9. Hukuk Dairesi 2015/1726 E. , 2016/2804 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davacının iş aktinin davalı tarafından haksız feshedildiğini, davacının...olarak normal çalışma saatlerinin 12.00-20.00 arasında, haftada 2 kere ise toplantılar nedeni ile 08:00-20:00 arasında olup, davacının her yeni ürün çıktığı dönemlerde yani her 3 ayda bir 04.00- 19.00 saatleri arasında çalıştığını, bir kısım işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, ulusal bayram vegenel tatil ücreti alacaklarını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davacının ibranameler verdiğini, belirli süreli iş aktinin sona ermesi nedeni ile süre sonunda 30/06/2011 tarihinde iş aktinin feshedildiğini, iş aktinin süre sonunda yenilenmeyeceğinin davacıya bildirildiğini, davalının... ürülerinin satış ve tanıtımını gerçekleştiren firma olduğu yolundaki iddianın yanlış olduğunu, davalının pazarlama sektöründe .... denen satış alanları içinde satış ünitelerinin tanzimi, ünitelere ürünlerin yerleştirilmesi, talep halinde satış noktasının ve alıcıların bilgilendirilmesi, ürünlerin sergilenmesi, perakende satış noktalarında ürünleri tanıtıcı aktivitelerin yapılması hizmetini verdiğini, çok çeşitli firmalara, firmalar tarafından belirlenen dönemlerde yine firmalar tarafından gösterilen noktalarda bu hizmeti verdiğini, bu hizmetler verilirken çalıştırılan işçilerin davalının sürekli elemanları olmadığını, bir firmadan aktivite talebi gelince bu firmanın belirlediği süre içinde bu süreyi kapsayan belirli süreli iş akti ile işçilerin çalıştıklarını, davacının da belirli süreli iş akti ile çalıştığını, iş aktinin yenilenmediğini, bir kereye mahsus iş akti yapıldığını, davacının işin niteliği gereği iddia ettiği şekilde fazla mesaisinin, bayram çalışmasının olmadığını, tüm çalışmalarının bordrosunda kayıt altına alındığını, hiç bir alacağı bulunmadığını iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davacının davalıya ait işyerinde 20/11/2009 - 27/06/2011 tarihleri arasında 1 yıl 7 ay 7 gün süreyle 1.000,00 TL. net, 1.396,84 brüt ücretle çalıştığı, 250,00 TL. yemek yardımı yapıldığı, 59,74 TL. asgari geçim indirimi ödendiği, işin niteliği dikkate alındığında belirli süreli iş sözleşmesi yapılması için gerekli objektif koşulların bulunmadığı, tazminat ödenmesini gerektirmeyecek şekilde iş akdinin feshedildiğinin ispat yükü kendisine ait olan işverenlik tarafından kanıtlanamadığı, yazılı belgeler sunulmadığından, zorunlu olarak tanık beyanlarına dayanılarak davacının haftalık yasal 45 saatlik çalışma süresini aşan 6 saat fazla mesai yaptığı, taraflar arasında yapılan sözleşmeye göre fazla mesainin ücrete dahil olduğunun kararlaştırıldığı, yıllık 270 saat mesainin aylık ücrete dahil olduğunun kabulüyle buna göre 2010 yılı Kasım ayına kadar fazla çalışmanın bu sınır kapsamında kaldığı, 2010 yılı Kasım ayından sonraki döneme ilişkin fazla mesai alacağının bulunduğu gerekçesi ile yıllık izin ücreti haricindeki taleplerin kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Fazla çalışma ücretlerinin hesabı ve ara dinlenme süresi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Ara dinlenme 4857 sayılı İş Kanununun 68 inci maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükümde ara dinlenme süresi, günlük çalışma süresine göre kademeli bir şekilde belirlenmiştir. Buna göre dört saat veya daha kısa süreli günlük çalışmalarda ara dinlenmesi en az onbeş dakika, dört saatten fazla ve yedibuçuk saatten az çalışmalar için en az yarım saat ve günlük yedibuçuk saati aşan çalışmalar bakımından ise en az bir saat ara dinlenmesi verilmelidir. Uygulamada yedibuçuk saatlik çalışma süresinin çok fazla aşıldığı günlük çalışma sürelerine de rastlanılmaktadır. İş Kanununun 63 üncü maddesi hükmüne göre, günlük çalışma süresi onbir saati aşamayacağından, 68 inci maddenin belirlediği yedibuçuk saati aşan çalışmalar yönünden en az bir saatlik ara dinlenmesi süresinin, günlük en çok onbir saate kadar olan çalışmalarla ilgili olduğu kabul edilmelidir. Başka bir anlatımla günde onbir saate kadar olan (on bir saat dahil) çalışmalar için ara dinlenmesi en az bir saat, onbir saatten fazla çalışmalarda ise en az birbuçuk saat olarak verilmelidir.
Yukardaki yasal düzenleme ve ilke kararı kapsamında 12 saatlik çalışmadan 1,5 saat ara dinlenmesi düşülmesi gerekirken 1 saat ara dinlenmesi düşülmesi hatalıdır.
Mahkeme tarafından yapılacak iş, davacının 12 saatlik günlük çalışmalarından 1,5 saat ara dinlenmesi düşüldüğünde ortaya çıkan haftalık fazla mesai süresinden, taraflar arasındaki iş aktine göre ücrete dahil olan haftalık 5,20, yani, yıllık 270 saat fazla mesai süresi düşüldüğünde haftalık 5,20 saati aşan fazla mesai süresi olup olmadığını tespit ederek, haftalık 5,20 saati aşan fazla mesai çalışması var ise hüküm altına almaktır.
F)Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16/02/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.