BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/31 Esas 2022/36 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/31
KARAR NO : 2022/36
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/01/2022
KARAR TARİHİ : 18/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı şirket yetkilisi dava dilekçesinde özetle; ... Şti isimli kendisine ait olan şirketin genel kurul toplantı ve müzakere defterlerinin ... tarihinde kaybolduğunu, defterlerin zayi olduğuna dair tarafına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava, TTK'nın 82/7. Maddesi gereğince açılmış, saklanması zorunlu olan ticari defterlerden sayılan genel kurul toplantı ve müzakere defterleri hakkında açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK'nın 82/7. maddesine göre, "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa, tacir ziyayı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava HASIMSIZ açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir."
Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir.
İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmelidir.

TTK'nın 64/4. Maddesinde genel kurul toplantı ve müzakere defterlerinin de ticari defterlerden olduğu sayılmıştır.
Maddî ve hukukî olgular ışığında somut olayda, yukarıda açıklandığı gibi TTK anlamında zayi belgesi verilebilmesi için davacının, defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni göstermiş olduğunu, ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olduğunu, yasa gereği tutmak ve saklamak zorunda olduğu işletmeye ait defterini emin koşullarda saklayıp, muhafaza ettiğini gösterecek her hangi bir husus ileri sürmediği görülmüştür. Talep eden yan, tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlü olduğu (Yargıtay 11.Hukuk Dairesi'nin 15/10/2007 tarih 2006/9938 esas 2007/12819 karar, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi'nin 03/12/2014 tarih 2014/13593 esas 2014/18941 karar sayılı emsal içtihatları) gibi talep edenin tacir olması nedeniyle basiretli davranma yükümlülüğü de bulunmaktadır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı şirketin basiretli tacir gibi davranmamış olduğu, davacı şirkete ait defterlerinin zayii şartlarının oluşmadığı kanaatine varılmakla davanın reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.18/01/2022


Katip ...
¸(e-imzalı)


Hakim ...
¸(e-imzalı)