20. Hukuk Dairesi 2018/3964 E. , 2018/5475 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ...... Sulh Hukuk ve ...... 10. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tevdi mahalli tayini istemine ilişkindir.
...... Sulh Hukuk Mahkemesince, dava şartlarını düzenleyen HMK"nın 114. maddesi “ç” bendi, yetkinin kesin olduğu hallerde, mahkemenin yetkili bulunması, dava şartı olarak düzenlenmiş, 6098 saylı Borçlar Kanunu Tevdi hakkı başlıklı 107. mad. 2. paragrafı: “Tevdi yerini, ifa yerindeki hakim belirler” hükmü de birlikte dikkate alındığında ifa yerinin yani tevdi mahalli tespitine konu araçların bulunduğu yerin ......... proje alanının ...... ilçesi idari sınırları içerisinde olduğu, mahkemenin bu hususta yetkisinin kesin olduğu, HMK"nın 19. mad. gereği, yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorunda olduğu; tarafların da mahkemenin yetkisiz olduğunu her zaman ileri sürebilecekleri, bu nedenlerle ...... Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
...... Sulh Hukuk Mahkemesince, Borçlar Kanunun 107. maddesine göre tevdi yerini ifa yerindeki hakimin belirleyeceği, ifa yerinin belirlenmesinde Borçlar Kanununun 89. maddesindeki kuralların gözetilmesi gerektiği, bu bağlamda borcun ifa yerinin tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlendiği, aksine bir anlaşma yoksa para borçları ve parça borçların dışındaki tüm borçların doğumları sırasında borçlunun yerleşim yerinde ifa edileceği, borçlu şirketin yerleşim yerinin ....../...... olmayıp, Beşiktaş/...... adresi olduğu olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
...... 10. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise her ne kadar ...... Sulh Hukuk Mahkemesinde ...... Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğundan bahisle yetkisizlik kararı verilmişse de HMK"nın 10. maddesine göre "sözleşmelerden doğan davalar sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde ifa edilebilir" şeklinde olduğu bu yetki kuralının kesin yetkiyi düzenlemediği bu nedenle davacıya seçim hakkı tanınmış olsa da HMK"nın 19/2. maddesine göre yetki itirazı yetkili mahkemeyi bildirmesi gerektiği düzenlenmiştir, davalının (karşı taraf) yetkili mahkeme olarak ...... Sulh Hukuk Mahkemesini gösterildiği, buna karşılık ...... Sulh Hukuk Mahkemesinin kesin olmayan yetki kuralı olduğunu kabul edip dosyayı yetki itirazında bulunan tarafından yetkili gösterilmeyen genel yetki kuralına dayandırılarak mahkemeye re"sen yetkili mahkeme olduğundan bahisle yetkisizlik kararı verilmesi usûle uygun değildir. Tüm dosya kapsamına göre ...... Sulh Hukuk Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Somut olayda, tevdi mahalli tayini isteyen davacı vekili dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin ...... ili, ...... ilçesi ......... projesini yürüttüğünü, proje kapsamında baraj inşaatının başlamış olduğunu, inşaatın halen devam ettiğini, şantiye faaliyetlerinin müvekkil şirket tarafından alınan karar gereği durdurulması sebebi ile söz konusu baraj inşaat alanı tamamen boşaltılacağını, şantiyede müvekkil şirketin anahtar teslim usulü ile çalıştığı, şirketlere ait iş makineleri de bulunduğunu, şirketlere edimlerini ifada gecikmeleri, hatalı-kusurlu ifada bulunmaları nedeniyle sözleşmenin feshedildiğine ilişkin ...... 31. Noterliğinden 15.03.2016 tarih ve 10044 yevmiye numarası ile ihtarname gönderildiğini, taraflar arasındaki mevcut sözleşme bütün olarak 01.04.2016 tarihinde sona erdiğini, sözleşme fesh olunduktan sonra ...... 31. Noterliğinden 01.04.2016 tarihli 12485 yevmiye numaralı fesih bildiriminin teyidi ihtarnamesi gönderilerek ihtarnamenin tebliğini takip eden 30 gün içerisinde derhal ve her halükarda sahanın terk edilmesi gerektiği tüm şirketlere bildirildiğini, müvekkil şirket tarafından yapılan tüm sözlü çağrılara rağmen şirketler toplamda 143 adet olan iş makinelerini teslim almadıklarını, bu makinelerin hangilerinin hangi şirkete ait olduğu ise taraflarınca bilinmediğini, sahanın müvekkil şirketin daha fazla ekonomik kayba uğramadan ve söz konusu iş makinelerinin uğrayabileceği herhangi bir zarardan sorumlu tutulmaması için alanın boşaltılması aciliyet kesbettiğinden bu malların teslimi için ...... ilinde ilçeler de dahil olmak üzere bulunan tek yediemin otoparkı olan Fatih Yediemin Otoparkının (yetkilileri Ahmet Olğaç ve Cemal Olgaç) veya mahkemenin takdir edeceği farklı bir yediemin otoparkının tevdi mahalli olarak tayin edilmesini ve yargılama giderlerinin mal sahipleri üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
Dosya kapsamında uyuşmazlık iş makinelerinin bulunduğu yerinin ...... olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın ...... Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince ...... Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 10/09/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.