kararı alındığını dava dışı alacaklı şirket ile Uzlaşma Tutanağı Sulh Sözleşmesi ve İbraname başlıklı sözleşme imzalanması ile takibe dayanak çeke karşılık yeni tarihli 85.000,00 TL bedelli çek verildiği, ayrıca henüz icraya konulmamış 75.000,00 TL bedelli çeke karşılıkta da yine yeni tarihli 75.000,00 TL bedelli çekin verildiğini, davaya konu çeklerinde bizzat davacı tarafından bankaya iade edildiğini beyan etmiştir.
Davalı vekili; sözleşmenin davalı tarafından haksız feshedildiğini, yapılan yatırımlardan dolayı davalıdan alacağının devam ettiğini ve davanın reddini talep etmiş, yargılama sırasındaki beyanında ise dava konusu çekleri bankaya iade ettiklerini ve davanın konusuz kaldığını beyan etmiştir.
İlk derece mahkemesince çeklerin dava açıldıktan sonra bankaya iade edilmesi nedeniyle bedelsiz olduğu, çeklerin bankaya kimin tarafından iade edildiğinin anlaşılamadığı, çeklerin iadesinin ispatının davacı tarafa ait olduğu, ayrıca çek bedellerinin davacı tarafından ödendiğinin kanıtlanamadığı gerekçesiyle dava konusunun kalmadığı anlaşıldığından davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, verilen kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi’nin 22.05.2019 tarih 2019/556 Esas, 2019/579 Karar sayılı ilamı ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş, verilen karar taraf vekilleri tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp bir isabetsizlik bulunmaksızın karar verilmiş olmasına, dava şartları, delillerin toplanması ve hukukun uygulanması bakımından da hükmün bozulmasını gerektirir bir neden bulunmamasına göre davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde ise; dava konusu ... ...-Maltepe Şubesi’ne ait 1023041 Nolu 04.04.2016 tarihli 85.797,00 TL bedelli ve aynı bankaya ait 10.05.2016 tarih 1023260 Nolu 75.000,00 TL bedelli çeklerin taraflar arasındaki 05.08.2015 tarihli, ...Reg. ve Hes Kazı Hafriyat İşleri Taşeron Sözleşmesi uyarınca verildiği, getirtilen ... 10. İcra Dairesi’nin 2016/8008 Esas Nolu icra dosyası ve dava dosyası içindeki çek fotokopilerinden ise, davaya konu çeklerin davalı tarafça ilk olarak dava dışı Tanpet Taşımacılık Gıd. San. Tic. Ltd. Şti.’ye ondan da yine dava dışı...Best Oil Petrolcülük Tic. A.Ş.’ye ciro edildiği, çeklerin bankaya ödeme için ibraz edilmesi sonrasında karşılıksız olması ve mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararı nedeniyle ödenmediği, sonrasında yetkili hamil tarafından 85.797,00 TL bedelli çek yönünden ... 10. İcra Dairesi’nin 2016/8008 Esas nolu icra dosyası ile davacı aleyhine icra takibi yapıldığı anlaşılmaktadır.Davalı tarafça çeklerin yargılama sırasında kendisi tarafından bankaya iade edildiği savunulmuş ise de, yetkili hamil tarafından çeklerin temlik cirosu ile kendisine döndüğü ve bankaya kendisinin ibraz etttiğini yasal deliller ile kanıtlayamamıştır. Çekler ile ilgili işlem yapılmadığı ve bedelsiz kaldığı konusu, davalı tarafça çeklerin ödeme yapılmadan iade olduğunun savunulmasına göre ihtilâflı olmaktan çıkmıştır. Davalının belirtilen ispat külfetini yerine getirmediği ve davacının ibraz ettiği protokole göre yetkili hamil ile anlaşma gereğince çeklerin iade edildiğinin anlaşıldığı, ödeme de söz konusu olmadığından menfi tespit istemi ile ilgili davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken davanın konusuz kaldığından bahisle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, hükmün davacı yararına bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyize konu ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi kararının kaldırılarak, ilk derece mahkemesi hükmünün davacı Neka İnş. Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti. yararına BOZULMASINA, 2.540,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalıdan alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davacıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 10,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davacıya iadesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin ise Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, 06.05.2020 gününde kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.