21. Hukuk Dairesi 2016/1640 E. , 2017/6040 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesi hükümleri doğrultusunda teşvik indiriminden yararlandırılmasının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Davacı şirket; sigortasız işçi çalıştırıldığı iddiası ile davalı Kurum tarafından 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesi kapsamında aldığı prim teşviklerinin iptal edildiğini beyanla Kurum işleminin iptalini istemiştir.
Mahkemece; davacının davalı Kurum"un 28.01.2015 Tarih ve 47984205-202/1017309 055/1.568.920 sayılı işlemi ile 2012/9,10,11,12 2013/1,2,3,4,5,6,7,8 aylarına ilişkin 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesi hükümleri doğrultusunda teşvik indiriminden yararlandırılmasının iptaline dair işleminin iptaline, belirtilen dönemler için davacının davalı Kurum"ca teşvik indiriminden yararlandırılması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalı Kurum tarafından davacı şirketin, sigortasız işçi çalıştırdığından bahisle, kontrol memurunun rapor tarihi olan 15.08.2012 tarihinden itibaren bir yıllık dönem olan 2012/9-12. aylar arası ve 2013/1-8. aylar arasına ilişkin olarak 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesi hükümleri çerçevesinde teşvik indiriminden yararlandırılmadığı, davacı şirkette sigortasız işçi çalıştırılması nedeni ile davalı Kurum tarafından ek aylık prim ve hizmet belgelerinin istenildiği, ancak davacı şirket tarafından düzenleyip davalı Kurum"a verilmediği, bu nedenle davalı Kurum tarafından idari para cezası düzenlediği, davacı şirket tarafından idari para cezasının iptali için dava açıldığı, ancak idare mahkemesinin 17.07.2013 tarihli karar ile “ ...."ın denetmene verdiği ifadesinde 2009 yılı Ağustos ayında çalıştığını, işyeri gıda işi yaptığından bu tarihte portör muayenesi yaptırdığını, kendisinin muhasebe bölümünde çalıştığını beyan ettiğini, ... İl Sağlık Müdürlüğü"nün 01.08.2009 – 31.08.2009 tarihleri arasında “ Portör isteği yapan Hasta Listesi ” nde de davacının adının olduğunun görüldüğünü belirterek davayı reddettiği, davacı şirketin itirazının da bölge idare mahkemesince reddedildiği anlaşılmaktadır.
26.05.2008 Tarih ve 26887 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “ 5763 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ” un 24. maddesi ile 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesinin birinci fıkrasına ( ı ) bendi eklenmiş, böylece özel sektör işverenlerinin ödeyecekleri malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası priminden işverene ait olan kısımdan beş puanlık indirim sağlanmıştır. Bu indirime isabet eden kısım Hazinece karşılanacaktır. Söz konusu ( ı ) bendinin ikinci cümlesinde; “ İşveren hissesine ait primlerin Hazinece karşılanabilmesi için, işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak bu Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermeleri, sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazinece karşılanmayan işveren hissesine ait tutarı yasal süresinde ödemeleri, Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunmaması şarttır. ” hükmü yer almaktadır.
5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesinin ( ı ) bendinin yedinci cümlesinde ise; “ Bu Kanun gereğince yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler bir yıl süreyle bu fıkrayla sağlanan destek unsurlarından yararlanamaz. ” hükmü yer almaktaydı.
Fakat; 29.05.2013 Tarih ve 28661 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 21.05.2013 Tarih ve 6486 sayılı Yasa"nın 5. maddesi 81. maddenin ( ı ) bendinin yedinci cümlesi yürürlükten kaldırılmış, anılan 5. madde ile; “ 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin yedinci cümlesi ile son cümlesi yürürlükten kaldırılmış, aynı fıkraya aşağıdaki bent, aynı maddeye birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
i) Özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak yurt içinden götürülen sigortalılar için, bu maddenin (f) bendine göre prime esas kazanç üzerinden ödenecek primin işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır. Bu bent hükümlerinden faydalanabilmek için; çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak işverenler tarafından bu Kanun uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içinde Kuruma verilmesi, bu sigortalılara ilişkin olarak yatırılması gereken sigorta primi tutarlarının Hazinece karşılanmayan kısmının yasal süresi içinde işverenlerce ödenmiş olması ve bu işverenlerin Kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması şarttır. Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ettiren ve taksitlendiren işverenler ile taksitlendirme ve yapılandırma kanunlarına göre taksitlendiren ve yapılandıran işverenler bu tecil, taksitlendirme ve yapılandırmaları devam ettiği sürece bu bent hükmünden yararlandırılır. 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri; 2886 sayılı Kanun ve 4734 sayılı Kanun hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri, 4734 sayılı Kanundan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerleri; ek 2 nci madde kapsamında uygulanan teşvikten yararlanan işyerleri ile sosyal güvenlik destek primine tabi tutulmak suretiyle çalışanlar hakkında bu bent hükümleri uygulanmaz. Hazineden karşılanan prim tutarları, işverenler bakımından gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmaz.
On ve üzerinde sigortalı çalıştıran işyerlerine uygulanmak üzere, birinci fıkranın (ı) bendinde belirtilen ve Hazinece karşılanan puana, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden altı puana kadar ilave puan eklemeye, sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksini dikkate almak suretiyle ilave puan uygulanacak illeri ve uygulama süresini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi hâlinde, işverenler bir yıl süreyle bu maddeyle sağlanan destek unsurlarından yararlanamaz. Bu madde kapsamındaki teşvikten yersiz olarak faydalanıldığının tespiti hâlinde, yararlanılan teşvik tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından müştereken belirlenir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Somut olayda; her ne kadar mahkemece 5510 sayılı Yasa"nın 81. maddesinde 6486 sayılı Yasa"nın 5. maddesi ile yapılan değişiklikten önce teşvik priminden yararlandırılmama konusunda bir ceza hükmünün Yasa"da bulunmadığı, 6486 sayılı Yasa"nın 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girdiği, tespit edilen sigortasız işçi Turan Küçükaslan"ın çalışmasının ise Yasa öncesinde 01.08.2009 – 31.08.2009 tarihleri arasında geçtiği belirtilerek davanın kabulü cihetine gidilmişse de; 5510 sayılı Yasa"nın geçici 81. maddesinin ( ı ) bendinin yedinci cümlesinde, 6486 sayılı Yasa"nın 5. maddesi ile yapılan değişiklikten önce de yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenlerin bir yıl süreyle söz konusu fıkrada sağlanan destek unsurlarından yararlandırılmayacakları yer aldığından, mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.